Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/4179 Esas 2018/6730 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 06.04.2015 gününde verilen dilekçe ile aile konutunun sağ kalan eşe özgülenmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; görevsizlik nedeni ile dava dilekçesinin reddine dair verilen 17.04.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, aile konutunun miras payına mahsuben sağ eşe özgülenmesi istemine ilişkindir.
Davacı, davalılar aleyhine açtığı davada, davalılar ile birlikte muris ...."nın mirasçısı olduklarını, ... İli, .... İlçesi, .... Mahallesi 8076 ada 13 nolu parselde 6 numaralı dairenin aile konutu olduğunu, Türk Medeni Kanunun 652. maddesi gereğince miras hissesine mahsuben tapunun iptal edilerek adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, görevsizlik nedeniyle dava dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
Eşlerden birinin ölümü halinde tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir. Haklı sebeplerin varlığı halinde, sağ kalan eşin veya mirasbırakanın diğer yasal mirasçılarından birinin istemi üzerine, mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına karar verilir. ( TMK md. 652 )
Medeni Kanunumuz bu düzenleme ile eşlerin birlikte yaşadıkları konut ve kullandıkları bu eşyalar ile ilgili olarak sağ kalan eşe mal rejimi hükümleri dışında mirastan bir takım haklar tanımıştır. Mal rejimi ne olursa olsun, sağ kalan eşe tereke malları arasında bulunan aile konutu ve ev eşyaları üzerinde yasal miras payına mahsuben mülkiyet hakkı, eğer haklı nedenler varsa mülkiyet yerine oturma veya intifa hakkını isteme olanağı getirmiştir. Ancak bu özgüleme ve alım hakkı bedelsiz değildir. Eğer eşin mirastan payına düşen miktar aile konutunun değerini karşılamıyorsa, eş miras payı dışında kalan aile konutunun değerini ödeyerek onun mülkiyet hakkını talep edebilecek, bakiye değeri ödeyecek gücü yok ise aile konutu üzerinde intifa veya oturma hakkı talep edebilecektir.
Her mirasçı, terekedeki belirli malların aynı, olanak yoksa satış yoluyla paylaştırılmasına karar verilmesini Sulh Mahkemesinden isteyebilir (TMK. m. 642) Taşınır ve taşınmaz mal veya hakkın paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ait davalarda Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir. Bu nedenle Türk Medeni Kanunun 652. maddesine dayalı özgüleme isteklerinde görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir.
Göreve ilişkin kurallar kamu düzeninden olup, davanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemede kendiliğinden görevli olup olmadığı hakkında karar vermesi gerekmektedir (HMK. m. 1).
Gerçekleşen bu hukuki duruma göre özgüleme isteği yönünden davanın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 15.10.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.