Mahkemesi :... Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi :...2. Asliye Hukuk Hakimliği (Tük. Mah. Sıf.)


Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’nce verilen kararın temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, yükleniciden bağımsız bölüm satın alan kişinin açtığı tapu iptâl tescil, olmadığı taktirde tazminat davasıdır. Mahkemece asıl davanın bedel yönünden kabulüne, birleşen davanın pasif husumetten reddine dair verilen kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi’nce istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Taraf sıfatı, bir başka deyişle husumet ehliyeti, dava konusu hak ile kişiler arasındaki ilişkiyi ifade eder. Sıfat, bir maddi hukuk ilişkisinde tarafların o hak ile ilişkisinin olup olmadığının belirlenmesi anlamına gelir. Davacı sıfatı, dava konusu hakkın sahibini, davalı sıfatı ise dava konusu hakkın yükümlüsünü belirler. Uygulamada davacı sıfatı, aktif husumeti, davalı sıfatı ise pasif husumeti karşılayacak şekilde değerlendirilmektedir. Dava konusu şey üzerinde kim ya da kimler hak sahibi ise davayı bu kişi veya kişilerin açması ve kime karşı hukuki koruma isteniyor ise o kişi veya kişilere davanın yöneltilmesi gerekir. Bir kimsenin davacı veya davalı sıfatına sahip olup olmadığı, tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir. Taraf sıfatının bu anlamda önemli özelliği ise def"i değil itiraz niteliğinde olması nedeniyle taraflarca süreye ve davanın aşamasına bakılmaksızın her zaman ileri sürülebileceği ve taraflar ileri sürmemiş olsalar bile mahkemece re"sen nazara alınmasıdır.
Yapılan bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; davanın açıldığı tarihte ve davanın devamı sırasında dosya kapsamında bulunan tapu kayıtlarından dava konusu 4 nolu bağımsız bölümün birleşen dosya davalıları ... ve ... adına kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece, dosyaya celp edilen Tekirdağ 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2014/76 Esas sayılı dosyasına sunulan sulh anlaşması ve sulh anlaşması uyarınca dava konusu bağımsız bölümün içinde bulunduğu bir kısım taşınmazların dava dışı 3. kişilere tesciline yönelik verilen ek karar dikkate alınarak birleşen dosya davalıları hakkında husumetten ret kararı verilmiş ise de bu ek karar sonucunda herhangi bir tescil işlemi yapılmadığından ve tapuda malik olarak birleşen dosya davalıları görüldüğünden birleşen dosyaya yönelik olarak verilen husumetten ret kararı doğru olmamıştır.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş; davalı yüklenicinin davacı ile imzaladığı sözleşmenin imza ve tarihine ilişkin itiraz ve savunmaları da incelenmek sureti ile davacının temliken tescil talebinde bulunabilmesi için, davalı yüklenicinin arsa sahibine karşı olan yükümlülüklerini yerine getirmesi zorunlu olduğundan öncelikle temliken tescil koşullarının oluşup oluşmadığı değerlendirilip sonucuna göre asıl ve birleşen dosyada hüküm kurulmasından ibarettir.
Mahkemece eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile karar verilmesi açıklanan nedenlerle usul ve yasaya aykırı olmuş, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulu ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi kararının kaldırılarak ilk derece mahkemesi hükmünün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin ve Yargıtay başvurma harçlarının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 6100 sayılı HMK 373. madde hükümleri gözetilerek dosyanın ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğin ise Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine, 04.06.2020 gününde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.