10. Hukuk Dairesi 2018/6623 E. , 2019/5832 K.
"İçtihat Metni"Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle; “Davacının, 2 4751 01 01 0319447 035 20-67 numarası ile tescilli işvereni ... Ticaret ... ... olan işyeri bünyesinde ... sigorta sicil numarasıyla 07.12.1992-31.12.1992 arası 23 gün süre ile asgari ücret üzerinden çalıştığının ve sigortalılık başlangıç tarihinin 07.12.1992 olduğunun tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine, ” dair verilen karara karşı, feri müdahil Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, feri müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davalı ... ...’a ait ... Ticaret isimli işyerinde 07/12/1992 tarihinde çalışmaya başladığının ve 6 ay burada çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II- CEVAP:
Feri müdahil kurum vekili; davacının işe girişinin 07.12.1992 tarihi olduğunun kurum kayıtlarından anlaşıldığını, ancak işe giriş bildirgesinin verilmiş olmasının davacının fiilen sigortalı olarak çalıştırıldığının kanıtı olamayacağını, ayrıca fiilen çalışma olgusunun varlığının da gerekli ve şart olduğunu beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... herhangi bir cevap dilekçesi vermemiştir.
III- MAHKEME KARARI:
A- İLK DERECE MAHKEME KARARI
"Davacının, 2 4751 01 01 0319447 035 20-67 numarası ile tescilli işvereni ... Ticaret ... ... olan işyeri bünyesinde ... sigorta sicil numarasıyla 07.12.1992-31.12.1992 arası 23 gün süre ile asgari ücret üzerinden çalıştığının ve sigortalılık başlangıç tarihinin 07.12.1992 olduğunun tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine, ” karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Feri müdahil ... vekili, yerel mahkemece tanık anlatımlarına itibar edildiğini, başkaca hiçbir somut delile dayanılmadığını, dosyaya sunulan bilirkişi raporlarının da tanık anlatımlarından yola çıkılarak hazırlandığını, davacı ve işverene ait kayıtların getirtilmediğini ve getirilen kayıtların da gerektiği şekilde incelenmediğini beyanla usul ve yasaya aykırı yerel mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
B- BAM KARARI
Aliağa İş Mahkemesi"nin, 04.08.2017 tarihli, 2014/490 E, 2017/251 K. sayılı kararına yönelik SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine,
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Feri müdahil ... vekili, davacının çalışma iddiasının yazılı belgeler ile ispatlaması gerektiğini ve tanıkların beyanlarına göre davanın kabulünün mümkün olmadığını bu nedenle de kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davacı, Davalı ... ...’a ait ... Ticaret isimli işyerinde 07/12/1992 tarihinde çalışmaya başladığının ve 6 ay burada çalıştığını ve kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitini talep etmiştir.
506 sayılı Yasanın 6. maddesinde ifade edildiği üzere “sigortalı olmak hak ve yükümünden Davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı Yasanın Geçici 7. maddesi kapsamında uygulama alanı bulan 506 sayılı Yasanın 79/10 maddesidir. 506 sayılı Yasanın 6. maddesinde ifade edildiği üzere sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve feragat edilemez. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi karşısında, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olduğu, bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğunun gözetilmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında incelemeye konu dava değerlendirildiğinde,işe giriş bildirgesinin veriliş tarihi ile vergi mükellefiyet dönemleri arasındaki çelişki gözetilip işyerinin varlığı ve faaliyet süresi belirlenip toplanan ve toplanacak tüm deliller irdelenerek karar verilmelidir.
Mahkemece yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, temyiz eden feri Kurum vekili ile... apartman Yönetimi vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin BAM"a, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 04.07.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.