İhbarname No: KYB - 2019/31462

Halkın bir kesimini sosyal sınıf din mezhep cinsiyet, bölge farklılığına dayanarak alenen aşağılama suçundan sanık ..."in 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 216/2, 218 ve 62/1. maddeleri gereğince 12 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair Bursa 16. Asliye Ceza Mahkemesinin 09.03.2018 tarihli ve 2017/678 esas, 2018/210 sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin mercii Bursa 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 01/10/2018 tarihli ve 2018/1636 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu"nun 10.04.2018 tarihli ve 2014/15-487 Esas, 2018/151 sayılı Kararında belirtildiği üzere, temyiz ve istinaf kanun yollarından geçmeksizin kesinleşen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin kararların ülke sathında uygulama birliğine ulaşmak ve ciddi boyutlara ulaşan hukuka aykırılıkların toplum ve birey açısından hukuk yararına giderilmesi amacıyla olağanüstü bir kanun yolu olan kanun yararına bozma konusu yapılabileceği nazara alınarak yapılan incelemede,
Sanık hakkında hakaret suçundan yapılan soruşma sonucunda, Bursa Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 19.06.2017 tarihli ve 2017/48568 soruşturma, 2017/30364 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın müştekilere tebliğ edilmediğinden bahisle kesinleşmediği düşünülerek yapılan incelemede,
Dosya kapsamına göre, somut olayda müşteki ..."nun 08.06.2018 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı"na hitaben yazmış olduğu dilekçe ile sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımlarda halkı kin ve düşmanlığa tahrik ettiği, nefret ve ayrımcılık yaptığı iddiasıyla sanıktan şikâyetçi olmasını müteakip yürütülen soruşturma sonucunda, üzerine atılı suçların unsurları itibarıyla oluşmadığından bahisle sanık hakkında Bursa Cumhuriyet Başsavcılığınca 14/06/2017 tarihli ve 2017/48568 sayılı ek kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın verildiği, anılan karara müştekinin itiraz etmesi üzerine itirazın reddine ilişkin mercii Bursa 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 09/08/2017 tarihli ve 2017/3711 değişik iş sayılı kararının verildiği, ancak söz konusu karardan evvel Bursa Cumhuriyet Başsavcılığının 13/07/2017 tarihli ve B.M.2017/10151 sayılı yazısı ile Bursa Cumhuriyet Başsavcılığınca 14/06/2017 tarihli ve 2017/48568 sayılı ek kovuşturmaya yer olmadığına dair kararının kaldırılmak suretiyle, soruşturmanın Bursa Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/59150 soruşturma sırasına kaydedilerek sanık hakkında halkın bir kesimini sosyal sınıf din mezhep cinsiyet, bölge farklılığına dayanarak alenen aşağılama suçundan soruşturmaya devam edildiği, yapılan soruşturma soncunda anılan suçtan Bursa Cumhuriyet Başsavcılığının 17/07/2017 tarihli ve 2017/59150 soruşturma, 2017/14143 esas, 2017/10865 sayılı iddianame ile kamu davasının açılmasını takiben sanığın üzerine atılı suçtan Bursa 16. Asliye Ceza Mahkemesince cezalandırılmasına karar verilmiş ise de,
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 172/1-2. maddesindeki, "(1) Cumhuriyet savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verir. Bu karar, suçtan zarar gören ile önceden ifadesi alınmış veya sorguya çekilmiş şüpheliye bildirilir. Kararda itiraz hakkı, süresi ve mercii gösterilir. (2) Kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildikten sonra kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak yeni delil elde edilmedikçe ve bu hususta sulh ceza hâkimliğince bir karar verilmedikçe, aynı fiilden dolayı kamu davası açılamaz." şeklindeki düzenlemeye nazaran,
