BAM Hukuk Mahkemeleri Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/795 Esas 2021/902 Karar Sayılı İlamı
Esas No: 2019/795
Karar No: 2021/902
Karar Tarihi: 23.11.2021
BAM Hukuk Mahkemeleri Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/795 Esas 2021/902 Karar Sayılı İlamı
T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/795 Esas
KARAR NO : 2021/902
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 06/01/2015
KARAR TARİHİ : 23/11/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 06/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Müvekkilinin davalı bankanın 2006 yılından beri müşterisi olduğunu, davalı bankasının ...... numaralı hesap numarası ile döviz hesabı bulunduğunu, müvekkilinin biriktirmiş olduğu paraları davalı bankadaki hesabına yatırdığını, müvekkilinn 13/12/2013 tarihinde ...... nolu hesabına 31 günlük katılım hesabı ve vadeli hesap olarak 90.000,00 USD yatırdığını, daha sonradan müvekkilinin hesabından 16/12/2013 tarihinde 20.000 USD -21/12/2013 tarihinde 20.000 USD ve 02/01/2014 tarihinde de 10.000USD olmak üzere toplam 50.000 USD müvekkilinini haberi ve her hangi yazılı yada sözlü talimatının olmaksızın çekildiğini, müvekkilinin 05/01/2014 tarihinde haberdar olduğunu, banka ile yapılan görüşmede çekilen paralardan sorumlu olmadıklarının bildirdiklerini, daha sonra Gaziosmanpaşa ..... Noterliğinin 06/02/2014 tarihli ...... yevmiye numaralı ihtarnamesi ile bankadan yazılı olarak parasını istemiş ancak müvekkiline her hangi bir ödeme yapılmadığını, Bakırköy ...... İcra Müdürlüğünün ...... E sayılı dosyası ile takip başlatıldığını takibe , itiraz edildiğini, takibin devamı ile itirazın iptali ile takibin devamı talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının hesabından, dava konusu uyuşmazlığa ilişkin miktarlar hakkındaki işlemleri de gerçekleştiren ..........'ın, geçmişte defalarca davacının hesabından işlem yaptığını, .......’ın ağabeyi davacı .......’ın bankalarındaki ilk hesabını 16.06.2006 tarihinde ...... Şubesinde açtığını, hesabı açan operatörün ..... olduğunu, şahsın hesabına bağlı olarak 17.10.2008 tarihinde ...... Şubesinde 5 no.lu TL cari ekin açıldığını, söz konusu hesap ekinin de ....... tarafından açıldığını, .......’ın 21.11.2012 tarihinde ..... Şubesi’ne atanmasının ardından 04.12.2012 tarihinde bu şubede 12 no.lu TL cari ekin açıldığı belirlendiğini, .......’ın abisi davacı .......’ın bankacılık işlemlerini yakından takip ettiği kanaatinin, davalı bankanın teftiş kurulu Başkanlığı tarafından yapılan soruşturmada edinildiğini, .......’ın; ....... tarafından hesabına yatırılan tutarlara, ....... tarafından başka müşterilerin hesaplarından zimmetine geçirdiği tespit edilen tutarların kendi hesabına yatırılmasına ya da ....... tarafından hesabından çekilen diğer tutarlara itiraz etmezken, .......’ın gerçekleştirdiği zimmet eyleminin açığa çıkmasından sonra ....... hesabından onaysız/imzasız olarak havale ettiği 50.000 USD’ye itiraz etmesinde tutarsızlıklar bulunduğunu, müvekkil bankanın teftiş raporunda tespit edilmiştir. Konuya ilişkin ayrıntıların Teftiş Kurulu Raporunun 3.4.5 sayfalarında ayrıntılı olarak gösterildiğini, davacının zimmet şüphelisi kardeşi ile ilgili bu kadar yoğun işlem yaptırmasının ve ticaret ile uğraşan davacının daha sonra olayların ortaya çıkmasından sonra dava konusu tutara itiraz etmesinin iyi niyetli olmadığını, heyet halinde konusunda uzman bilirkişiler tarafından yapılacak incelemeler neticesinde, akrabalık bağları kapsamında gerçekleştirilen işlemlerin geçmişten beri devam ettiğinin tespit edileceğini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, İİK'nun 67. Maddesine göre alacağın tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali kapsamında kayıt kabul istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın davacının davalı banka hesabından talimat dışında para çekildiği ve böylece davacının alacaklı olduğu iddiasına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Bakırköy ..... İcra Müdürlüğünün ....... esas sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı tarafından davalı aleyhine 50.000,00 USD asıl alacağın tahsili amacıyla ilamsız takip başlatıldığı, süresinde borç ve ferilerine itiraz edilmesi sonucu takibin durduğu itiraz ve davanın süresinde olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılamada dosyada mevcut deliller ve banka kayıtları üzerinde inceleme yapmak üzere bilirkişiden rapor alınmıştır.
