17. Hukuk Dairesi 2018/4950 E. , 2019/7860 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekilince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 19.06.2019 Çarşamba günü davacı vekili Av. ... ile davalı vekili Av. ... geldiler. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf vekilleri dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkil şirketin çanta, valiz, hazır giyim vs. malların satıldığı, işyerinde 29/05/2013 günü çıkan yangın neticesinde işyerinde bulunan tüm mallar ile demirbaşlar ve tesisatın zarar görerek kullanılmaz hale geldiğini, söz konusu işyerinin Konfeksiyon Paket Sigortası kapsamında davalıya sigortalı bulunduğunu, yangın olayından hemen sonra müvekkili şirket yetkilisinin sigorta şirketine bilgi verdiğini, bir gün sonra sigorta eksperinin işyerine gelerek gözlemde bulunduğunu, müvekkili şirket tarafından yangının hemen akabinde 31/05/2015 tarihinde Diyarbakır 6. Asliye Hukuk Mahkemesi1nce 03/06/2013 tarihinde 2013/46 D. İş sayılı dosyası ile tespit yaptırıldığını, sigorta bedelinin ödenmesi için sigorta şirketine gerekli başvuruların yapıldığını ancak sigorta şirketinin başvuruyu sürüncemede bıraktığını ve bilirkişi raporunda belirtilen tutarın ödenmeyeceğini belirttiklerini, işyerinde bulunan emteadan kaynaklı zararın KDV hariç olmak üzere toplam 503.937,00 TL demirbaş bedelinin ise 20.000,00 TL olduğunu belirterek bu bedellerin olay tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tahsiline, tespit dosyası masrafı olan 650,00 TL"nin 01/06/2013 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Yapılan yargılama sonucu davanın kabulüne dair verilen hüküm, davalı vekilinin temyizi üzerine, Dairemizin 30.01.2018 gün ve 2015/17825-2018/374 sayılı ilamı ile bozulmuştur. Mahkemece, uyulmasına karar verilen bozma ilamı, toplanan delillere göre; davanın emtia bedeli talebi yönünden kabulü ile 503.937,00 TL tazminatın, 01/07/2013 davalı ... şirketinin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davanın boya badana masrafı, dekarasyon ve işçiliği, elektrik tesisatı bedeli ve işçiliği, bir adet masa, bir adet koltuk, klima bedeli, askılı raflar bedeli, demir raflar bedeli, duvar döşeme (MDF) bedeli talepler yönünden kısmen kabulü ile toplam zarar miktarının 19.876,35 TL olduğu anlaşılmış ise de aleyhe hüküm kurma yasağı gereği 14.771,25 TL tazminatın 01/07/2013 davalı ... şirketinin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, işyeri sigorta poliçesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Tüm mal sigortası türlerinde olduğu gibi, işyeri sigortasında da, sigorta kapsamına giren rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sigortacı tarafından "gerçek zarar miktarının" ödenmesi gereklidir. Sigortacı tarafından ödenecek tazminat miktarı, sigortalı malın rizikonun gerçekleştiği andaki değeri dikkate alınarak tespit edilmektedir. Zarar miktarının iddia ve ispatı ise sigorta ettirene düşen bir görevdir.
