Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/11012 Esas 2018/6995 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 26.04.2012 gününde verilen dilekçe ile tapu kaydındaki şerhin terkini talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; asıl ve birleştirilen davanın kabulüne dair verilen 22.03.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı İdare vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava tapu kaydındaki şerhin terkini istemine ilişkindir.
Davacı ... vekili, 1014 Ada 1, 7 , 8, 9 ve 10 parsel sayılı taşınmazlar için imar izni verilmesi talebiyle ... Belediyesine yapılan başvuruda taşınmazların karayollarına tecavüzlü olduğu ileri sürülerek imar izni verilmediğini, şerhin terkini hususunda .... Kadastro Müdürlüğü"ne yapılan başvurunun reddedildiğini, taşınmazların tapu kayıtlarında bulunan "yola tecavüzlüdür" şerhlerinin terkinini istemiştir.
Birleştirilen davada davacı ... vekili; asıl davada ileri sürülen sebeplerle 1014 ada 1 parselin tapu kaydında bulunan "yola tecavüzlüdür" şerhinin terkinini istemiştir.
Davalı ... vekili; dava dilekçesindeki talebinin açıkça belirtilmediğini, Kadastro Kanunun 12/3. maddesindeki hak düşürücü sürenin geçmesi nedeniyle davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı İdare vekili temyiz etmiştir.
Tapu kütüğüne esas itibarıyla mülkiyetin veya sınırlı ayni hakların iktisabına veya bunların kaybedilmelerine ilişkin tesciller yazılır. Geniş anlamda tescil ise kütüğe yazılan her husustur. Nitekim kütük sahifesinde mülkiyet, rehin ve irtifak hakları sütunları dışında bir de “şerh” ve “beyanlar” adı altında iki sütun daha vardır. Ancak bir hususun şerh veya beyanlar sütununa yazılması taşınmazın ayni hakka ilişkin statüsünde bir değişiklik meydana getirmez.
Şerhten amaç; ilişkin bulunduğu hukuki durumu üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilir hale getirmek, hukuki duruma aleniyet kazandırmaktır. Bu yönü ile şerh ayni bir etki özelliğini gösterir. Hangi hakların tapu kütüğüne şerh edileceğini kanun belirlemiştir. Dolaysıyla kanunun belirlemediği bir hak tapu kütüğüne şerh edilemez.
TMK’nın 1009 ila 1011 ve Tapu Sicil Tüzüğü"nün 54 ila 66. maddelerinde düzenlenen şerhler, üç amaca yönelik bir tapu işlemidir. Şahsi hakların kuvvetlendirilmesini, malikin tasarruf yetkisinin sınırlandırılmasını ve muvakkat (geçici) tescilin tapu kütüğüne yazılmasını sağlar.
Somut olayda;
Mahallinde yapılan keşif sonucunda fen bilirkişisinin "..." ölçüm aletiyle dava konusu taşınmazlarda gerekli ölçümleri yaptığı, 30.09.2015 tarihli raporu ve rapora ekli kroki doğrultusunda dava konusu binaların yola tecavüzlü olduğu, binaların kadastro tespitinden sonra yapıldığı ve söz konusu tapu kayıtlarındaki şerhlerin yasal dayanaklarının bulunduğu anlaşılmasına rağmen hakim tarafından keşif sırasında yapılan "fiili olarak bu binaların parsellerin güneyinde yer alan yolun dışında olduğu" şeklindeki sayısal ölçüme dayanmayan gözlemi ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 22.01.2016 tarihli yazısına istinaden davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, davalı kurum harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.10.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.