Mahkemesi :Ankara 16. Asliye Ticaret Mahkemesi
Tarihi :07.06.2012
Numarası :2011/20-2012/136

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalılar G.. L... ile Y.. B.. vekillerince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat .... ile davalılar vekili Avukat .... geldi. Diğer davalı H.. D.. gelmedi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Asıl ve birleşen davalar 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup, asıl dava ile birleşen 2008/502 Esas, 2008/385 Esas ve 2008/501 Esas sayılı davalar borçlu bulunmadığının tespiti istemine, birleşen 2008/315 Esas ve 2009/397 Esas sayılı davalar ise fazla ödemenin iadesi ve eksik işlerin başkalarına yaptırılmasından ve gecikmesinden doğan zararların tahsili istemlerine
ilişkindir. Mahkemece asıl ve birleşen davaların kabulüne karar verilmiş, karar, asıl davanın ve birleşen 2008/385 Esas ve 2008/315 Esas sayılı davaların davalısı G... Elektrik Ltd.Şti. vekili ile birleşen 2008/502 Esas ve 2008/501 Esas sayılı davaların davalısı Y.. B.. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Asıl dava ile, birleşen 2008/385 Esas ve 2008/315 Esas sayılı davaların tarafları arasında imzalanan 09.03.2007 tarihli iki ayrı sözleşme ile “Gölcük Deniz Üs Komutanlığı bağlısı HAİT"lerin esaslı bakımı-büyük onarımı inşaat elektrik tesisat işlerinin” ve “mekanik tesisat işlerininin” malzeme ve işçilik dahil yapımı davalı taşeron tarafından üstlenilmiştir. Anılan sözleşmeler imzalandıkları tarih itibariyle yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı Borçlar Yasası"nın 355. maddesinde tanımı yapılan eser sözleşmesidir. Davalı taşeron mekanik tesisat işlerinin yapımını 800.000,00 TL götürü bedelle, elektrik tesisat işlerinin yapımını ise 575.000,00 TL görütü bedel ile üstlenmiştir.
Davalı taşeronun sözleşmeler uyarınca imalâta başladığı, taraflar arasında işin yapımı ve ödemelerin gecikmesi konusunda ihtilâf çıkması üzerine yüklenici ve taşeronun 17.09.2007 tarihinde biraraya gelerek “Anlaşma Protokolü” başlıklı belgeyi düzenledikleri, bu protokolle önceki dönemde oluşan gecikmeler nedeniyle birbirlerini ibra ederek, taşeron şirkete, asıl sözleşmelerdeki imalât süresinde ek olarak 20 gün ilave süre verilmesini kararlaştırdıkları ve taşeronun idarece onaylanmış iş programına göre işe devam etmesini hükme bağladıkları görülmektedir. Protokolün imzalanmasından sonra davacı yüklenicinin, davalı taşerona gönderdiği 08.01.2008 tarihli ihtarnamede, iş programının taşeron tarafından düzenlenerek verilmediği, işin yapımı için gerekli malzemelerin eksik bir şekilde şantiyeye indirildiği, imalâtların çoğunun hatalı yapıldığı, şantiye sahasında taşeronun çalışanlarının bulunmadığı bildirilerek yüklenici tarafından sözleşme feshedilmiştir. Davacı taşeron tarafından gönderilen 04.01.2008 tarihli ihtarnamede ise, 17.09.2007 tarihli protokolün şartlarına yüklenici tarafından uyulmadığı, yüklenicinin verdiği çeklerin gününde ödenmediği, bazı çeklerin değiştirilerek vadelerinin uzatıldığı bildirilmiş, 18.02.2008 tarihli taşeronun yükleniciye gönderdiği ihtarnamede, yüklenicinin haksız ithamlarda bulunarak sözleşmeyi feshettiği, iddialarının dayanaksız olduğu belirtilmiştir.
