21. Hukuk Dairesi 2016/7833 E. , 2017/8757 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, Kuruma verilen prim bordrolarında çalışan işçilere ödenen yol ve yemek yardımının prime esas kazanca dahil edilmemesi gerektiğinin tespiti ile yol ve yemek yardımı adı altında yapılan prime esas kazanç tutarının faiziyle tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacı şirketin şirkete ait işyerinden davalı Kurum"a verilen prim bordrolarında çalışan işçilere ödenen yol ve yemek yardımının prime esas kazanca dahil edilmemesi gerektiğinin tespiti ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla yol ve yemek yardımı adı altında yapılan prime esas kazanç tutarı olan 5.124,91 TL nin yasal faizi ile iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece hükümde yazıldığı şekilde istemin kabulüne karar vermiştir.
İhtilaflı dönemde yürürlükte olan 506 sayılı Yasa"nın 29.07.2003 tarih ve 4958 sayılı Yasanın 36. maddesi ile değişik 77/2. maddesinde “Şu kadar ki, ölüm, doğum ve evlenme yardımları, yolluklar, kıdem, ihbar ve kasa tazminatları, ayni yardımlar ile ... Bakanlığınca miktarları yıllar itibariyle belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, sigorta primlerinin hesabına esas tutulacak kazançların aylık tutarının tespitinde nazara alınmaz. Bunların dışında her ne ad altında ödeme yapılırsa yapılsın tüm ödemeler prime tabi tutulur.” hükmü yer almaktadır.
506 sayılı Yasa’nın 77. madde 1. fıkrasında prim hesabı da göz önünde tutulacak kazançlar belirtilmiş, 2. fıkrasında ise bunun istisnaları gösterilmiştir. Fıkrada ifade edildiği biçimde sosyal amaçlı olarak veya işverenin yasa ve sözleşme dışında sigortalısına yaptığı yardım ve ödemeler prim hesabında nazara alınmazlar ve prime tabi tutulmazlar. Bu ödeme veya yardımlar ücret ve benzeri ödemelerden tamamen farklı nedenlere dayanırlar. İşin karşılığı olmaktan ziyade insani değer yargıları sonucu verilirler. Yasa bunları sayarak belirtmiştir. Bu yardımlar ölüm, doğum ve evlenme yardımları, yolluklar, kıdem, ihbar ve kasa tazminatları, ayni yardımlar, yemek, çocuk ve aile zamlarıdır.
Somut olayda Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacı şirketçe yemek yardımları üzerinden davalı Kurum"a ödenen ve ödenmesi gereken sigorta prim tutarlarının açıkça gösterilmediği anlaşılmakla bu şekilde davacı şirketin yapmış olduğu sigorta prim ödemelerinin yemek muafiyeti kapsamında kalıp kalmadığı değerlendirmede esas alınmadan, denetime yetersiz ve elverişsiz olarak hazırlanan bilirkişi hesap raporuna dayanarak yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş, yemek yardımları için; ... ve ... Bakanlığınca miktarları yıllar itibariyle belirlenecek yemek yardımı ödemelerinin prim matrahına dâhil olmadığı gözönünde bulundurularak her dönem için ay be ay gösterilmek üzere davacı şirketçe bu kalemler üzerinden Kurum"a ödenen prim tutarı ile ödenmesi gereken prim tutarı arasında hesaplama yapılarak alınacak bilirkişi hesap raporu doğrultusunda, davacı şirketçe Kurum"a yemek yardımı yönünden yapılan yersiz prim ödemesi olup olmadığını açıkça ortaya koyduktan sonra sonucuna göre Mahkemece bir karar vermekten ibarettir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yöne ilişkin temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA 02.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
...