MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, 01/05/1996-01/06/2006 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurum vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
Dava, davacının 01/05/1996-01/06/2006 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemenin davanın reddine ilişkin önceki kararı davacı tarafından temyiz edilmiş ve Dairemizce, “Somut olayda, mahkemece 1996 ve 1997 yıllarındaki prim kesintileri dikkate alınmadan sonuca gidilmesi hatalı olduğu çünkü prim kesintilerinin Kurum kayıtlarına geçmemesinin davacı aleyhine yorumlanamayacağı" ve yapılacak işin "taleple bağlı kalınarak, davacının 01/06/1996-31/12/1997 tarihleri arası tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine, 01/01/1998-01/06/2006 tarihleri arası döneme gelince, yukarıda belirtilen hususlara uygun ayrıntılı araştırma yapılarak prim kesintisi veya ürün tesliminin bulunup bulunmadığını araştırmak eğer varsa bu dönem yönünden de davanın kabulüne, yoksa şimdiki gibi davanın reddine, karar vermek" gerektiği belirtilerek bozulmuştur.
Mahkemece Dairemizin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda; davacının davasının kısmen kabulü ile taleple bağlı kalınarak davacının 01/06/1996-31/12/1997 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş Tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tespitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kuruma başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette
bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlarla, 60 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından Tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kuruma kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurumca resen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36. Maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2. Madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için Kuruma başvuru olmasa dahi bahse konu biçimde prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı resen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği resen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir.
2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, Tarım Satış Kooperatifler Kanununa göre kurulan Pancar Ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Somut olayda, davacının 26/04/1996 tarihli giriş bildirgesi ile davalı Kurumca 01/05/1996 tarihi itibariyle resen Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği, böylelikle davacının eski tescilli olduğu, 16/04/2009 tarihli ekstreye göre prim borcu bulunmadığı, 5458 sayılı Yasa"dan yararlanarak prim borçlarını ödediği, teslim ettiği ürün bedellerinden 1994/5. ayda ve bunu takip eden 1995,1996,1997 yılları ve 2006/2. ayda prim kesintisi yapıldığı, 10/05/2006-06/11/2009 tarihleri arasında ziraat oda kaydı bulunduğu, davalı Kurumca davacının sigortalılığının 01/06/1994-31/12/1994, 01/06/2006-06/11/2009 tarihleri arası kabul edildiği anlaşılmakta olup, davacının eski tescilli Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğu anlaşıldığından mahkemece davacının tescil tarihinden itibaren tarımsal faaliyetinin devam edip etmediğinin ayrıntılı bir şekilde araştırılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekmekte olup Dairemizin Bozma İlamının maddi hataya dayalı olduğu, maddi hataya dayanan bozma ilamının usuli kazanılmış hak sağlamasının mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş; davanın nitelikçe kamu düzenine ilişkin olduğu göz önünde bulundurularak öncelikle nizalı dönemde yukarıda anılan maddede belirtilen kayıtların olup olmadığını söz konusu kuruluşlardan, davacının ziraate elverişli taşınmazlarının bulunup bulunmadığını ilgili tapu idaresinden, özel idareden, belediyeden araştırmak, varsa bunları kullanıp kullanmadığını belirlemek, ihtilaflı dönemde görevli köy muhtarı ve azaları ile yeterli bilgi ve görgüye sahip kişileri belirleyip tanık olarak dinlemek, tarımsal kredi kullanıp kullanmadığını, arazi kiralayıp kiralamadığını tespit etmek, ayrıca zabıta tahkikatı ile de ayrıntılı araştırma yapmak, davacının nerede ikamet ettiğini tarihleri ile birlikte ilgili Nüfus Müdürlüğünden sorup tespit etmek, buradan gelen sonuca göre davacının ikamet adresi veya adreslerinde zabıta tahkikatı yaparak, hangi tarihlerde nerede tarımsal faaliyette bulunduğunu belirlemek, davacının Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği tarihten itibaren tarımsal faaliyetinin devam edip etmediği hususunda ayrıntılı araştırma yapmak, davacının 506 sayılı Yasa kapsamında çakışan sigortalılığı bulunup bulunmadığı araştırılarak ve 506 sayılı Yasa kapsamındaki kıss süreli çalışmaların dışalanabileceği de göz önünde bulundurularak, tarımsal faaliyetinin tescil tarihinden itibaren devam ettiğinin anlaşılması halinde davacının 01/05/1996-01/05/2006 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine aksi halde davacının prim kesintilerine göre 01/06/1996-31/12/1997, 01/03/2006-31/05/2006 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar vermekten ibarettir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden taraflardan davacıya iadesine, 31/10/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.