MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 27.03.2008 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve mera olarak sınırlandırılması talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 02.05.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ..., kadastro çalışmaları sırasında davalı adına tespit ve tescil edilen 121 ada 13 parsel numaralı taşınmazın 121 ada 15 sayılı mera parselinden sürülerek kazanıldığını belirterek, evveliyatı mera olan taşınmazın tapu kaydının iptali ile mera olarak sınırlandırılmasını istemiştir.
Davalı vekili, dava konusu 17.174,51 m2, 121 ada 13 sayılı parselin senetsizden zilyetlik şartlarına uygun olarak kadastroda 08.08.2006 tarihinde tarım arazisi niteliği ile davalılar adına tescil edildiğini, ayrıca mera cinsli taşınmaza sınır komşusu olmadığı gibi davacı ..."nin mera olduğunu beyan ettiği ve dava konusu taşınmaza sınır komşusu olan 121 ada 15 sayılı parselin ham toprak cinsi ile 07.08.2006 tarihinde ... adına tescil edildiğini, diğer sınır komşularının tarla cinsi ile tapuda kayıtlı olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın öncesinin mera olduğuna ilişkin herhangi bir delilin bulunmadığı, uzun yıllardır tarım arazisi olarak kullanıldığı ve davalı lehine zilyetlikle mülk edinme şartları oluştuğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı ... vekili temyizi üzerine Dairemizce 17.01.2013 tarih, 2012/13393 Esas - 2013/463 Karar sayılı ilamıyla "...temyiz dilekçesinde belirttiği dava dosyaları getirtilerek dava konusu taşınmaz ile ilgisi olup olmadığı araştırılmalı, ayrıca ... köy haritası istenmelidir. Tüm bu deliller toplandıktan sonra mahallinde yapılacak keşifte elde edilen belgeler mahalli ve uzman bilirkişiler eşliğinde mahalline uygulanarak ve krokiye bağlanmalı, tüm deliller..." incelenmesi gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece, Dairemizin bozma ilamına uyularak yapılan araştırmada 121 adada yer alan parsellere ait taşınmazların vergi kayıtlarının bulunmadığı, memleket haritasına rastlanmadığına dair idari cevaplar alındıktan sonra 17.06.2013 tarihinde yapılan keşif sonucu dava konusu 121 ada 13 nolu parselin hiç bir sınırının mera olmaması, davaya konu olan ve kendisinden sürülerek kazanıldığı iddia edilen 121 ada 15 nolu parselin mera parseli olmaması, buranın ... adına kayıtlı taşınmaz olması, mahalli bilirkişilerin mera olarak ifade etmek ile birlikte tam olarak mera sınırına ilişkin bir tespit yapmayıp, genel ifade ile buranın mera olduğunu beyan etmeleri, davacı vekilinin temyiz dilekçesine konu olan ve emsal olarak gösterilen mahkememizin 2008/11 Esas sayılı dosyası incelendiğinde, bu dosyada yer alan davalı taşınmazların 3 sınırının mera ile çevrili olması gerekçesi ile tapu kayıtlarının iptal edilip buraların mera olarak sınırlandırılmış olması hususları bir arada değerlendirildiğinde, alınan ziraat bilirkişisi raporu da gözönünde bulundurularak dava konusu taşınmazın uzun yıllardır tarım arazisi olarak kullanıldığı ve kadastro tespit tutanağından da anlaşılacağı üzere davacı lehine zilyetlikle mülk edinme şartları oluştuğu gerekçesiyle davanın reddine 02.05.2014 tarihinde karar verilmiştir.
Hükmü, davacı ... vekili temyiz etmiştir.
Mera, bir veya birden fazla köy veya kasaba halkına bağımsız veya birlikte tahsis edilmiş ya da kadimden beri hayvan otlatmak amacıyla kullanılan, hak sahiplerinin üzerinde intifa hakkı olan arazi parçasıdır. Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan mera, yaylak ve kışlaklar özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kullanılamaz, zamanaşımı uygulanamaz, sınırları daraltılamaz (4342 sayılı Mera Kanunu m.3,4).
Meraya elatmanın önlenmesi davası, kadim yararlanma hakkı olan köy veya belediye tüzel kişiliği ya da taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olması nedeniyle ... tarafından açılabilir. Aynı şekilde, bir yerin mera olduğu iddiasıyla köy veya belediye tüzel kişiliğinin ya da Hazinenin tapu iptali ve sınırlandırma istemiyle dava açmasına olanak vardır.
Mera, yaylak ve kışlak davalarında, tahsise ya da kadim kullanma hakkına dayanılabilir. Tahsise dayanıldığında, dayanak belgelerin, ayrıca karşı tarafın savunmasında ileri sürdükleri kayıtların tüm geldileri ile birlikte merciinden getirtilmesi, kadimlik iddiası varsa bu hususun araştırılması, gerektiğinde köyün kuruluş tarihinin İçişleri Bakanlığından sorulması ve köyün kadim ya da muhdes olup olmadığının saptanması gerekir.
Keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıkların çekişmeli mera veya yayla ile herhangi bir yararlanma ilişkisi bulunmayan, yansız anlatımda bulunabilecek, yöreyi iyi bilen ve çevre köy ya da kasabalarda yaşayan yaşlı kişilerden seçilmesi gerekir.
Mahkemece yapılacak keşifte; tahsise dayanılıyorsa tahsis kayıtlarının yerel bilirkişi ve tanıklar aracılığı ile uygulanması, dava konusu yeri kapsayıp kapsamadığının belirlenmesi, taşınmazın mera olmadığı iddiasının bulunması halinde varsa çevre taşınmazlara ait kayıtlar da uygulanarak dava konusu yeri ne şekilde okuduğunun çevre taşınmazlarla toprak yapısı kıyaslanarak uzman bilirkişiler aracılığı ile uyuşmazlığa konu yerin ve niteliğinin saptanması gerekir.
Kadimlik iddiasında ise, yerel bilirkişi ve tanıklara taşınmazın kim tarafından ve ne şekilde kullanıldığı ve sınırları sorularak sonuca gidilmelidir.
Somut olayda; mahkemece yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya yeterli görülmemiştir. Öncelikle 17.06.2013 tarihinde keşif mahallinde dinlenen mahalli bilirkişiler tekrar dinlenerek gösterecekleri yerler krokiye işlenmeli, taşınmazla menfaat ilişkisi bulunmayan civar köy halkından seçilecek mahalli bilirkişi ve uzman bilirkişiler (1 adet fen bilirkişi, 2 adet ziraat mühendisi ve 1adet jeoloji mühendisi) eşliğinde yeniden keşif yapılmalı, çevre taşınmazlarla toprak yapısı kıyaslanarak uzman bilirkişi heyetinden uyuşmazlığa konu yerin toprak yapısı, eğim durumu ve niteliğinin saptanması, taşınmazın kamu niteliğinde mera mı yoksa özel mülkiyete tabi taşınmaz mı olduğu kesin olarak saptandıktan sonra bir karar verilmelidir. Eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 23.10.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.