16. Hukuk Dairesi 2015/12641 E. , 2018/1322 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Dava konusu taşınmaz 1970 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında tepe vasfı ile tescil harici bırakılmıştır. Davacı ..., kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak adına tescili talebi ile dava açmıştır. Mahkemece verilen önceki tarihli hüküm Dairemizin 16.09.2013 tarih ve 2013/7378-8164 sayılı kararı ile, dava konusu taşınmazın bir bölümü ... Genel Müdürlüğünün kamulaştırma sınırı içerisinde kaldığına, bir bölümünden ise enerji nakil hattı geçtiğine göre kamulaştırma yönünden ... Genel Müdürlüğü, enerji nakil hattı yönünden ise ilgili kamu tüzel kişiliğinin davada taraf olarak yer alması gerektiği belirtilmek suretiyle taraf teşkili sağlanmaksızın esas hakkında hüküm kurulmasının isabetsizliğine değinilerek bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, fen bilirkişileri ... ile harita mühendisi bilirkişi...tarafından tanzim edilen 05.01.2011 tarihli rapora ekli krokide (A) harfiyle gösterilen 2.419,32 metrekare yüzölçümlü tescil harici taşınmazın köyün son parsel numarası altında davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline; aynı rapora ekli krokide (A) harfiyle gösterilen taşınmazın içinde sarı renkli boyanmış olan 342.92 metrekarelik kısımda davalı ...Ş Genel Müdürlüğü lehine irtifak hakkı tesisine karar verilmiş; hüküm, davalı ... temsilcisi, dahili davalılar ... Genel Müdürlüğü vekili ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; kadastro çalışmaları sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz bölümlerinin 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14, 17 ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 713. maddeleri uyarınca tapuya tescili istemine ilişkindir. Mahkemece; davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve inceleme karar için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece hükme esas alınan iki fen bilirkişisi ile harita mühendisi tarafından hazırlanan ortak raporda kamulaştırma sınırı olarak gösterilen sınıra göre, tescili istenen taşınmazın bir bölümünün bu sınırda kaldığı anlaşılmaktadır. Buna rağmen Mahkemece kamulaştırmayla ilgili tüm belge, kroki, fotoğraf ve haritalar istenmemiş, dava konusu taşınmazın kamulaştırma haritasında ne olarak göründüğü yönünden araştırma ve inceleme yapılmamış, taşınmazın niteliği yönünden bilimsel içerikte olmayan ve soyut ifadeler içeren tek kişilik ziraat bilirkişi raporu ile yetinilmiş, tek bir tarihe ait (1959) hava fotoğrafı üzerinden rapor alınmış, böylelikle uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli bulunan hava fotoğraflarından yöntemine uygun yararlanılmamıştır. Eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca, sağlıklı bir sonuca ulaşılabilmesi için; dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının tarihleri açıkça yazılmak suretiyle en az üç tanesi Harita Genel Komutanlığından getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi, teknik bilirkişi ve 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazların öncesinin kime ait olduğu, kimden intikal ettiği ve ne şekilde kullanıldığı, taşınmazların imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp hangi tarihte bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalıdır. Ziraat bilirkişi kurulundan taşınmaz bölümlerinin toprak yapısı ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini, taşınmazlar üzerindeki bitki örtüsü, imar-ihyaya konu edilmişse, imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş renkli fotoğraflarını da içerir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalıdır. Jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişiden yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmaz bölümlerinin sınırlarını ve niteliğini, taşınmazlarda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile taşınmazlarda sürdürülen zilyetliğin başlangıcı, şekli ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; fen bilirkişisinden ise dava konusu taşınmazın kadastro paftasının ölçekleri ile kamulaştırma haritası ölçeği eşitlenerek çakıştırılmak suretiyle kapsam tayini yapılmalı, bu hususta denetime elverişli ve bilimsel verilere dayalı ayrıntılı rapor tanzim edilmesi istenilmeli, taşınmazın kamulaştırılan alan içerisinde kalan bölümlerinin olduğunun tespit edilmesi halinde kamulaştırmanın yapıldığı tarih itibariyle kamulaştırma alanında kalan taşınmaz bölümü açısından davacı lehine zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının gerçekleştiğinin kabulü halinde mülkiyetin tespitine karar verilmesi gerektiği düşünülmeli, kamulaştırma harici kalan dava konusu taşınmaz bölümleri yönünden ise dava tarihine kadar 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 17. maddesinde öngörülen koşulların davacı yararına gerçekleşmiş olup olmadığına ilişkin olarak tüm deliller değerlendirilmeli ve sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden dahili davalı TEAŞ"a iadesine, 27.02.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.