Hakaret ve iftira suçlarından şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda İzmir Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 24/05/2017 tarihli ve 2017/41003 soruşturma, 2017/24793 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara yönelik itirazın reddine ilişkin mercii İzmir 3. Sulh Ceza Hâkimliğinin 27/10/2017 tarihli ve 2017/4762 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosyası ile ilgili olarak;
Dosya kapsamına göre, İzmir Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 24/05/2017 tarihli ve 2017/41003 soruşturma sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın müştekiye tebliğ edilmeden bila tebliğ iade edildiği, tebliğ edildiği belirtilen 08/06/2017 tarihinin ise tebliğ evrakının İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına tebliğ edilemeden iade edildiği tarih olduğu, müşteki tarafından kovuşturmaya yer olmadığına dair karardan haberdar olunmadan delil ibrazı için dosyaya sunulan 13/06/2017 tarihli dilekçenin ise itiraz dilekçesi olarak değerlendirilemeyeceği, buna göre merciince karar verilmesine yer olmadığına ilişkin karar verilip anılan kararın tebliğini müteakip, itiraz olunması halinde bu aşamadan sonra değerlendirilmesi için dosyanın İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına iade edilmesine karar verilmesi gerektiği gözetilmeksizin, yazılı şekilde esastan inceleme yapılmak suretiyle itirazın reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı CMK.nın 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 10.05.2019 gün ve 2019/4628 sayılı kanun yararına bozma istemine atfen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 27.05.2019 gün ve KYB/2019-52929 sayılı ihbarnamesi ile Dairemize tevdii kılınmakla incelendi.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Gereği görüşülüp düşünüldü:
Şikayetçi...ın İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına hitaben 17.04.2017 tarihinde sunduğu şikayet dilekçesi ile şüpheli ..."ın hakaret ve iftira suçlarından cezalandırılması istemiyle suç duyurusunda bulunduğu, İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının 24.05.2017 tarihli, 2017/41003-24793 soruşturma-karar sayılı kararıyla kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği, söz konusu kararın şikayetçiye tebliğ edilmediği halde şikayetçinin adres değişikliğini bildirmek amaçlı sunduğu dilekçesinin itiraz dilekçesi olarak kabul edilerek merciince kovuşturmaya yer olmadığı kararının esastan incelenerek reddedilmesi üzerine kararın kesinleştiği anlaşılmıştır.
Ceza Muhakemesi Kanunu"nda;
“Madde 160 - (1) Cumhuriyet Savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar.
(2) Cumhuriyet Savcısı, maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adlî kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.
Madde 170 - (1) Kamu davasını açma görevi, Cumhuriyet Savcısı tarafından yerine getirilir.
(2) Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet Savcısı, bir iddianame düzenler.
Madde 172 - (1) Cumhuriyet Savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verir. Bu karar, suçtan zarar gören ile önceden ifadesi alınmış veya sorguya çekilmiş şüpheliye bildirilir. Kararda itiraz hakkı, süresi ve mercii gösterilir.
Madde 173 - (1) Suçtan zarar gören, kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde, bu kararı veren Cumhuriyet Savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki Sulh Ceza Hâkimliğine itiraz edebilir.
(2)İtiraz dilekçesinde, kamu davasının açılmasını gerektirebilecek olaylar ve deliller belirtilir.
(3) (Değişik fıkra: 18.06.2014-6545 S.K./71. md) Sulh Ceza Hâkimliği, kararını vermek için soruşturmanın genişletilmesine gerek görür ise bu hususu açıkça belirtmek suretiyle, Cumhuriyet Başsavcılığından talepte bulunabilir; kamu davasının açılması için yeterli nedenler bulunmazsa, istemi gerekçeli olarak reddeder; itiraz edeni giderlere mahkûm eder ve dosyayı Cumhuriyet Savcısına gönderir. Cumhuriyet Savcısı, kararı itiraz edene ve şüpheliye bildirir.
(4) (Değişik fıkra: 25.05.2005-5353 S.K./26.mad.) Sulh Ceza Hâkimliği istemi yerinde bulursa, Cumhuriyet Savcısı iddianame düzenleyerek mahkemeye verir.
(5) Cumhuriyet Savcısının kamu davasının açılmaması hususunda takdir yetkisini kullandığı hâllerde bu madde hükmü uygulanmaz." şeklinde yer verilen düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere; Cumhuriyet Savcısı kendisine yapılan suç duyurusu veya şikayet üzerine suçun gerçekten işlenip işlenmediğinin tespiti için hemen işin gerçeğini araştırmaya başlamalı ve maddi gerçeğin ortaya çıkmasına yarayan tüm yasal yöntemlere başvurmalıdır. Toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açması, aksi halde ise anılan Kanun’un 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vermesi gerekmektedir.
Soruşturmaya konu olayda; İzmir Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 24/05/2017 tarihli ve 2017/41003-24793 soruşturma-karar sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın şikayetçiye tebliğ edilmeden bila tebliğ iade edildiği, tebliğ edildiği belirtilen 08/06/2017 tarihinin ise tebliğ evrakının İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına tebliğ edilemeden iade edildiği tarih olduğu, şikayetçi tarafından kovuşturmaya yer olmadığına dair karardan haberdar olunmadan adres değişikliği için dosyaya sunulan 13/06/2017 tarihli dilekçenin ise itiraz dilekçesi olarak değerlendirilemeyeceği, ilk tebligatın ise bildirilen adres değişikliğinden önceki adrese yapıldığı, buna göre merciince karar verilmesine yer olmadığına ilişkin karar verilip anılan kararın usule uygun şekilde şikayetçinin 13.06.2017 tarihli dilekçesinde belirttiği adrese tebliğ edildikten sonra itiraz olunması halinde değerlendirilmesi için dosyanın İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına iade edilmesine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden yazılı şekilde esastan inceleme yapılmak suretiyle itirazın reddine karar verilmesi,
Açıklanan nedenlerle Adalet Bakanlığı"nın kanun yararına bozma istemine dayalı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden İzmir 3. Sulh Ceza Hakimliği"nin 27.10.2017 gün, 2017/4762 değişik iş sayılı itirazın reddine ilişkin kararının CMK.nun 309. maddesi gereğince BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahallinde yapılmasına, dosyanın Adalet Bakanlığı"na gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na TEVDİİNE, 03.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.