13. Hukuk Dairesi 2016/30630 E. , 2017/5113 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, ...plakalı Kanuni ... dört tekerlekli motosikleti 08/03/2012 tarihinde, 8.375,00 TL bedelle davalı ... A.Ş."den satın aldığını, aracı teslim alıp kullanmaya başladıktan bir süre sonra arızalarla karşılaştığını, 08/07/2013 tarihinde aracın seyir halindeyken vitesin boşa düşmesi şikayeti ile ... Motorlu Araçlar San. Ve Tic. A.Ş."ye müracaat ettiğini, servis tarafından "araçta vites pedal ve kol ayarı yapıldı." şeklinde işlem yapıldığını, 01/08/2013 tarihinde vites geçişleri şikayeti ile ... A.Ş."ne müracaat ettiğini, servis tarafından "Şanzuman vites sabitleyici pimi çıkmış, takıldığı" şeklinde işlem yapıldığını, 13/08/2013 tarihinde vites geçişleri olmuyor şikayeti ile ... A.Ş."ne müracaat ettiğini, servis tarafından "Vites sabitleyici pimi tarafımızca vidalı yapıldı." şeklinde işlem yapıldığını, 09/10/2013 tarihinde motor düzensiz çalışıyor ve vites geçiş problemi var şikayeti ile ... A.Ş."ne müracaat ettiğini, servis tarafından sadece motor düzensiz çalışıyor şeklinde servis kabul formu düzenlendiğini, yine vites geçişi işlemi ile alakalı olarak işlem yapıldığını, servis formuna, "Debriyajın ayarsız olduğu tespit edlidiği ve debriyaj ayarı yapılmıştır." şeklinde işlem yapıldığının yazdığını, yapılan işlemlere rağmen araçtaki problemlerin devam etmesi nedeniyle aracı kullanamadığını, araçtaki ayıp ve arızaların tespiti için ... 3. Tüketici mahkemesinin 2013/15 D. İş sayılı dosyası ile delil tespiti isteminde bulunduğunu, bu dosyada verilen bilirkişi raporunda; araçtaki sorunun şanzımandan kaynaklandığı ve şanzımanda üretim hatası olduğu, aracın aypılı olduğu ve ayıbın gizli ayıp niteliğinde olduğunun tespiti yapıldığını, araçtaki arızanın üretim hatasından kaynaklanması, ayıbın gizli nitelikte olması ve araçtan faydalanamaması nedeniyle araç bedelinin iadesi ile delil tespiti harç ve giderlerinin iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Motorlu Araçlar Üretim San. Ve Dış. Tic. A.Ş. davanın reddini dilemiştir.
Diğer davalı usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece Davanın Kısmen Kabulü ile, Davacı tüketicinin davaya konu... plakalı kanuni ATV tipi motorsiktelin bedelinin iadesine yönelik talebinin reddine, davalı ... şirketin bulunan söz konusu motorsikletin davacı tüketiciye iadesine, Davacı tüketicinin tespit masrafı talebinin kabulü ile, 550,00 TL"nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tüketiciye verilmesine, karar verilmiş, hüküm davacı ... davalılarca temyiz edilmiştir.
1-Dava, ayıplı ürünün iadesi ve bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamına göre, motorsikletin şanzımanından kaynaklı vites geçişlerinde sıkıntı olduğu,arızanın kullanıcı kaynaklı olmayıp üretim hatası olduğu taraflar arasında ihtilafsızdır.
Sözleşmenin kurulduğu tarih itibarıyla yürürlükte bulunan 4077 sayılı TKHK"nun 13/3. maddesinde; ”Tüketici onarım hakkını kullanmışsa, ... süresi içerisinde sık arızalanması nedeniyle maldan yararlanamamanın süreklilik arz etmesi veya tamiri için gereken azami sürenin aşılması veya tamirinin mümkün bulunmadığının anlaşılması hallerinde, 4 üncü maddede yer alan diğer seçimlik haklarını kullanabilir. Satıcı bu talebi reddedemez. Tüketicinin bu talebinin yerine getirilmemesi durumunda satıcı,bayi, acente, imalatçı-üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur.” düzenlemesi mevcuttur. 4077 sayılı TKHK"nun 4/2. maddesine göre, “.... Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür.” Bu yasal düzenlemeyle tüketiciye ayıplı mal nedeniyle tanınan seçimlik haklarından birisi de ayıplı malın iadesi ve ödenen bedelin tahsilidir.
