MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Asıl dava dilekçesinde, kamulaştırmasız el koyma nedenine dayalı olarak ...parsel sayılı taşınmaz bedelinin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili, birleşen davada ise Kamulaştırma Kanunu uyarınca kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili istenilmiştir. Mahkemece asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine karar verilmiş, hüküm ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.


Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bilgi ve belgeler okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde, kamulaştırmasız el koyma nedenine dayalı olarak... parsel sayılı taşınmaz bedelinin faiz ve masraflarla tahsilini istemiştir. Birleşen davada ise Kamulaştırma Kanunu uyarınca kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili istenilmiştir. Mahkemece, bozmadan önce ve gerekse bozmadan sonra verilen sürelerde de kamulaştırma bedelinin yatırılmadığı anlaşılmakla kamulaştırma dosyası yönünden davanın reddine, ana dava dosyası yönüyle; Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda Kamulaştırmasız El Atma Nedeniyle Tazminat davasının Kamulaştırma Bedelinin Tespiti ve Tescil davasının sonucu beklenir uyarısına uyularak kamulaştırma davası birleşen dosyada öncelikle ele alınmış, bu dava red olunduktan sonra artık kamulaştırma olmayacağı anlaşılmakla asıl dosya yönünden tazminat hususu değerlendirilmiş, bu dosyada davalı idarenin haksız ve keyfi davranışı ile mülkiyet hakkına tecavüz ettiğinin tespit edildiği gerekçesi ile asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine karar verilmiş, hüküm asıl davada davalı, birleşen davada ise davacı (...) vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere göre; dava konusu taşınmazın uyugulama imar planında belediye hizmet alanında kaldığı, kamulaştırılmaması nedeni ile oluştuğu öne sürülen mağduriyetin giderilmesi, bu suretle kamulaştırılması yolunda davalı idareye başvurulduğu, istemin reddi üzerine ... 1. İdare Mahkemesinin 2013/1143-894 sayılı kararı ile idarenin ret kararının hukuka uygun bulunmadığına karar verildiği, 19.02.2014 tarih 694 sayılı encümen kararı üzerine kamulaştırma işlemlerinin başlatıldığı, taraflar arasında anlaşma sağlanamadığından idare tarafından bedel tespiti ve tescili davası açıldığı, bu arada taşınmaz maliki vekilinin 02.06.2014 tarihinde kamulaştırmasız elatma nedeniyle taşınmaz bedelinin tahsili davası açtığı, açılan davaların birleştirildiği anlaşılmıştır.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.Ancak;
Dava konusu taşınmaz imar planında hizmet alanı olarak ayrılmış, fiilen el konulmadığı halde kamulaştırmasız elatma nedeniyle bedelin tahsili davasının kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava 3194 sayılı İmar Kanunu"nun 7. ve 8. maddeleri uyarınca düzenlenen 1/1000 ölçekli imar uygulama planında kamu hizmetine ayrılan taşınmazın bu durumu nedeniyle kullanım hakkının kısıtlanmasına dayalı tazminat istemine ilişkindir.
Uygulama ve öğretide, kamu idarelerinin hizmetlerin yürütülmesi sırasında tek yanlı irade açıklamalarıyla kamu hukuku esaslarına dayanarak ilgililerin hukuki durumlarını etkileyecek şekilde yaptıkları işlemlerin idari işlem; görev ve yetki alanlarına giren konularda hukuka uygun olarak yaptığı fiiller ile bu görevleriyle ilgili hareketsiz kalmaları idari eylem olarak tanımlanmakta olup, somut olayda idarenin icra yetkisini hukuka aykırı olarak kullanması olarak nitelendirilebilecek fiili el atma durumu olmadığına göre, 3194 sayılı İmar Kanunu"nun ilgili maddeleri uyarınca tek yanlı idari işlemle düzenlenen imar planları ve bu planlara dayanılarak yapılan işlemlerin idari nitelik taşıdığı söz konusu imar planlarının zamanında uygulamaya geçirilmemesi durumunun da idari eylem niteliğinde olduğunun kabulü gerekir.
Yukarıda açıklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak açılan davalarda, görev itirazında bulunulması ve olumlu görev uyuşmazlığı çıkması üzerine durum Uyuşmazlık Mahkemesi tarafından değerlendirilmiş ve 09.04.2012 gün 2011/238 E. 2012/63K. ve 2012/41 E- 2012/77 K. sayılı kararlarında fiili el atmanın bulunmadığı durumlarda idari yargı yerinin görevli bulunduğuna karar verilmiş; ayrıca 11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Yasa ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun değiştirilen Geçici 6. maddesinin 10.fıkrasında da, uygulama imar planlarında umumi hizmetlere ve resmî kurumlara ayrılmak suretiyle veya ilgili kanunların uygulamasıyla tasarrufu kısıtlanan taşınmazlar hakkında, 03.05.1985 tarih ve 3194 sayılı İmar Kanununda öngörülen idari başvuru ve işlemler tamamlandıktan sonra idari yargıda dava açılabileceği, bu madde hükümlerinin karara bağlanmamış veya kararı kesinleşmemiş tüm davalara uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Bu nedenlerle; davacı tarafın mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamanın, dava konusu taşınmazın genel ve düzenleyici bir işlem olan imar planıyla kamu hizmetine özgülenmesinden ve bu planda öngörülen kamulaştırma işlemlerinin zamanında yapılmamasından kaynaklandığının kabulü ile idari işlem ve eylemden doğan zarara ilişkin davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu hükümleri uyarınca idari yargı yerinde çözümlenmesi gerekeceği, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun Görevin Belirlenmesi ve Niteliği başlıklı 1. maddesinde mahkemelerin görevinin ancak kanunla düzenleneceği ve göreve ilişkin kuralların kamu düzeninden olduğu belirlendiğinden bu husus mahkemelerce yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması hususu da gözetilerek 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 114/1-b ve 115/2. maddeleri uyarınca davanın usulden reddi yerine, kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 15.12.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.