19. Hukuk Dairesi 2015/12305 E. , 2016/3133 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 08/04/2015
NUMARASI : 2010/265-2015/193
Taraflar arasındaki menfi tespit-itirazın iptali ve alacak davalarının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içerisinde asıl dava davalısı/birleşen davaların davacısı ... vekili ve birleşen dava davalısı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-KARAR-
Asıl davada davacı vekili, davalı bankanın Malkara şube müdürü dava dışı ..."un, müvekkilinin bilgisi dışında müvekkili adına kredi kullanmak suretiyle üçüncü kişilere çıkar sağladığını, banka dekontlarında ve hesap ekstralarındaki imzaların müvekkiline ait olmadığını, ancak bankanın müvekkili aleyhine söz konusu kredi borcunun ödenmemesi nedeniyle icra takibi başlattığını belirterek, müvekkilinin bankaya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı banka vekili, davanın reddine ve davacı aleyhine kötüniyet tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Birleşen Malkara Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/284 E. sayılı dosyasında davacı banka vekili, keşidecisi davalı ... olan çekin, kredi borçlusu ... tarafından kredi borcuna karşılık olarak bankaya verildiğini, yasal sürede muhatap bankaya ibraz edilmeyen çek bedelinin ödenmediğini belirterek, TTK"nun 730. maddesi yollaması ile 644. maddesi gereği davalının sebepsiz zenginleşmiş olması nedeniyle çek bedeli olan 4.000-TL"nin keşide tarihinden itibaren Merkez Bankasının kısa vadeli krediler için öngördüğü % 80 oranında reeskont faizi ile tahsiline (fazla haklar saklı kalmak, tahsilde ve faizde tekerrür etmemek üzere) karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, müvekkilinin dava konusu çeki, dava dışı ..."nin bankadan kredi alabilmesi için hatır çeki olarak verdiğini, adı geçen şirketin çeki vererek bankadan kullandığı kredi borcunu ödemesine rağmen bankanın çeki iade etmediğini, daha sonra ilgili banka müdürü ..."un bu çeki müvekkilinin izni olmaksızın dava dışı ..."nin kredi hesabına teminat olarak koyduğunu itiraf ederek, buna ilişkin yazılı belge verdiğini, müvekkilinin bu çekle ilgili borcu bulunmadığı gibi çekin süresinde bankaya ibraz edilmediğini, bankanın müvekkiline başvuru hakkını kaybettiğini belirterek, davanın reddini istemiştir.
Birleşen, Malkara Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/360 E. sayılı dosyasında davacı banka vekili, davalı ..."nin müvekkili bankadan kullandığı kredi borcunu ödememesi üzerine, müvekkilinin alacağının tahsili için başlatılan icra takibinin davalının haksız itirazı ile durduğunu belirterek, itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davaya cevap dilekçesi vermemiş, davalı vekili 30.03.2000 tarihli duruşmaya katılarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, genel kredi sözleşmesi, imza incelemesine ilişkin Adli Tıp Kurumu raporu, icra dosyası, 03.08.2007 günlü bilirkişi kurulu raporuna göre; asıl davada davacı ..."nin davalı banka aleyhine açtığı menfi tespit davasının kısmen kabulüne, davacının icra dosyasında takip tarihi itibariyle ana para borcunun 1.358,53-TL işlemiş temerrüt faizi borcunun 1.498,38-TL BSMV borcunun 74,91-TL olduğunun kabulü ile davacının bu miktarı aşan borçtan sorumlu olmadığının tespitine, birleşen Malkara Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/360 Esas sayılı dava dosyasında davacı bankanın davalı ... aleyhine açtığı itirazın iptali davasında, davanın kısmen kabulüne davalının itirazının 1.358,53-TL ana para, 1.498,35-TL işlemiş temerrüt faizi, 74,91-TL BSMV yönünden iptaline, birleşen Malkara Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/284 Esas sayılı dava dosyasında davacı bankanın davalı ... aleyhine TTK"nun 644. maddesine göre sebepsiz zenginleşme nedeniyle açtığı alacak davasının kabulüne, çek bedeli olan 4.000.-TL"nin dava tarihinden işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacı bankaya ödenmesine karar verilmiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 2009/5110 E., 2010/2623 K. sayılı ve 11.03.2010 tarihli bozma ilamında; davacı ... vekilinin davalı banka aleyhine açmış olduğu 1999/308 Esas sayılı dosya ile ilgili olarak verilen karara yönelik davacı ve davalı banka vekillerinin temyiz itirazlarının incelenmesiyle, davanın takip konusu yapılan alacak ile borçlu olunmadığının saptanmasına yönelik menfi tespit davası olduğu, bu davada mahkemece talep gözetilerek borçlu olunmayan miktar saptanıp, bu miktar üzerinden borçlu olunmadığının tespitine karar vermekle yetinilmek gerekirken, borçlu olunan miktar saptanarak, olumlu