Tüketici, yasayla kendisine tanınan dört seçimlik hakkından birini tercih etmekte özgürdür.
Öte yandan, 14/6/2003 tarihli ve 25138 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan ... Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Yönetmeliğin 14. maddesinde;“Tüketicinin onarım hakkını kullanmasına rağmen malın;
a)Tüketiciye teslim edildiği tarihten itibaren, belirlenen ... süresi içinde kalmak kaydıyla, bir yıl içerisinde; aynı arızanın ikiden fazla tekrarlanması veya farklı arızaların dörtten fazla meydana gelmesi veya belirlenen ... süresi içerisinde farklı arızaların toplamının altıdan fazla olması unsurlarının yanı sıra, bu arızaların maldan yararlanamamayı sürekli kılması,
b)Tamiri için gereken azami sürenin aşılması,
c)Firmanın servis istasyonunun, servis istasyonunun mevcut olmaması halinde sırasıyla satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçı-üreticisinden birisinin düzenleyeceği raporla arızanın tamirinin mümkün bulunmadığının belirlenmesi,
durumlarında, tüketici malın ücretsiz değiştirilmesini, bedel iadesi veya ayıp oranında bedel indirimi talep edebilir.”
Bu düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında; Davacı, eldeki dava ile aynı arızanın ... süresi içinde 1 yıllık sürede 4 defa meydana geldiği ve halen devam etmesi nedeniyle aracın satış bedelinin davalıdan tahsilini istemiştir.
Mahkemece Davalı ... Motorlu Araçlar Üretim San. Ve Dış. Tic. A.Ş’ye dava konusu motorsikletin teslim edildiği ve dava açıldıktan sonra onarım sağlandığı, dava açtıktan sonra motosikleti satın aldığı davalı şirketine teslim etmekle seçimlik hakkını tamirden yana kullandığı değerlendirilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Oysaki Yönetmelikte belirtilen ... süresi içinde 1 yıl içersinde aynı arızanın 4 defa meydana geldiği sabit olup, bu durumda davacı yasada düzenlenen seçimlik haklarından istediğini kullanabilir. Bu talebi reddedilemez. Tüketicinin bu talebinin yerine getirilmemesi durumunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur.
Sözü edilen yasal düzenlemelere göre tüketiciye ayıplı mal nedeniyle tanınan seçimlik haklarından birisi de ayıplı malın iadesi ve ödenen bedelin tahsilidir. Tüketici, yasayla kendisine tanınan dört seçimlik hakkından birini tercih etmekte özgürdür. Davacı eldeki davada sözleşmeden dönerek ayıplı ürünün fatura satış bedelinin tahsilini istemekte olup, dava konusu aracın satış bedelinin davacının talebi doğrultusunda iadesine karar verilmesi gerekir.
Hal böyle olunca Mahkemece, yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda değerlendirme yapılarak sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
2-Davacı ayıplı mal nedeniyle bedel iadesi için eldeki davayı açmadan önce ... 3. Tüketici mahkemesinin 2013/15 Değişik İş sayılı dosyası ile tespit yaptırmış olup, keşif masrafı ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 550 TL harcama yapmıştır. Tespit dosyasında yapılan masraflar da Esas dosya ile birlikte yargılama masrafları dahilinde olup, yargılama gideri hesabında dikkate alınması gerekirken hüküm fıkrasında buna ilişkin ayrı bir bent tesis edilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
3-Bozma nedenine göre davalıların temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte ve ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, üçüncü bentte açıklanan nedenlerle davalıların temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 27/04/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.