Sözleşme hükümlerine uyulması, hukukta temel ilke olan “ahde vefa” kuralı gereğidir. Eser sözleşmesinde yüklenici, üstlendiği işi, kendisine duyulan güvene uygun olarak sadakat ve özenle yapmak, iş sahibine zarar verecek her türlü davranıştan kaçınmak zorundadır. İş sahibi de, işin ifayla sonuçlanması için kendi sözleşmeyle kendisine yüklenilen edimleri zamamında ifa etmekle yükümlüdür. Tarafların kendilerine düşen yükümlülükleri objektif iyiniyet kuralları içinde yerine getirmeleri gereklidir (BK.81.md ve TMK.2. md). Somut olayda taşeronun sözleşme uyarınca iş programını hazırlayarak yüklenicinin onayına sunmamış olması sözleşmeye aykırı kusurlu imalât yapması, iş sahasında yeterli ekip ve malzeme bulundurmaması nedenleriyle kusurlu olduğu ortadadır. Davacı yüklenicinin ise “Anlaşma protokolü” uyarınca iş bedeline karşılık verdiği çekleri ödemekte temerrüde düşmesi, bir kısım çeklerin kendisine iade edilip karşılığında taşerona yeni vadeli çekler verilmesine rağmen bu çekleri de ödemelerini geciktirmesi bu suretle ödemeleri zamamında gerçekleştirememiş olması nedenleriyle sözleşmeye aykırı hareket ettiği sabittir.
Bu haliyle sözleşmelerin ifayla sonuçlanmayarak feshedilmesinde her iki tarafın da “ortak kusurlu” oldukları anlaşılmakdadır.
Tarafların fesihte karşılıklı kusurlu bulunduklarından hiç kimse kendi kusuruna dayanarak zarar isteyemeyeceğinden ve sözleşmelerin feshinde her iki tarafın da ortak kusuru bulunduğuna göre yüklenici şirketin birleşen 2008/315 Esas sayılı davadaki zarar talebinin kabulü mümkün değildir. Her iki tarafda sözleşmenin feshinde kusurlu olduklarından sadece birbirlerine kazandırdıkları yararların iadesini (birbirlerine verdiklerini) sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri isteyebilirler.
Davacı taşeronun malzeme istemine gelince;
Yüklenici şirketin istemi üzerine Gölcük 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2008/2 Değişik iş sayılı dosyasından yapılan tespit sonucu alınan 12.03.2008 tarihli bilirkişi raporunda, tespit tarihi itibariyle taşeronla yapılan sözleşme kapsamında taşerona ait şantiyede bulunan mekanik tesisat malzemeleri ile elektrik tesisat malzemelerinin Ek-19 ve Ek-20 olarak liste halinde gösterildiği belirtilmiş ve malzeme listeleri rapora eklenmiştir. Mahkemece alınan bilirkişi asıl ve ek raporlarında iş bedeli hesaplanırken 12.03.2008 tarihli tespit bilirkişi raporunda saptanan ve davacı yüklenici tarafından davalı taşerona iade olunduğu da kanıtlanamayan elektrik ve mekanik tesisat malzemelerinin bedeli, iş bedeline dahil edilmemiştir.
O halde, mahkemece yapılması gereken iş, bilirkişilerden ek rapor alınarak, davacı yüklenici tarafından yaptırılan tespitte saptanan ve davacı yükleniciden kaldığı anlaşılan elektrik ve mekanik tesisat malzemelerinin tespit tarihi itibariyle piyasa fiyatlarıyla bilirkişilere hesaplattırılarak değerini taşeron alacağına dahil etmek, böylece davalı taşeronun toplam alacağı bulunup, davacının yaptığı ödemeler mahsup edilerek oluşacak sonuca göre asıl ve birleşen davalarda hüküm kurmak, yüklenici tarafından açılan birleşen 2008/315 Esas sayılı davada ve ıslah dilekçesinde uğranılan zarar olarak istenilen 133.587,00 TL"lik talebin reddine karar vermekten ibarettir.
Kararın açıklanan nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davalılar yararına BOZULMASINA, 990,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan davalılar G......Elektrik Ltd.Şti. ve Y.. B.."na verilmesine, fazla alınan temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalılar G.. L... ile Y.. B.."na geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 15.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.