MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki kira bedelinin tespiti davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacılar; murisleri ile davalı arasında 01.12.1996 tarihli işyeri kira sözleşmesi imzalandığını, davalının 01.01.2002 tarihli sözleşmeye dayandığını ancak bu sözleşmenin sahte olduğunu, davalının dayandığı sözleşme geçerli olsa dahi ödenen kira bedelinin rayicin altında kaldığını ileri sürerek, kira bedelinin 01.01.2005 tarihinden itibaren aylık 8.000 TL olarak tespitine, devam eden dönemlerde yasal artışa göre tespitin yapılmasına, terditli olarak da aylık kira bedelinin 10.000 TL olarak tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı; davanın sürede açılmadığını, 01.01.2002 tarihli sözleşmenin sahte olmadığını savunarak, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece davacının dayandığı 01.12.1996 tarihli sözleşmenin çalınmış olduğundan dosyaya sunulamadığı, sözleşmenin varlığı ve başlangıcı hususunda tereddüt olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-) Davacıların diğer temyiz talebine gelince;
18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Y.İ.B.K. ve yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre “hak ve nesafet” ilkesi uyarınca hakim bu sınırlamayı yaparken, öncelikle tarafların tüm delilleri varsa emsal kira sözleşmeleri aslı veya onaylı örnekleri dosyaya alınmalı, kiralananın niteliklerine göre üç kişilik (inşaat-mimar, mülk bilirkişileri) bilirkişiler kurulu oluşturularak bilirkişi marifetiyle kiralanan taşınmaz ve taraf emsalleri tek tek görülüp incelenmeli, res"en de emsal araştırılmalı, bilirkişilerce gerekli ölçüm ve inceleme yapılıp böylece elde edilen veriler somutlaştırılarak, dava konusu yer ile ayrı ayrı (konumu, çevresi, niteliği, kullanım şekli, kira başlangıç tarihi, kira süreleri vb.) kira parasına etki eden tüm nitelikleri karşılaştırılmalı, emsal kira bedellerinin niçin uygun emsal olup olmadığı somut gerekçelerle açıklanmalı, dava konusu taşınmazın yeniden kiraya verilmesi (boş olarak) halinde getirebileceği kira parası belirlenmeli, Mahkemece bu kira parası dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete; özellikle tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlarına uygun makul bir kira parasına hükmedilmelidir.
Davalı, taşınmazda kiracı olduğunu inkar etmemiştir. Davacıların murisi ile davalı arasında imzalanan 01.01.2002 başlangıç tarihli ve üç yıl süreli yazılı kira sözleşmesinin muris tarafından imzalanmadığı davacı mirasçılar tarafından ileri sürülse de; bu sözleşmeye göre dahi davacıların kira bedelinin tespitini istemelerinde hukuki menfaatleri vardır. Ancak davacılar 18.01.2008 tarihinde açtıkları dava ile 01.01.2005 tarihinden itibaren değil, 01.01.2008 tarihinden itibaren kira bedelinin tespitini isteyebilirler. Bu durumda mahkemece davacıya 01.01.2008 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere kira bedelinin tespitini isteyip istemedikleri sorularak, dava dilekçesindeki talepleri de açıklattırılarak, 01.01.2008 tarihinden itibaren kira bedelinin tespitinin istenmesi halinde hak ve nesafet ilkeleri gereğince kira bedelinin belirlenmesi, aksi halde ise davanın süresinde açılmadığından reddine karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
3-) Bozma nedenine göre davalının temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacıların sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, davacnın temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince davacılar yararına BOZULMASINA, üçüncü bentte açıklanan nedenle davalının temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 12.04.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.