Davacı .......'ın 13.12.2013 tarihinde hesaba 90.000.- USD yatırdığı ve 31 gün vadeli olarak, vade sonu 31.01.2014 tarihi belirlenerek hesap açıldığı, hesabın vadesinden önce bozularak 16.12.2013 tarihinde 20.000.-USD'nın ...... adına havale, 24.12.2013 tarihinde 20.000.-USD' nin ...... adına havale, 02.01.2014 tarihinde ise 10.000.-USD'nin ....... hesabına virman yapılarak yine ....... çekilen olarak hesaptan çıkışının yapıldığı ve işlem dekontlarında herhangi bir imza alınmadığı veya söz konusu işlemlere ait herhangi bir
talimatın / vekaletnamenin davalı banka tarafından ibraz edilmemiş olduğu tespit edilmiştir.
Mahkememizin daha önceki tarihlerde de talep etmekle birlikte 26.01.2017 tarihli yazısı ile tekraren davalı bankadan talep ettiği “dava konusu hesaptan çekilen tutarlara ilişkin olarak hesap hareketleri ile varsa banka bünyesinde bu işlemlere ait imzalı dekont suretleri ve .......'ın banka nezdinde bulunan ...... no.lu hesabından para çekilmesine ilişkin talimat/vekaletnamenin mahkemeye gönderilmesi” hususundaki yazıya davalı bankanın gönderdiği, 03.04.2017 tarih,12.04.2017 dosya tevdii tarihli yazısında; “Tüm şubelerimiz kayıtlarında yaptığımız araştırmada, yazınızda belirtilen ....... (TC ...... ) adına ....... no.lu hesabı bulunmakta olup bankamız kayıtlarında herhangi bir vekaletname veya yetki belgesi tespit edilememiştir.” beyanında bulunmuştur.
Dosyaya sunulu bulunan hesap hareketlerinde, yapılan işlemlerde 3.şahıslara ait herhangi bir açıklama veya farklı bir işlem açıklaması yönünden dikkat çeken bir işlem olmadığı gözlenmiştir. Ayrıca dava dosyasında, davalı tarafından davacı ....... hesabı ile ilişkilendirilen diğer müşteri hesaplarından yapılan geçişlere ait somut bir belgenin veya iddiayı ispatlayan teftiş raporunun ibraz edilmediği görülmüştür.
Somut ve maddi bir ilişki tespit edilemediği ve davacının kardeşi olan banka personelinin diğer yakınlarının hesaplarından da aynı şekilde yetkisiz işlemler yapmaşı ve İst. ...... Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanması da dikkate alındığında ,işlemleri yapan personel ile hesap sahibinin akraba olması ve hesabın yoğun çalışması gibi iddiaların subjektif nitelikte kaldığı, hesap hareket ve işlem açıklamalarından davacı ile işlem yapan banka personeli arasında menfaat ilişkisi yaratıcı açık bir işlem görülememektedir. Bu tür bir ilişkinin olabilmesi için .......'ın davacı hesabına diğer 3.şahıs hesaplarından yetkisiz tasarrufları ile transfer sağladıktan sonra .......'ın söz konusu tutarları bizzat nakit olarak ve işlem dekontlarını ıslak imzası ile imzalamış olması gerekir ki, bu hususu davalı bankanın belge sunarak ispat etmesi gerekmektedir.