Somut olayda; davacı vekili, davalıya sigortalı olan müvekkiline ait işyerinde meydana gelen yangın rizikosunun tazmin edilmediğini ileri sürerek sigorta tazminatının faiziyle davalıdan tahsilini talep etmiştir. Davalı tarafından riziko tarihinden bir gün sonra aldırılan 30.05.2013 tarihli sigorta experi raporunda; poliçe, yangın raporu, bilirkişi raporu, itfaiye raporu, işyeri ruhsatı, vergi levhası, taahütname, kroki, araştırma raporları, emtia alış faturaları, 2011-2012 yılı mizanı, 2011 yılı mizan muavin defteri, 2013 yılı mizan muavin defteri, fotoğraflar incelenerek sovtaj sonrası emtia hasar toplamının 94.668,00 TL, demirbaş hasarı toplamının 2.500,00 TL olduğu tespit edilmiştir. Diyarbakır 6. Asliye Hukuk Mahkemesi"nce 03/06/2013 tarihinde yapılan tespit işlemi sonucu iş yerinde zarar gören mallara ilişkin dosyaya sunulan raporda; zarar gören çanta, etek, valiz vs. gibi malların toplam 466.699,00 TL olduğunu bu tutara %8 KDV eklenemesi ile 503.937,00 TL zarar oluştuğunu tespit etmiştir. Mahkemece, hukukçu bilirkişi, mali müşavir bilirkişi, inşaat yüksek mühendisi bilirkişinden oluşan bilirkişi kurulu tarafından verilen 29/12/2014 havale tarihli raporda kapanış ve açılış tasdikleri yasaya uygun ticari defterler incelenerek; dava konusu taşınmazda bahse konu yangın olayı sebebiyle meydana gelen yapı hasar onarım maliyetinin 14.771,25 TL, hasar gördüğü anlaşılan tefrişat (büro masa, askılı raf, demir raf, çalışma koltuk vs )bedelinin 5.105,10 TL ve stoklarında bulunan malzeme bedelinin 531.217,81 TL olmak üzere toplam zarar tutarının 551.094,16 TL olduğunu bildirilmiştir. Ayrıca, mahkemece, dava konusu iş yerinin büyüklüğüne göre dava konusu emtianın bu iş yerinde bulunup bulanamayacağının değerlendirilebilmesi için iş yerinin büyüklüğü ve hacimsel ölçülerinin tespiti açısından 23/01/2015 günü refakate alınan mali müşavir bilirkişi, inşaat mühendisi bilirkişi, tekstil mühendisi bilirkişi aracılığı ile keşif yapılmış bilirkişiler 13/02/2015 havale tarihli raporlarında, davacıya ait ticari defterlerin usulüne uygun olarak tutulduğu, 29/05/2013 tarihinde mal mevcudunun 531.217,81 TL olduğunu, alınan ölçülere göre işyerinin alt ve üst katının toplam hacminin 242,00 m3 olduğu, envarterde verilen malzemelerin kaplayacağı toplam hacmin ise 157,57 m3 olduğunu belirtmişlerdir.
Dava konusu olayda; 503.937,00 TL olarak tespit ve hükmedilen emtia bedeli konusunda usule ve yasaya aykırı bir durum bulunmamaktadır. Ancak; işyeri sigorta poliçesinde sigorta örtüsü altına alınan rizikolar arasında bina hasarı bulunmamasına rağmen mahkemece aldırılan bilirkişi raporunda yapı kapalı alanı, yapı sınıfı, yapı yaklaşık maliyeti, yapı hasar oranını çarpılarak bulunan 14.771,25 TL yapı hasar onarım bedelinin teminat dışı olmasına rağmen bu yönden davanın kabulüne karar verilmesi isabetli olmamıştır. Hükme esas bilirkişi raporunda; hasar gördüğü anlaşılan tefrişat (büro masa, askılı raf, demir raf, çalışma koltuk vs.) bedelinin 5.105,10 TL olduğu belirtilmiştir. O halde, mahkemece yapılacak iş; dava dayanağı poliçede bina hasarı teminatı bulunmadığından davacı tarafın boya-badana-elektrik tesisatı bedeli olarak 10.000,00 TL, duvar döşeme (MDF) bedeli olarak 2.000,00 TL olarak talep ettiği kalemleri reddetmek, hasar gördüğü anlaşılan tefrişat (koltuk, klima,raflar ve masa vs.) bedeli olarak talep ettiği 8.000,00 TL’nin de bilrkişi raporunda tespit edilen 5.105,10 TL yönünden kısmen kabul etmek olacaktır. Tüm bu hususlara riayet edilmeksizin karar verilmesi isabetli değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 2.037,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalıya verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 25/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.