Esas No: 1989/2917
Karar No: 1991/820
Karar Tarihi: 06.03.1991
Danıştay 3. Daire 1989/2917 Esas 1991/820 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı, bilanço esasına göre defter tutarken, 1983 yılındaki alımları ve satışları, 213 sayılı Kanun'un 177/1. maddesindeki hadlerin %20'sini aşan nisbette düşük olması sebebiyle I. Sınıftan II. Sınıfa geçebilirdi. Bu nedenle, 1984 yılında işletme defteri tutması nedeniyle yapılan re’sen tarhiyatta yasal bir isabetsizlik vardı. Vergi Mahkemesi, cezalı tarhiyatı kaldırdı ve bu karar temyize götürüldü, ancak temyiz reddedildi ve vergi mahkemesinin kararı onandı. Kanun maddeleri 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun sınıf değiştirme başlıklı 179. Maddesi’nde bulunmaktadır. Bu maddeye göre, bir hesap döneminin iş hacmi 177.maddede belirtilen hadlerin %20'sini aşmıyorsa veya arka arkaya üç dönemin iş hacmi 177.maddede yazılı hadlerden %20'ye kadar düşükse, I. Sınıfa dahil olan tüccarlar II.sınıfa geçebilirler.
Daire : ÜÇÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1991
Karar No : 820
Esas Yılı : 1989
Esas No : 2917
Karar Tarihi : 06/03/991
BİLANÇO ESASINA GÖRE DEFTER TUTMAKTA İKEN BİR SONRAKİ YIL ALIMLARI TUTARI İLE YILLIK SATIŞLARI TUTARI 213 SAYILI KANUNUN 177/1.MADDESİNDE YER ALAN HADLERDEN %20'Yİ AŞAN NİSBETTE DÜŞÜK OLAN DAVACININ I.SINIFTAN II.SINIFA GEÇEBİLECEĞİ CİHETLE İŞLETME DEFTERİ TUTMASINDAN DOLAYI RESEN TARHİYAT YAPILMASINDA YASAL İSABET BULUNMADIĞI HK.
Uyuşmazlık; Davacının bilanço esasına göre defter tutmadığı neden gösterilerek, takdir komisyonunca takdir edilen matrah üzerinden re'sen salınan gelir vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasına karşı açılan davayı; terkin eden Vergi Mahkemesi kararının; bozulması isteminden ibarettir. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun sınıf değiştirme başlıklı 179.maddesin de;
1-) Bir hesap döneminin iş hacmi 177.maddede yazılı hadlerin %20'sini aşan bir nisbette düşük olursa veya;
2-) Arka arkaya üç dönemin iş hacmi 177.maddede yazılı hadlere nazaran %20'ye kadar düşüklük gösterirse, İş hacmi bakımından I.sınıfa dahil olan tüccarların, bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlıyarak II.sınıfa geçebilecekleri hükmü yer almıştır. Davacı her ne kadar 1982 yılında bilanço esasına göre defter tutmuşsa da; 1983 yılındaki yıllık alanları tutarı ile yıllık satışları tutarı 213 sayılı Kanunun 177/1.maddesinde yer alan hadlerden %20'yi aşan nisbette düşük olduğundan ve I.sınıfdan II.sınıfa geçebileceğinden, 1984 yılında işletme defteri tutmasından dolayı re'sen tarhiyat yapılmasında yasal isabet bulunmadığı cihetle cezalı tarhiyatı kaldıran vergi mahkemesi kararı sonuç olarak uygun bulunmuştur.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddine, Vergi Mahkemesi kararının, açıklanan gerekçe ile sonuç olarak onanmasına karar verildi.