5411 Sayılı Bankalar kanunu “İç Kontrol Sistemi” başlıklı 30.Maddesinde “Bankalar, iç kontrol sistemi kapsamında, faaliyetlerinin mevzuata, iç düzenlemelerine ve bankacılık teamüllerine uygun olarak yürütülmesini, muhasebe ve raporlama sisteminin bütünlüğünü, güvenilirliğini ve bilgilerin zamanında elde edilebilirliğini her seviyedeki personeli tarafından uyulacak ve uygulanacak sürekli kontrol faaliyetleri ile sağlamak, görevlerin fonksiyonel ayrımlarını, yetki ve sorumlulukların paylaşımını, fon ödemelerini, banka işlemlerinin mutabakatını varlıkların korunmasını ve yükümlülüklerin kontrol altında tutulmasını temin etmek, maruz kalınan her türlü riskin tanınması, değerlendirilmesi ve yönetimi için gerekli alt yapıyı hazırlamak ve yeterli iletişim ağını oluşturmak zorundadır. İç kontrol faaliyetleri yönetim kuruluna bağlı olarak çalışacak iç kontrol birimi ve personeli tarafından yürütülür.” hükmü yer almaktadır.
Banka uygulamasında, 50.000.-TL'ya kadar gişe yetkilisinin tek imza ile işlem yaptığı,mesai bitiminde ise operasyon yetkilisinin, günlük işlemlerin,mevzuata uygunluk ve imza eksikliği gibi eksik belge kontrolü yapılması hususlarında faaliyet göstermesi gerektiği, dava konusu yetkisiz işlemlerin en azından ertesi gün diğer birimler ve iç denetim tarafından belirlenmesi gerektiği ancak denetim faaliyetinin etkin olmadığı, genel olarak diğer bankalarda tek personele bu limitte işlem yaptırılmadığı ve
bankacılık faaliyetlerinde şubelerde yapılan işlemlerdeki noksanlıkların denetlenebilir halde olduğu, davalı bankanın yetkili personeline tek imza ile kontrol etkinliği düşük seviyede işlem yaptırma yetkisi
vermesinin de ayrıca bir risk oluşturduğu anlaşılmaktadır. Banka şubesinde yürürlükte bulunan bankacılık mevzuatına aykırı olarak iç denetim ve gözetim görevi yerine getirilmediği, bu hususta şubede usulsüz işlem yapılmasına açık bir ortam yaratıldığı kanaati oluşmuştur.
6098 Sayılı Borçlar kanunu 66 maddesinde; “Adam çalıştıran, çalışanın kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür” hükmü yer almaktadır.
Buna göre; söz konusu işlemlerle ilgili olarak davalı banka tarafından,16.12.2013-24.12.2013 ve
02.01.2014 tarihlerinde davacı hesabından yapmış olduğu toplam 50.000.-USD tutarındaki havale ve ödeme işlemlerine ilişkin olarak hesap sahibi .......'ın imzasının bulunduğu herhangi bir yazılı talimat/vekalet sunulamadığı gibi işlemlere ait dekontlara hesap sahibinin imzalarının da alınmadığı, netice olarak yapılan işlemlerin yetkisiz olarak ikmal edildiği tespit edilmektedir. Davalı bankanın personeli tarafından yapılan yetkisiz işlemler neticesinde davacının 13.12.2013 tarihinde 1 ay vadeli olarak 90.000.-USD' nin 50.000.-USD tutarı ve faizi için zararı oluştuğu, söz konusu zarardan dolayı “Bankanın Kusursuz Sorumluluğu<Özen Sorumluluğu
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; davacının 53.895,89USD alacağının İstanbul ...... İflas Müdürlüğünün .... İflas sayılı dosyasında iflas tasfiyesi devam eden Müflis....... Bankası A.Ş'nin iflas masasına KAYIT VE KABULÜNE,
2-Harçlar Kanunu'na göre belirlenen 59,30TL ilam harcından peşin alınan 1.550,51TL harcın mahsubu ile bakiye 1.491,21TL'nin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 27,70TL başvuru harcı ve 1.550,51TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından sarf edilen 259,00TL posta masrafı 350,00TL bilirkişi masrafının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 5.100,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
6-Sarf edilmeyen gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile iflas idaresi memurları vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/11/2021
Katip ......
¸e-imzalıdır
Hakim .......
¸e-imzalıdır
