5. Hukuk Dairesi 2021/240 E. , 2021/3419 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Dava, ayıplı araç satışı nedeniyle alacak talebine ilişkin olarak açılan davada, İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi ile Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, ayıplı araç satışı nedeniyle alacak talebine ilişkindir.
İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesince, davalı ...Ş. vekili süresinde vermiş olduğu cevap dilekçesinde HMK"nın 116/1 (a) maddesi uyarınca yetki itirazında bulunduğu ve yetkili mahkemenin Ankara Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu belirttiği, davada, davalılar birden fazla olup dava sebebine göre davalıların tamamı hakkında ortak yetkiyi taşıyan bir mahkeme belirtilmiş ise, davaya o yer mahkemesince bakılmasının gerekli olduğu, ortak yetkinin söz konusu olduğu bu durumda, davalılardan birinin yerleşim yerinde dava açılamayacağından somut olayda davalı şirketin yerleşim yeri mahkemesinin Muğla, davalı gerçek kişinin yerleşim yerinin ise Ankara ili olduğu, davacı ve davalı vekilinin duruşmada alınan beyanlarından araç satım sözleşmesinin Ankara ilinde gerçekleştiği ve aracın tesliminin Ankara"da yapıldığının anlaşıldığı, HMK 10. maddesi uyarınca sözleşmenin ifa edildiği yer mahkemesinin ortak yetkili mahkeme olduğu, sözleşmenin ifa yerinin de Ankara ili olduğu, ortak yetkili mahkeme bulunması nedeniyle davalının yetki itirazının haklı bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesince ise, davalılardan Sunlight vekilinin davaya konu satış işleminin Ankara ilinde gerçekleşmesi ile şirket adresinin merkezinin Muğla"da olması nedeniyle Ankara ve Muğla Nöbetçi Tüketici mahkemelerinin yetkili olduğunu belirterek yetki itirazında bulundukları, yapılan yetki itirazında Tüketici Mahkemelerinin yetkili olduğunun belirtilmesi ile birden fazla yetkili olduğu belirtilen yer mahkemelerinden hangisinin seçildiği belirtilmeksizin Ankara Tüketici Mahkemeleri olmadığı takdirde Muğla Tüketici Mahkemelerinin yetkili olduğunun belirtilmesi karşısında HMK nun 19. maddesindeki yetki itirazının yasaya uygun şekilde yapılmadığının izahtan vareste olduğu, geçersiz yetki itirazına değer verilerek dosyanın gönderildiği gerekçesi ile karşı yetkisizlik kararı verilmiştir.
HMK"nın 6/1. maddesi uyarınca "(1) Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir." Bu yetki kuralı kesin olmadığından HMK"nın 19. maddesinde belirlenen süre ve yöntemle yetkisizlik itirazında bulunulmaz ise davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir ve mahkemece kendiliğinden yetkisizlik kararı verilemez. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19/2. maddesinde; "Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz." hükmünü içermektedir. Yine, 116/1-a maddesinde "Kesin yetki kuralının bulunmadığı hâllerde yetki itirazını "ilk itiraz" olarak düzenlemektedir. 117/1. madde ise; "İlk itirazların hepsi cevap dilekçesinde ileri sürülmek zorundadır; aksi hâlde dinlenemez." hükmünü içermektedir. Son olarak; "Cevap dilekçesini verme süresi" başlıklı 127/1. maddesi ise; "Cevap dilekçesini verme süresi, dava dilekçesinin davalıya tebliğinden itibaren iki haftadır. Ancak, durum ve koşullara göre cevap dilekçesinin bu süre içinde hazırlanmasının çok zor yahut imkânsız olduğu durumlarda, yine bu süre zarfında mahkemeye başvuran davalıya, bir defaya mahsus olmak ve bir ayı geçmemek üzere ek bir süre verilebilir. Ek cevap süresi talebi hakkında verilen karar taraflara derhâl bildirilir." şeklinde düzenleme getirmektedir.
Somut olayda, davanın, İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesinde açıldığı, davalının cevap dilekçesinde dosyanın “Ankara Nöbetçi Tüketici Mahkemesi"ne aksi halde Muğla Nöbetçi Tüketici Mahkemesi"ne gönderilmesini” talep ettiği, davalının usulüne uygun yetki itirazında bulunmadığının anlaşıldığı, davacının MERNİS yerleşim adres bilgisinin: "..." olduğu; davalı gerçek kişinin MERNİS yerleşim adres bilgisinin: “Keçiören/ANKARA” davalı şirketin ise MERNİS yerleşim adres bilgisinin “Menteşe/MUĞLA” olduğu; 6100 sayılı HMK"nın 6. maddesi gereğince bir davada genel yetkili mahkeme, davalının yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesi olduğu, Aynı Kanunun 10. maddesinde sözleşmeden doğan davalar için, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinin de yetkili olduğu belirtildiği, ki bu da özel yetkiye ilişkin bir düzenleme olduğu, ayrıca BK"nın 73. (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 89.) maddesi uyarınca para alacağına ilişkin davalarda aksi kararlaştırılmadıkça para borcu alacaklının yerleşim yerinde ödenmesi gerektiğinden alacaklının bulunduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğu, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinin ifa yeri olması nedeni ile uyuşmazlığın İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp çözümlenmesi gerekir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 15/03/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.