MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan ... İnş. Enerji Taah. Nak. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti ile davalı ... vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: davacı müvekkilinin 05/03/2012 tarihinden 15/06/2013 tarihine kadar davalılar nezdinde harita teknikeri (topoğraf) olarak çalıştığını, iş sözleşmesine haksız olarak son verildiğini belirterek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, asgari geçim indirimi, ücret alacağı taleplerinin davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... Ltd. Şti ve ... vekilleri davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde davalılardan ... İnş. Enerji Taah. Nak. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti ile davalı ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, belgelere ve tüm dosya kapsamına göre; davalı ..."nün tüm, davalı ... İnşaat Enerji Taahhüt Nak. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında işçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Çalışma hayatında daha az vergi ya da sigorta primi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek, ilgili işçi ve işveren kuruluşları ile Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı internet sitesinde bulunan “Kazanç bilgisi sorgulama” ekranından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut olayda, davacı en son 3.800,00 TL net ücret aldığını iddia ederken, davalı davacının asgari ücret ile çalıştığını belirtmiştir. Mahkeme bilirkişi tarafından belirlenen ve davacının iddiası ile uyumlu olarak 3.500,00 TL net ücretle çalıştığını kabul etmiş ve bu miktar üzerinden yapılan hesaplamaya göre hüküm kurmuş ise de yapılan araştırma ücretin tespiti için yeterli değildir. Dosya içerisine imzalı ücret bordrosu sunulmamıştır. Ayrıca Harita ve Kadastro Mühendisleri Odasından yapılan emsal ücret araştırması ise fesih tarihinden sonra 2015 yılına ilişkin olup, ücretin 2015 yılında 3.000,00 TL brüt olabileceğini belirtilmiştir. Her ne kadar tanık beyanları ve dosya içerisine sunulan ve ne için düzenlendiği anlaşılamayan para makbuzları dikkate alınarak ücretin 3.500,00 TL net olduğu kabul edilmiş ise de anlatılanlar kapsamında bu deliler ücretin tespitinde yeterli olmayacaktır. Bu durumda yapılması gereken işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek, ilgili işçi ve işveren kuruluşları ile Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı internet sitesinde bulunan “Kazanç bilgisi sorgulama” ekranından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmak ve diğer delillerle birlikte değerlendirme yaparak ücreti tespit etmektir. Bu hususun gözetilmemesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3-Taraflar arasında davacının fazla çalışma ücretinin ödenip ödenmediği konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
Somut uyuşmazlıkta, tanık beyanlarına göre davacının çalışma dönemi boyunca haftalık 14 saat fazla mesai yaptığının kabulü ile hesaplama yapılmış ise de Dairemizden geçen ve davacının tanık olarak dinlendiği emsal 2016/33324 esas sayılı dosyasında davalı işyerinde çalışma sezonunun Nisan ayında başlayıp Aralık ayında kapandığı tespit olunduğundan ve bu hususun emsal dosyada tanık olarak dinlenilen davacının beyanıyla da sabit olduğu anlaşıldığından hesaplama emsal dosyada olduğu gibi şantiyenin kapalı olduğu anlaşılan 4 ay dışlanarak yapılması gerekmektedir. Bu hususun gözetilmemesi bozmayı gerektirmiştir.
4-Taraflar arasında asgari geçim indiriminin ödenip ödenmediği uyuşmazlık konusudur.
İşçiye ücreti dışında ödenen asgari geçim indirimi kanun ile getirilmiş olup, bireyin veya ailenin asgari geçim düzeyini sağlayacak bölümünün toplam gelirden düşülerek vergi dışı bırakılmasıdır.
Davacı taraf asgari geçim indirimlerinin ödenmediğini davalı taraf ise davacıya tüm ücret alacaklarının ödendiğini, bu durumun davacının bordroları ile sabit olduğunu beyan etmiştir.
Dosya içerisine sunulan ücret bordrolarının incelemesinde ücret bordrolarının imzasız olduğu ancak her ay asgari geçim indirimi tahakkuku yapılarak tahakkuk edilen miktarın banka kanalı ile ödendiği anlaşılmıştır. Bu durumda yapılması gereken davacının asgari geçim indirimi talebi değerlendirilirken bu alacak kalemi bakımından yapılan tahakkukların davacının medeni hali ve ve çocuk sayısı dikkate alınarak tam olarak tahakkuk ettirilip ettirilmediğini araştırmak, var ise bakiye alacağını hüküm altına almaktır. Bu husus gözetilmeden yanılgılı bilirkişi raporuna dayalı olarak davacı talebinin hüküm altına alınması hatalı olup bozma sebebidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalı ... İnş. Enerji Taah. Nak. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti"ye iadesine, 05.02.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.