21. Hukuk Dairesi 2016/7830 E. , 2017/8765 K.
"İçtihat Metni"...
Davacı, 31.12.1996 yılı itibariyle yaptığı prim ödemelerinin isteğe bağlı ... sigorta primi sayılmasına ilk işe giriş tarihinin 31.10.1996 olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde konusuz kalan davanın esası hakkında karar vermeye yer olmadığına karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacının 31.12.1996 yılında yapmış olduğu sigortalılık prim borcu ödemesinin isteğe bağlı sigortalılığa sayılması gerektiğinin ve ilk işe giriş tarihinin 31.12.1996 tarihi olduğunun tespiti ile 11.11.2013 tarihini izleyen aybaşından itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti istemlerine ilişkindir.
Mahkemece, “davacının davalı kurum tarafından dava açıldıktan sonra 31/01/1997-30/11/1997 tarihleri arası zorunlu Bağ-Kur sigortalısı olarak,01/02/1998-30/04/1998 tarihleri arası isteğe bağlı sigortalı olarak tescili yapıldığından davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına” şeklinde karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 1.4.1972 tarihinde yürürlüğe giren 1479 sayılı Yasanın 24. maddesinde zorunlu ... sigortalılığı için esnaf sicili veya kanunla kurulu meslek kuruluşu kaydı aranırken 20.4.1982 tarihinde yürürlüğe giren 2654 sayılı Yasa ile 1479 sayılı Yasanın 24. maddesi değiştirilerek zorunlu ... sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olunması şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için meslek kuruluşuna kayıtlı olma yeterli görülmüş, 22.3.1985 tarihinde yürürlüğe giren 3165 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu ... sigortalılığı için vergi kaydı veya esnaf sicil kaydı veya oda kaydının bulunması yeterli görülmüş, 2.8.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4956 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu ... sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olma şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için esnaf sicil kaydı ve oda kaydının bir arada bulunması yeterli görülmüştür.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 30.01.2003-10.02.2003 ve 12.11.2008-11.11.2013 tarihleri arasında 5510 sayılı Yasa 4/a sigortalılık hizmetinin bulunduğu, yine 01.03.2003-12.11.2008 tarihleri arasında isteğe bağlı 506 sayılı Yasa kapsamında sigortalılık hizmetinin bulunduğu, davacının herhangi bir vergi kaydı, şirket ortaklığı, şirket yönetim kurulu üyeliği kaydı, oda kaydı, sicil kaydının bulunmamasına rağmen Kurum tarafından Esnaf Bağ-Kur sigortalılığının sehven yapıldığı, davacının 31.01.1997-02.03.1998 tarihleri arasında yapmış olduğu sigortalılık prim ödemelerine ilişkin ...alındılarını dosyaya ibraz ettiği, Kurum"un 19.09.2014 tarihli cevabî yazı ile “davacının Kurum"da kayıt ve tesciline rastlanmadığı, yapmış olduğu prim ödemeleri değerlendirildiğinde 31.01.1997-30.11.1997 ve 01.02.1998-30.04.1998 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasa kapsamında isteğe bağlı ... sigortalılık sürelerini karşıladığı”nın Mahkeme"ye bildirildiği, alınan bilirkişi raporunun dosyaya sunulduğu, davacının 11.11.2013 tarihli tahsis talebi ile Kurum"a müracaat bulunduğu, harçlandırılmış ıslah dilekçesi ile isteğe bağlı sigortalılık sürelerinin tespiti ile birlikte yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti ve aylıkların ödenmesi gereken tarihten itibaren yasal faizi ile Kurum"dan tahsilini de talep ettiği, eldeki davanın ise 06.02.2013 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda; Mahkeme"nin 06.06.2014 tarihli müzekkere gereğini yerine getiren Kurum"un davacının ödemiş olduğu primlerin isteğe bağlı sigortalılık primi olarak değerlendirilmesi halinde ne kadarlık süreyi karşılayacağını cevabî yazı ile Mahkeme"ye bildirdiği anlaşılmakla, davalı Kurum tarafından henüz kabul edilmiş bir Bağ-Kur sigortalılık süresi olmadığı, bu yönüyle davanın konusuz kalmadığı göz önünde bulundurulmaksızın davacının bu istemi hakkında yazılı şekilde kurulan hüküm hatalı olmuştur. Öte yandan; her dava, açıldığı tarihteki koşullar göz önünde bulundurularak değerlendirileceğinden 06.02.2013 tarihinde açılan dava tarihi itibariyle davacının 11.11.2013 tarihli tahsis talebini takip eden aybaşından itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti istemi hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmeden sonuca gidilmesi de doğru olmamıştır.
Kabule göre de, davacının ... zorunlu sigortalılık koşullarına sahip olmadığı halde sigortalılık prim borcu ödeme tarihleri esas alınması neticesi kesintili dönem olarak kabul edilen isteğe bağlı ... sigortalılık hizmet sürelerinin(31/01/1997-30/11/1997 tarihleri arası), Mahkemece zorunlu Bağ-Kur sigortalılık süresi olarak değerlendirilmesi sonucu yazıldığı şekilde kurulan hüküm bozma nedenidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın hatalı değerlendirme neticesi kurulan hüküm usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde; davacı ve davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 02.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
...