tespit şeklinde infazda tereddüt yaratacak biçimde hüküm kurulmasının usul ve yasaya aykırı olduğu, birleşen dosyanın davacısı banka, davalısı ... olan 1999/360 Esas sayılı dosya ile verilen karara yönelik bu dosya davacısı banka vekili ile davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; dava konusu takipte asıl alacağa işlemiş faiz de eklenerek bulunan toplam tutarın faizi ile tahsilinin talep olunduğu, mahkemece verilen kararda ise 1.358,53-TL ana para, 1.498,35-TL işlemiş temerrüt faizi ve 74,91-TL BSMV"den ibaret alacak için itirazın iptaline şeklinde hüküm oluşturulduğu, bu hal takipten sonra faize faiz yürütülmesine olanak sağlanması sonucunu doğurduğundan BK"nun 104/son maddesi hükmüne aykırı olduğu, birleşen 1999/284 E. sayılı dosya ile verilen karara yönelik olarak davalı ... vekilinin temyiz itirazlarına gelince; bu dava davacısı banka vekili, davaya konu davalının keşidecisi olduğu çekin kredi borçlusu ... tarafından kredi borcuna karşılık bankaya verildiğini iddia ettiği, bu durumda ..."nin davacı bankaya olan kredi borcunun saptanıp, davalı çek keşidecisinin saptanan bu miktarla vermiş olduğu çekten dolayı sorumlu olacağı gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulmasının da doğru görülmediği, dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davanın davacısı ..., davalı-birleşen dosya davacısı tasfiye halinde ... vekili ve birleşen dosya davalısı ... vekillerinin diğer temyiz itirazlarının reddi gerektiği gerekçesiyle, yukarıda belirtilen nedenlerle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda; asıl davada davacı ..."nin davalı banka aleyhine açtığı menfi tespit davasının kısmen kabulüne, davacının Malkara İcra Müdürlüğü"nün 1999/1331 sayılı takip dosyasında davalı bankaya 6.479,27-TL borçlu olmadığının tespitine, birleşen Malkara Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 1999/360 Esas sayılı dava dosyasında davacı bankanın davalı ... aleyhine açtığı itirazın iptali davasında davanın kısmen kabulü ile, davalının Malkara İcra Müdürlüğü"nün 1999/1331 sayılı takip dosyasındaki itirazının iptali ile takibin 1.358,54-TL ana para ve ferileri yönünden devamına, kesin alacak miktarının saptanması mahkeme hükmüne ihtiyaç gösterdiğinden icra inkar tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına, birleşen Malkara Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 1999/284 Esas sayılı dava dosyasında davacı bankanın davalı .. aleyhine TTK"nun 644. maddesine göre sebepsiz zenginleşme nedeniyle açtığı alacak davasının kısmen kabulü ile, 1.358,54-TL alacağın 11.11.1998 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı .."dan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm asıl dava davalısı/birleşen davaların davacısı ... vekili ve birleşen dava davalısı ... vekilince temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre, asıl davada davalı banka vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Birleşen Malkara Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 1999/360 Esas sayılı dava dosyasındaki itirazın iptali davasına yönelik, birleşen dosya davacısı banka vekilinin temyiz itirazlarına gelince; mahkemece bozma kararına uyulduğu halde, İİK"nun 104/son maddesine aykırı olarak, faize faiz yürütülecek şekilde icra takibinin devamına denilmek suretiyle karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3- Birleşen Malkara Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 1999/284 Esas sayılı dosyasındaki alacak davasına yönelik birleşen dava davacısı banka vekili ile birleşen dava davalısı ... vekilinin temyiz itirazlarına gelince; yerel mahkemenin yargılamayı sonuçlandırdığı kısa kararda ""davanın kısmen kabulü ile 2.931,81-TL alacağın davalı ..."dan alınarak davacıya verilmesine"" denildiği halde, gerekçeli kararda ""davanın kısmen kabulü ile, 1.358,54-TL alacağın.....davalı ..."dan alınarak davacıya verilmesine"" denilmiştir. Böylece tefhim edilen kısa karar ile gerekçeli karar arasında çelişki yaratılmıştır. Bu hal, HUMK"nun 381/2. (HMK m. 298/2) maddesine aykırılık teşkil etmektedir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl davaya ilişkin davalı banka vekilinin temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle birleşen dava dosyalarına ilişkin hükümlerin BOZULMASINA, bozma nedenine göre birleşen Malkara Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 1999/284 Esas sayılı dosyasına ilişkin davacı banka vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harçların istek halinde iadesine, 25/02/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.