Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2018/11315 Esas 2018/12620 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ:İcra Ceza Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davacı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :Gerçeğe aykırı beyanda bulunmak suçundan tazminat ve cezalandırma istemiyle açılan davada; tarafların mazeretsiz olarak duruşmaya katılmaması üzerine mahkemece cezalandırma yönünden düşme, tazminat yönünden ise davanın reddine, kararın Yargıtay 11. Ceza Dairesinin 03.07.2014 tarihli, 2013/3548 E-2014/13315 K. sayılı kararıyla; şikayet hakkının düşürülmesi yerine davanın düşürülmesine karar verilmesi ve tazminat yönünden ise davanın genel hükümlere göre çözümlenmesi gerektiğinden cihetle, şikayetçinin gelmemesi halinde Hukuk Muhakemeleri Kanunu uyarınca işlem yapılarak sonucuna göre sanığın hukuki durumunun takdiri gerektiğinden bozulduğu, şikayet hakkının düşmesi yönünden yeniden yargılama yapılması gerekmediğinden, şikayet hakkının istem gibi düşürülmesine karar verildiği, mahkemece bozmaya uyularak; taraf teşkili sağlandıktan sonra davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, bu defa karar alacaklı tarafından temyiz edilmiştir.
1) 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 150/1. maddesinde; "Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelipde davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri taktirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir."Anılan Kanunun 150/5. maddesinde ise; "İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içerisinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibari ile açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır" düzenlemesine yer verilmiştir.Mahkemece ilk tarafların katılmadığı duruşmada dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilip, yasal süreler beklendikten sonra davacı, tazminat yönünden dosyasını takip etmediği takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, yasal süreler beklenmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
2) Ayrıca; bu tür bir davalarda, HMK."nun 120. ve 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 15. ve 16. maddeleri uyarınca belirlenen dava değeri üzerinden Harçlar Kanunu"nun 26, 27, 28, 30 ve 32. maddelerinin öngördüğü şekilde işlemlerin yerine getirileceği ve gerekli olan harcın alınacağı tartışmasızdır. Diğer taraftan, Harçlar Kanunu harç alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış, değinilen yönün mahkemece kendiliğinden gözetilmesi gerektiğini hükme bağlamıştır. Somut olayda, davacının, davanın açılması sırasında yatırması gereken nispi karar ve ilam harcının peşin ödenmesi gereken kısmını yatırmadığı ve mahkemece de yargılama aşamasında ikmal ettirilmediği, davacı tarafından maktu harç yatırıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, mahkemece, dava değeri üzerinden peşin karar ve ilam harcının tamamlattırılması ve anılan eksiklikler giderildikten sonra genel hükümlere göre yargılama yapılıp davanın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Davacının temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nin 366. ve HUMK’nin 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03/12/2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.