MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... ve diğerleri aleyhine 09/03/2009 gününde verilen dilekçe ile kurum zararı nedeniyle alacak istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 26/05/2015 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi taraflar vekilleri tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davacının davalılar ... ve ..."e yönelik temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalılar ..., ..., ... ve ..."in aşağıdaki bendin dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
3-Davalılar ..., ..., ... ve ..."in diğer temyiz itirazlarına gelince;
Dava, kurum zararı nedeniyle alacak istemine ilişkindir. Mahkemece, ... ve ... yönünden davanın reddine, diğer davalılar hakkında davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
Davacı kurum vekili, ... Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğünün ... Bölge Müdürlüğü bayilerinden dava dışı ... Ltd. Şti"nin almış olduğu çay bedellerine karşılık vermiş olduğu 7 adet teminat mektubu tutarı olan 1.135.000,00 TL"nin nakde çevrilmesinin istenildiği, ancak ... Bank tarafından bu mektupların hiçbirisinin geçerli olmadığını, sahte olduğunun ve kendileri tarafından düzenlenmediğinin bildirildiğini, yapılan teftiş sonucunda mektupların alınması, saklanması ve teyitlerinin istenilmesi konularında bölge çalışanlarının kusur ve ihmallerinin bulunduğu, ayrıca dava dışı ... Ltd. Şti"ne 2008 yılının 3. ayından sonra hiç faiz tahakkuk ettirilmediği, firmanın faiz borcunun ise 38.298,90 TL olduğu, faiz borcunun teminatların nakde dönüştürülmesi sırasında kapatılarak bayi borcunun 1.106.237,82 TL"ye indirildiğini belirterek 1.106.237,82 TL tutarındaki kamu zararının davalılardan müştereken ve müteselsilen faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesi isteminde bulunmuştur.
Davalılar, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, aldırılan bilirkişi raporu doğrultusunda davalılar ... ve ... yönünden davanın reddine, diğer davalılar ..., ..., ... ve ... yönünden ise davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden; davalılar ..."ın satış müdürü, ..."nun bölge müdürü, ..."ün bölge müdür yardımcısı, ..."in muhasebe müdürü, ..."ın personel kısım müdürü, ..."ün satış memuru olarak ... ... Bölge Müdürlüğünde çalıştıkları, dava dışı ... Ltd. Şti"nin 2007-2008 yıllarında almış olduğu çay bedellerine karşılık vermiş olduğu ... Bank"a ait 7 adet teminat mektubunun bankanın sermayesinin el değiştirerek ... Bank"a dönüşmesiyle yenilendiği, söz konusu teminat mektuplarının vadesi gelen borçların ödenmemesi nedeniyle nakde çevrilmesi girişimi sırasında ... Bankça yenilenen teminat mektuplarının sahte olduğunun bildirilmesi üzerine Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Başkanlığınca inceleme başlatıldığı, düzenlenen soruşturma raporunda mektupların alınması, saklanması ve teyitlerinin istenilmesi konusunda davalıların ihmal ve kusurları ile kurumu zarara uğrattıklarının tespit edildiği, eldeki davada meydan gelen kurum zararının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilinin talep edildiği, dosya kapsamında üç kez bilirkişi raporu alındığı, birbiriyle uyumlu bulunan bilirkişi raporlarında Çay-Kur İşletmeleri Genel Müdürlüğü"nün 30/04/2003 tarihli (29/08/2006 tarihinde değiştirilen) İç Satış Talimatnamesine aykırı olacak şekilde kurum zararından sorumlu kişiler tespit edilerek, davalılar ... ve ... yönünden davanın reddine, diğer davalılar ..., ..., ... ve ... yönünden ise davanın kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır.
Çay-Kur İşletmeleri Genel Müdürlüğünün 30/04/2003 tarihli (29/08/2006 tarihinde değiştirilen) İç Satış Talimatnamesinde vadeli çay alımına ilişkin yapılan düzenlemeye göre; ""Vadeli satışlarda banka teminat mektubu karşılığı kredili olarak mal almak isteyen bayi tarafından verilen teminat mektubunun usulüne uygun tanzim edilip edilmediği satış kısım müdürünce şekil yönünden incelenir. (tarih, seri kod, firma adı v.s.) Teminat mektubu usulüne uygun tanzim edilmişse satış kısım müdürlüğüne teyidinin alınması ve veznede muhafaza altına alınması için pazarlama bölge müdürünün onayı ile muhasebe kısım müdürlüğüne havalesi yapılır. Yazılı teyidi muhasebe kısım müdürlüğü tarafından alınarak bu şekilde teyit işlemi tamamlanan teminat mektuplarının fotokopisi, satış servisine verilerek bayi kredilendirilir ve talebi doğrultusunda çay satışı yapılır. Teminat mektubunun aslı veznede saklanır. Teminat mektuplarının ve teminat olarak kabul edilen her türlü belgenin doğruluğundan ve muhafazasından, vadeli ve peşin çay satışından; pazarlama bölge müdürü, pazarlama bölge müdür yardımcısı, satış kısım müdürü, muhasebe kısım müdürü, satış şefi ve ambar memuru müteselsil sorumludur"" denilmektedir. Bu itibarla ilgili hüküm muhavecesinde, davalıların ihmal ve kusurları ile kurumu zarara uğrattıkları açıktır.
Diğer taraftan davalılar hakkında görevi ihmalden ceza davası açıldığı, ... 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 2009/522 esas 2010/478 karar sayılı kararı ile davalılardan ..."den gayrı davalılar hakkında mahkemece ""olsa olsa disiplin yönünden sorumlulukları bulunacağından"" bahisle beraat kararı verildiği, davalı ..."in ise üzerine atılı eylemin sabit görülerek cezalandırılmasına karar verildiği, beraate ilişkin
kararların Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 15/01/2013 günlü ilamı ile onandığı, davalı ... yönünden ise lehe yasa değerlendirmesi yapılmak üzere hakkında verilen hükmün bozulduğu, bozma sonrası mahkemece verilen mahkumiyet hükmünün Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 14/09/2015 günlü ilamı ile onanarak kesinleştiği anlaşılmıştır.
Şu durumdu, davalılar ..., ..., ... ve ... vekilleri tarafından verilen temyiz dilekçelerinde, davacının aynı zamanda dava konusu sahte teminat mektupları ile ilgili olarak teminat mektubunu veren şirket hakkında da dava açıldığı ve mükerrer tahsilata yol açacağı bildirildiğinden böyle bir dava açılıp açılmadığı, icra takibi yapılıp yapılmadığı, tahsilat olup olmadığı hususları araştırılmalıdır.
Ayrıca, davalıların ihmali ve kusurlu eylemleri nedeniyle davacı kurum bir kamu zararına uğramış ise de; davalıların yaptıkları işin niteliği, sahteciliğe konu teminat mektuplarının özelliği nazara alınarak davalılar lehine sorumlu oldukları tutardan TBK 51 ve 52. (818 s. BK 43 ve 44.) maddeleri gereğince hakkaniyet indirimi gerekip gerekmediği de değerlendirilerek oluşacak sonuca göre hüküm kurulması gerektiğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (3) numaralı bentte gösterilen nedenlerle davalılar yararına BOZULMASINA, davacının davalılar ... ve ..."e yönelik temyiz itirazları (1), davalılar ..., ..., ... ve ..."in diğer temyiz itirazlarının (2) numaralı bentte gösterilen nedenlerle reddine, bozma nedenine göre davacının adı geçen davalılar açısından vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve davalılardan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 26/10/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.