Halkın bir kesimini sosyal sınıf din mezhep cinsiyet, bölge farklılığına dayanarak alenen aşağılama suçundan sanık hakkında Bursa Cumhuriyet Başsavcılığınca 14/06/2017 tarihli ek kovuşturmaya yer olmadığına dair karara yönelik itirazın reddine ilişkin Bursa 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 09/08/2017 tarihli ve 2017/3711 değişik iş sayılı kararın verildiğinin anlaşılması karşısında, sanık hakkındaki anılan ek kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın Bursa Cumhuriyet Başsavcılığınca kaldırılmasının mümkün olmadığı, ancak itirazın reddine ilişkin mercii kararının kanun yararına bozulması ya da kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak yeni delil elde edilip bu hususta sulh ceza hâkimliğince bir karar verilmesi hâlinde sanık hakkında aynı suç nedeniyle kamu davasının açılabileceği, dosya kapsamında mercii kararının kanun yararına bozulduğuna dair veyahut sulh ceza hâkimliğince verilen bir kararın bulunmadığı üzere sözü edilen suç nedeniyle soruşturmaya devam edilmek suretiyle iddianame düzenlenip dava açılamayacağı, sanık hakkında usulüne uygun şekilde açılmış bir kamu davası bulunmadığı gibi bu nedenle mahkûmiyetine de karar verilemeyeceği cihetle, itirazın bu yönden kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı CMK.nın 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü"nün 20.03.2019 gün ve 168 sayılı kanun yararına bozma istemine atfen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın 29.03.2019 gün ve KYB/2019-31462 sayılı ihbarnamesi ile dairemize tevdii kılınmakla incelendi.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Gereği görüşülüp düşünüldü:
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 172/1-2. maddesindeki, "(1) Cumhuriyet savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verir. Bu karar,
suçtan zarar gören ile önceden ifadesi alınmış veya sorguya çekilmiş şüpheliye bildirilir. Kararda itiraz hakkı, süresi ve mercii gösterilir.
(2) Kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildikten sonra kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak yeni delil elde edilmedikçe ve bu hususta sulh ceza hâkimliğince bir karar verilmedikçe, aynı fiilden dolayı kamu davası açılamaz." şeklindeki düzenleme karşısında, halkın bir kesimini sosyal sınıf din mezhep cinsiyet, bölge farklılığına dayanarak alenen aşağılama suçundan sanık ... hakkında Bursa Cumhuriyet Başsavcılığınca 2017/48568 soruşturma nolu, 14.06.2017 tarihli ek kovuşturmaya yer olmadığına dair kararına yönelik şikayetçiler vekillerinin itirazda bulunduğu, Bursa 1. Sulh Ceza Hâkimliği"nin 09.08.2017 tarihli ve 2017/3711 değişik iş sayılı kararı ile itirazın reddine karar verildiğinin ve Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı"nın 13.07.2017 tarihli karar ile usul ve yasaya aykırı şekilde, 46 şikayetçi bulunduğundan kovuşturmaya yer olmadığı kararının kaldırılmasına karar verildiğinin anlaşılması karşısında, sanık hakkındaki anılan ek kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı"nca kaldırılmasının mümkün olmadığı, ancak itirazın reddine ilişkin mercii kararının kanun yararına bozulması ya da kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak yeni delil elde edilip bu hususta sulh ceza hâkimliğince bir karar verilmesi hâlinde sanık hakkında aynı suç nedeniyle kamu davasının açılabileceği, dosya kapsamında mercii kararının kanun yararına bozulduğuna dair veyahut sulh ceza hâkimliğince verilen bir kararın bulunmadığı halde bahsi geçen suç nedeniyle soruşturmaya devam edilmek suretiyle iddianame düzenlenip dava açılamayacağı, sanık hakkında usulüne uygun şekilde açılmış bir kamu davası bulunmadığından hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına da karar verilemeyeceği anlaşıldığından; merciince hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına itirazın bu nedenle kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle Adalet Bakanlığı"nın kanun yararına bozma istemine dayalı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden Bursa 3. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 01.10.2018 gün, 2018/1636 Değişik İş sayılı itirazın reddine ilişkin kararının CMK.nın 309. maddesi gereğince BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahallinde yapılmasına, dosyanın Adalet Bakanlığı"na gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na TEVDİİNE, 03.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.