Davacı-k.davalı ... ile davalı-k.davacı ... birleşen 2004/1103 E. sayılı davada davacı ... davalılar 1-İsmet Kınay 2-... 3-İsmet Kınay Mim. Müh. Ltd. Şti. arasındaki davadan dolayı Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 11.07.2012 gün ve 2004/57-2012/226 sayılı hükmü bozan Dairemizin 19.12.2013 gün ve 2013/4734-6940 sayılı ilamı aleyhinde davacı-k.davalı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Asıl dava sözleşmenin feshi, menfi tespit, karşı dava bakiye iş bedelinin ve sözleşmeden doğan tazminatların tahsili, birleşen dava ise tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda asıl davanın reddine, karşı davanın kısmen kabulüne, birleşen davada yüklenici İsmet Kınay ve ... hakkındaki davanın reddine, şirket hakkındaki davanın açılmamış sayılmasına dair verilen kararın davacı-karşı davalı kooperatif ve davalı-karşı davacı yüklenici vekilinin temyizi üzerine Dairemizin, davalı-karşı davacı yüklenicinin tüm, davacı-karşı davalı kooperatifin diğer temyiz itirazları reddedilip, hesaplanan alacaktan usulü kazanılmış hak gözetilerek 51.840,20 TL mahsup edilerek sonuca gidilmesi gerektiğinden bahisle yerel mahkeme kararının bozulmasına dair 19.12.2013 gün 2013/4734 Esas, 2013/6940 Karar sayılı ilâmına karşı yine davacı karşı davalı kooperatif vekilince karar düzeltme talebinde bulunulmuştur.
1-Yargıtay ilâmında belirtilen gerektirici nedenler karşısında davacı-karşı davalı kooperatif vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer karar düzeltme talepleri yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Dairemizin, mahkemenin 05.06.2002 tarihinde verdiği ilk kararın davacı-karşı davalı kooperatif tarafından temyizi üzerine verdiği 02.04.2003 gün 2002/5671 Esas, 2003/1691 Karar sayılı bozma ilâmında özetle BK"nın 360. maddesi hükmünce yüklenicinin iş bedeline hak kazanabilmesinin, işin sözleşme ve ekleri ile fen ve amacına uygun bulunması koşuluna bağlı olduğu, yapılan iş kabule icbar edilemeyecek derecede kusurlu ve amacına uygun olmazsa eseri reddeden iş sahibinin bedel ödemesinin gerekmeyeceği veya işteki kusur oranında bedelin tenzilini isteyebileceği belirtildikten sonra ruhsat alınmamış projelerle ilgili ruhsat alımına elverişli olup olmadığının Belediye ile de yazışma yapılarak saptanması, ruhsat alınması mümkün olmayan projeler varsa bunlarla ilgili bedel isteminin reddolunması veya bedelde indirim gerekip gerekmediği değerlendirilerek sonuca ulaşılması gereğine işaret edilerek eksik incelemeyle yazılı biçimde hükme varılması doğru olmadığı gibi, ceza alacağına KDV dahil edilmesi ve davalı yüklenicinin kabul ettiği 1.825,00 TL kontrollük iş bedeli ödemesinin mahsup edilmemesinin de kabule göre doğru olmadığından bahisle yerel mahkeme kararı bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilâmında uyulduktan sonra bozma gereğince bozmadan önceki bilirkişi kurulundan ek rapor ve bilahere yeniden oluşturulan bilirkişi kurulundan rapor ve ek raporlar alınmıştır. Hükme esas alınan bilirkişi kurulu rapor ve ek raporlarında daha önce ruhsatları alınmış parsel sayısının 71 değil 62 olduğu, bu parsellerle ilgili ruhsatların idare mahkemesince iptal edilerek iptal kararlarının kesinleştiği, bilahere ruhsatları iptal edilen 62 adet parsel (08.09.2010 tarihli 2. bilirkişi kurulu raporunun 17. sayfası) ve


ruhsatı alınmamış, diğer 69 adet parselin (aynı raporun 24 sayfası)İmar Kanunu"na, İzmir Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliğine, bölgenin onaylı imar planı ve notlarına, imar durumuna ve ruhsata esas tapuların mülkiyet haklarına aykırı olarak hazırlanmış olup bu projelerin sözleşme şartlarına, fenne ve amacına uygun bulunmadığı ve bu projelerle inşaat ruhsatı alınmasının mümkün olmadığı kabul edilmekle birlikte davalı-karşı davacı yüklenicinin 62 adet parselle ilgili projelerin etüt ve teknik uygulama sorumluluk bedeline, diğer parsellerin (69 adet) proje etüt bedeline hak kazandığını belirterek hesaplama yapmışlardır. Mahkemece bozmadan sonra oluşturulan 2. bilirkişi kurulu rapor ve ek raporuna itibar edilerek dava sonuçlandırılmıştır.
Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında ve hükmüne uyulan 02.04.2003 gün 2002/5671 Esas, 2003/1671 Karar sayılı ilk bozma ilâmında da belirtildiği gibi yüklenicinin iş bedeline hak kazanabilmesi için işi-eseri sözleşme ve ekleri, fen ve tekniği ile iş sahibinin beklediği amacına uygun olarak tamamlayıp iş sahibine teslim etmesi zorunludur. Sözleşme, işin yapıldığı tarih ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 360. maddesinin birinci fıkrasında yapılan şey iş sahibinin kullanamayacağı ve nısfet kaidesine göre kabule icbar edilemeyeceği derecede kusurlu veya mukavele şartlarına muhalif olursa iş sahibinin o şeyi kabulden imtina edebileceği bu hususta müteahhidin kusuru varsa zarar ve ziyan da isteyebileceği hükmü getirilmiştir.
Mahkemece bozma sonrası alınan ve benimsenen bilirkişi kurulu rapor ve ek raporlarında yapılan tüm projelerin kamu düzenine ilişkin hükümler ihtiva eden İmar Kanunu, ilgili belediye İmar Yönetmeliği, onaylı imar planı ve notları, imar durumu ve mülkiyet haklarına aykırı olması sebebiyle ruhsat alınması mümkün olmadığı belirtildiğine göre, davalı-karşı davacının çizdiği projeler kabule icbar edilemeyecek derecede ayıplı olduğundan davacı iş sahibi kooperatifin bunları kabulden kaçınmakta haklı olduğunun kabulü zorunludur. İş sahibinin kabulden kaçınma-reddetmekte haklı olduğu yasal olmayan ve yasal hale getirilmesi mümkün bulunmayan işlerin ekonomik değeri olmadığından bedeli ve davalı-karşı davacının yaptığı yararlanabilecek iş olmadığından Teknik Uygulama Sorumluluk işi bedeli iş sahibinden talep edilemez.
Bu durumda mahkemece davalı-karşı davacı yüklenici, ruhsat alınıp bilahere iptal edilen 62 adet parselle ilğili etüt ve TUS bedeli ve hiç ruhsat alınmayan 69 adet parselle ilgili etüt bedeline hak kazanmadığından bilirkişi kurulunca bu işlerle ilgili hesaplanan alacak kalemlerinin reddine karar verilmesi gerekirken belirtilen husus üzerinde durulmadan karşı davada etüt ve TUS bedelleri de dahil edilerek kısmen kabul kararı verilmesi doğru olmamıştır. Yerel mahkeme kararının belirtilen bozma sebebi yanında bu gerekçeyle de bozulması gerekirken sadece mahsup edilecek miktar yönünden bozulduğu bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından karar düzeltme talebi bu yönüyle kabul edilerek ilaveli bozma yapılması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacı-karşı davalı kooperatifin diğer karar düzeltme taleplerinin reddine 2. bent uyarınca kabulü ile yerel mahmeme kararının Dairemizin 19.12.2013 gün, 2013/4734 Esas, 2013/6940 Karar sayılı ilâmına 2. bentteki gerekçe ilave edilerek BOZULMASINA, istek halinde karar düzeltme peşin harcının karar düzeltme isteyen davacı-k. davalıya geri verilmesine, 06.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.