Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Hükmün, taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu.
Dava, davacının 29.07.2001 – 26.07.2013 tarihleri arasında, davalı işveren yanında hizmet akdine tabi, sürekli ve kesintisiz olarak geçen ve kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin tespitine ilişkin olup, mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüyle davacının davalı işyerinde hükümde belirtilen sürelerde çalıştığına karar verilmiştir.
Mahkemece, davacının 14/09/2009 tarihinde 1 gün, 28/01/2011 tarihinde 1 gün, 11/02/2011 tarihinde 1 gün davalı işyeri adına işlem yapıldığından bahisle , 2011 yılı Ağustos, Eylül, Ekim aylarında 90 gün olmak üzere tanık beyanlarına istinaden, 2012 yılı Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım, Aralık aylarında 180 gün olmak üzere tanık beyanlarına istinaden, 30/01/2013 tarihinde 1 gün davalı işyeri adına işlem yapıldığından, 01/03/2013-31/03/2013 tarihleri arasında 30 gün ve 01/04/2013 -31/07/2013 tarihleri arasında 115 gün olmak üzere tanık beyanlarına istinaden ve de 25.07.2013 tarihli tediye makbuzuna istinaden toplam 419 gün davalı işyeri olan ... İnşaat Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketin"de asgari ücretle çalıştığının tespitine ,fazlaya ilişkin talebin reddine dair davanın kabulüne, kısmen de reddine karar verilmişse de; karara esas alınan tanık olan ...’ın bordrolarda 01.08.2011 ile 10.10.2011 tarihleri, 02.07.2012 – 31.12.2012 tarihleri arası çalıştığının görüldüğü ancak hizmet cetvelinin dosyamız arasında yer almadığı bu hususta bir araştırma yapılmaksızın karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re"sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davaya konu dönem yönünden mahkemece re"sen araştırma ilkesi çerçevesinde; öncelikle kabule konu dönemin tamamını kapsayacak şekilde bordrolarda ismi yazılı tanıkların beyanları alınarak denetlenmeli, aksi halde yeni bordro tanıkları aynı yöntemle belirlenip yine tüm dava konusu dönemi kapsayacak şekilde ayrıntılı beyanları alınmak ve varsa aralarındaki çelişkiler giderilmek suretiyle davacının çalışma süresi ve şekli belirlenmelidir.
Öte yandan kabule konu döneme ilişkin olarak; davacının davalı adına bankada işlem yapıldığından bahisle kabul edilen 14.9.2009 tarihinde 1 gün, 11.02.2011 tarihinde 1 gün hizmetinin, banka işlem tarihlerine bakıldığında ..."daki işlemin 14.04.2009, Ziraat Bankası"ndaki işlemin ise 10.02.2011 tarihi olduğu görülmekle; zikredilen tarihlerde verilen 1 günlük hizmet tespitleri isabetsizdir. Aynı zamanda çalışmanın sürekli olduğunun belirlenmesi halinde 31.12.2008 tarihinden önceye ilişkin talebin hak düşürücü süre yönünden reddi doğru olmamakla; kaldı ki kabule göre de; 2008 yılı yönünden hak düşürücü süre söz konusu olamaz.
Mahkemece, davalı dönemde işyeri bordro tanıkları dinlenmeli, 1 günlük tespitlerinin dayanağının niteliği ve süresi belirlenerek; yapılacak yargılama sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ve davalılardan ... İnşaat Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti."ye iadesine, 03.07.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.