Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi

Dava, davacının yurtdışı borçlanma günlerinin geriye mal edilerek yaşlılık aylığının yeniden hesaplanarak bağlanması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın reddine dair verilen karara karşı davalı Kurum vekilince istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi ...Hukuk Dairesince yerel mahkeme kararı kaldırılarak, davanın kabulü ile hükümde yazılı şekilde verilen kararın davacı vekilince temyizi üzerine Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin 05/02/2019 gün 2018/2281 E. 2019/595 K. sayılı bozma ilamı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi’nce bu kez davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Dava, davacının yurtdışı borçlanma günlerinin borçlanma talep tarihinden geriye gidilerek mal edilmesi işleminin iptal edilip 01.08.1984 tarihinden ileriye doğru mal edilerek yaşlılık aylığının yeniden hesaplanarak bağlanması istemine ilişkindir.
II-CEVAP:
Davalı Kurum vekili, davacının kısmi ödeme yaptığı ve Kurum işleminin hukuka uygun olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesi talep olunmuştur.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, “3201 sayılı Yasanın 5/1.maddesine göre Kurumca yapılan tahakkuk işleminin yerinde olduğu, ayrıca Kurumca düzenlenen borçlanma cetvelindeki süreye ait borçlanma bedelinin davacı tarafça herhangi bir ihtirazi kayıt konulmadan ödendiği hususu göz önüne alınmış ve tüm bu nedenlerle davanın reddine” karar verilmiştir.
Davacı vekili, yerel mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Yerel mahkemenin kararı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353-(1)-b-2 maddesi uyarınca ortadan kaldırılarak; Davacı vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK"nın 353/1-b.2 bendi uyarınca kabulüne, ... 27. İş Mahkemesine ait 03.10.2017 gün ve 2017/75 E. 2017/344 K. sayılı kararının kaldırılmasına, yerine, Davanın kabulü ile davacının yurt dışı borçlanmasına konu 5000 günlük sürenin 15.11.1983-05.10.1997 tarihleri arasına mal edilmesi gerektiğinin tespitine, Düzeltilen bu mal etme işlemine göre aylık bağlamaya esas yıllık kazanç dönemlerinin yeniden tespiti ile bağlanmış olan yaşlılık aylığının buna göre başlangıç tarihinden itibaren yeniden hesaplanması gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
Davalı Kurum vekili, Kurum işleminin Yasal mevzuata uygun olduğu, davacının borçlanma bedelini öderken herhangi bir ihtirazi kaydının bulunmadığı gerekçeleriyle kararı temyiz etmiştir.
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’ nin 05/02/2019 gün 2018/2281E. 2019/595 K. sayılı bozma ilamı “Somut olayda, davanın Yasal dayanağını oluşturan 3201 sayılı Yasa"nın 5. maddesi ve 06/10/2008 tarih ve 27046 sayılı Yurtdışında Geçen Sürelerin Borçlandırılması ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 12. maddesi hükümlerine göre borçlanılan sürelerin sigortalının iradesine bırakılamayacağının belirgin olması, borçlanma bedelinin ihtirazi kayıt konularak ödenmiş olmasının dahi sonuca etkili olmaması karşısında Kurum tarafından gerçekleştirilen borçlanma tahakkuk işlemi Yasal ve yerinde olup Mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.” gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde bu kez “ 6100 Sayılı HMK"nın 356. ve 359. maddeleri uyarınca davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili, davacının borçlanmak istediği tarih aralıklarını talep dilekçesinde belirttiği, ilgili Yönetmeliğin 12. maddesine göre bu talebin dikkate alınması gerektiği, Kurumun tahakkuk cetveli ile mal etme arasında çelişki yarattığını, kısmi borçlanma halinde lehe uygulama yapılması gerektiğini belirterek davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun Bozmaya uyma veya direnme başlığı altında 373. maddesinin birinci fıkrasında ""Yargıtay ilgili dairesinin tamamen veya kısmen bozma kararı, başvurunun bölge adliye mahkemesi tarafından esastan reddi kararına ilişkin ise bölge adliye mahkemesi kararı kaldırılarak dosya, kararı veren ilk derece mahkemesine veya uygun görülecek diğer bir ilk derece mahkemesine gönderilir"" hükmü, ikinci fıkrasında ise ""Bölge adliye mahkemesinin düzelterek veya yeniden esas hakkında verdiği karar Yargıtayca tamamen veya kısmen bozulduğu takdirde dosya, kararı veren bölge adliye mahkemesi veya uygun görülen diğer bir Bölge Adliye Mahkemesine gönderilir."" hükmü düzenlenmiştir. Belirtilen hükümlere göre iki tür Bölge Adliye Mahkemesi kararı Yargıtay"ın temyiz incelemesine konu olabilir. Birincisi, Bölge Adliye Mahkemesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararlarıdır. Bu durumda Yargıtay"ın bozma kararı vermesi halinde dosya karar vermek üzere İlk Derece Mahkemesine gönderilir. İkincisi ise Bölge Adliye Mahkemesinin istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararlarıdır. Bu durumda Yargıtay"ın bozma kararı vermesi halinde dosya karar vermek üzere Bölge Adliye Mahkemesine gönderilir. Zira bozulan karar İlk Derece Mahkemesi kararı değil dosyanın esasına girerek dosyanın esası hakkında yeniden verilen Bölge Adliye Mahkemesi kararıdır.
Dosyanın incelenmesinden Yargıtay ... Hukuk Dairesi’nin 05/02/2019 gün 2018/2281E. 2019/595 K. sayılı ilamı ile davacının istinaf başvurusunu kabul ederek esas hakkında yeniden hüküm kuran Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmuş olduğu ve dosyanın yeniden karar verilmek üzere kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği anlaşıldığı halde, yukarıda yapılan açıklamalar ve Bölge Adliye Mahkemesince Yargıtay ... Hukuk Dairesi’nin 05/02/2019 gün 2018/2281E. 2019/595 K. sayılı ilamı doğrultusunda, dosyanın esası hakkında yeniden karar verilmesi gerekirken davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararı yukarıda yazılı sebepten dolayı bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/1. maddesi gereği BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, karardan bir örneğin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 10/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.