17. Hukuk Dairesi 2016/17718 E. , 2019/7344 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerle davanın reddine-kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; davalılardan ..."nin sevk ve idaresindeki, diğer davalı ... Turizm Nakliyat Petrol Gıda Oto İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin maliki olduğu servis otobüsünün 21/12/2013 günü müvekkili ..."a çarparak vahim şekilde yaralanmasına sebep olduğunu, kazada davalı sürücünün tam kusurlu olduğunu, devlet hastanesinde bır kısım giderleri karşılanan davacının kazadan sonra pek çok tedavi masrafı yaptığını, kaza nedeniyle davacının eşi ... ve kızı ..."ın da hayatının alt üst olduğunu beyanla, müvekkillerin uğradığı maddi zarar miktarının yapılan bilirkişi incelemesi ile belirlenerek davalılardan olay tarihinden işleyecek yasal faizi ile tahsiline, manevi tazminat bakımından ... için 30.000,00 TL, diğer davacılar için ayrı ayrı 3.000,00"er TL olmak üzere toplamda 6.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden işleyecek yasal faizi ile davalılardan müştereken müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri cevap dilekçelerinde davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, maddi tazminat davasının feragat nedeni ile reddine, manevi tazminat davasının kısmen kabulüyle, davacı ... için 10.000,00 TL, davacılar ... ve ... için 1.000,00"er TL olmak üzere toplam 12.000,00 TL manevi tazminatın davalılar ... ve ... Turizm Nak. Petrol Gıda Oto İnş. San. Tic. Ltd. Şti."nden olay tarihi olan 21/12/2013 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte alınarak adı geçen davacılara belirtilen miktarlarda verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-6100 sayılı HMK"nın geçici 3/2. maddesi delaletiyle 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 427. maddesinde öngörülen kesinlik sınırı 2016 yılı için 2.180,00 TL"dir. Davacılar vekili ve davalı ... vekili tarafından davacılar ... ve ... yönünden temyize konu edilen manevi tazminat miktarları anılan yasanın yürürlüğünden sonra verildiğinden kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01.06.1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtay’ca da temyiz isteminin reddine karar verilebileceğinden, davacılar vekili ve davalı ... vekilinin adı geçen davacılar yönünden hükmolunan manevi tazminatlara yönelik temyiz dilekçelerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
3-Dava, yaralamalı trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat taleplerine ilişkindir.
Davacılar vekili, dava konusu kazada yaralanan davacı ... için duyduğu elem ve üzüntü nedeniyle 30.000,00 TL manevi tazminat isteminde bulunmuş; mahkemece, bu davacı için talebin kısmen kabulüne karar verilerek hükümde belirtilen miktarlarda manevi tazminata karar verilmiştir.
6098 sayılı TBK"nun 56. maddesi hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
O halde mahkemece; meydana gelen trafik kazası sonucu yaralanan davacı ..."ın duyduğu acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla; tarafların sosyal ve ekonomik durumları, davacının yaralanması ve maluliyet oranı, kazanın oluşumunda hiçbir kusurunun bulunmayışı gözönünde tutularak, olay tarihindeki paranın alım gücüne uygun düşen, adı geçen davacı için hak ve nasafet kuralları çerçevesinde daha yüksek manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, somut olay ile bağdaşmayan, düşük miktardaki manevi tazminata hükmedilmesi uygun görülmemiş ve kararın bozulması gerekmiştir.
4-6100 sayılı Kanun"un 331. maddesinde "davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan durumlarda, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder" hükmü yer almak olup; davadan sonra kısmi ödeme yapılması nedeniyle davanın ödeme yapılan kısım yönünden davanın konusuz kaldığına karar vermesi halinde mahkemece davanın açıldığı zaman hangi tarafın haksız olduğunu tespit etmesi ve tutumuyla dava açılmasına sebep olan tarafı yargılama gideri ile mahkum etmesi gerekmektedir.
Eldeki dosyada; davalı .... vekilinin 12.2.2016 tarihli beyan dilekçesi ekinde sunduğu 30.3.2016 tarihli Makbuz-İbraname başlıklı belgeden, davacı ..."a 110.478,08TL maluliyet tazminatı ödenmesi, ödeme yapılması ile davacı tarafın fazlaya ilişkin hakları da saklı kalmak kaydıyla dosyadaki tazminat taleplerinden davalı ... AŞ yönünden feragat ettikleri, davalı ... AŞ"nin de karşı vekalet ücreti ve yargılama gideri talep etmeyeceği hususlarında sulh oldukları, davacılar vekilinin de 27.4.2016 tarihli celsede tüm davalılara yönelik maddi tazminat taleplerinden feragat ettiklerini, ... Sigorta AŞ dışındaki davalılar bakımından manevi tazminat davasına devam ettiklerini beyan ettiği görülmüştür.
Yerel Mahkeme ise temyize konu kararında, maddi tazminat davasının feragat nedeni ile reddine karar verilmek suretiyle reddedilen maddi tazminat davası yönünden davalılar lehine vekalet ücretine hükmedilmiş ise de, 30.3.2016 tarihli Makbuz-İbraname başlıklı belgede davalı ... Sigorta AŞ"nin karşı vekalet ücreti ve yargılama gideri talep etmeyeceği hususunda tarafların anlaştıkları görüldüğü gibi, davacı tarafın maddi tazminat davası davalı ... Şirketince davadan sonra yapılan ödeme nedeni ile konusuz kalmıştır.
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 6. maddesinde “Anlaşmazlık, davanın konusuz kalması, feragat, kabul, sulh veya herhangi bir nedenle; ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar giderilirse, Tarife hükümleriyle belirlenen ücretlerin yarısına, ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra giderilirse tamamına hükmolunur. Bu madde yargı mercileri tarafından hesaplanan akdi avukatlık ücreti sözleşmelerinde uygulanmaz.” düzenlemesi mevcuttur. Yine 6100 sayılı Kanun"un 331. maddesinde "davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan durumlarda, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder." düzenlemesi karşısında dava konusu tazminat alacaklarının davanın açılmasından sonra ödendiği yapılan yargılama sonunda belirlendiğine göre; mahkemece davanın açılmasından sonra ödenerek konusuz kalan kısım feragat nedeniyle reddedilmiş gibi bu miktar üzerinden davalılar yararına vekalet ücretine hükmedilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekili ve davalı ... vekilinin davacılar ... ve ... yönünden hükmolunan manevi tazminatlara yönelik temyiz dilekçelerinin hükmün kesin olması nedeniyle REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, (3) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 653,90 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı ..."den alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine 11/06/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.