MAHKEMESİ : Gaziosmanpaşa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİH :25.04.2012
NUMARASI :2011/822E 2012/212K

Taraflar arasındaki “kamulaştırmasız elatma nedeniyle tazminat” davasından dolayı, bozma üzerine direnme yoluyla; Gaziosmanpaşa 1.Asliye Hukuk Mahkemesi’nden verilen 25.04.2012 gün ve 2011/822 E., 2012/212 K. sayılı kararın direnme uygun bulunarak daireye gönderilmesini kapsayan ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’ndan çıkan 10.04.2013 gün ve 2012/5-1210 E., 2013/501 K. sayılı ilamın, karar düzeltilmesi yoluyla incelenmesi davalı G.. B.. vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla; Hukuk Genel Kurulu’nca dilekçe, düzeltilmesi istenen ilam ve dosyadaki ilgili bütün kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Dava, kamulaştırmasız elatılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin .. Mahallesi,....Çiftliği mevkiinde bulunan 992 ada 1 parsel numaralı taşınmazın 14.07.1986 tarihinden beri maliki olduğunu, davalı G.. B.. tarafından imar uygulaması sonucu müvekkilinin taşınmazının okul alanı olarak düzenlendiğini, taşınmaz üzerine Milli Emlak Müdürlüğü tarafından şerh konulduğunu, müvekkilinin bu nedenle taşınmazını uzun süreden beri kullanamadığını belirterek, aynı vasıflara haiz bir arsanın mülkiyetinin müvekkiline devrine, olmadığı takdirde fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla kamulaştırmasız el atılan arsanın bedeli olan 12.500 YTL nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı belediyeden tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, dava konusu taşınmazın müvekkili belediye tarafından 1986 yılında 2981 sayılı Kanun"un 10/b maddesi gereğince 2904-2653-2654 sayılı parsellerin ifrazı sonucu oluştuğunu, davacının imar uygulaması öncesindeki 512/555 (256 m².lik) hissesine karşılık; 992 ada 1 parselden 16/555 (256 m².lik) hisse verildiğini, dava konusu taşınmazın tamamının 1/1000 ölçekli 23.10.1996 tasdik tarihli ... Mahallesi Revizyon İmar Planında meslek lisesi alanında kaldığını, müvekkili belediye tarafından bir elatma işlemi yapılmadığını, dava konusu taşınmazı kamulaştırmaya yetkili ve görevli makamın Milli Eğitim Bakanlığı olduğunu, davanın da Milli Eğitim Bakanlığı aleyhine açılması gerektiğini belirterek, davanın husumetten ve esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, “davanın kabulü ile davacının fazlaya dair hakları saklı tutulmak kaydıyla 12.500 YTL nin dava tarihinden başlayacak yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, dava konusu 992 ada 1 parsel sayılı taşınmazda davacı hissesine isabet eden 256 m²’nin davalı idare adına tapuya tesciline” dair verilen karar, davalı G.. B.. vekilinin temyizi üzerine Özel Daire’ce, dava konusu taşınmazın imar planında okul yeri olarak ayrılmış olduğu, fiili elatma bulunmadığı gerekçesi ile bozulmuş, Yerel Mahkeme önceki kararında direnmiştir.
Direnme hükmünün, davalı G.. B.. vekilinin temyizi üzerine, Hukuk Genel Kurulu; imar planında okul alanı olarak ayrılmış yerlere idare tarafından fiilen elatılmamış olsa dahi hukuki elatmanın varlığının kabul edilmesi gerektiği belirtilmek suretiyle direnme kararının onanmasına karar vermiş; davalı G.. B.. vekili karar düzeltme talebinde bulunmuştur.
Hukuk Genel Kurulu’ndaki görüşme sırasında, işin esasının incelenmesinden önce 11.06.2013 günlü Resmi Gazete yayınlanarak yürürlüğe giren 24.05.2013 günlü ve 6487 sayılı “Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un 21. maddesi ile değişen 04.11.1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun geçici 6"ncı maddesinin eldeki davaya etkisinin ne olacağı; burada varılacak sonuca göre eldeki davaya adli yargı yerinde mi yoksa idari yargı yerinde mi bakılacağı hususu ön sorun olarak değerlendirilmiştir.
24.05.2013 tarihli ve 6487 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun Geçici 6. maddesinin onuncu fıkrasının üçüncü cümlesi:
“Uygulama imar planlarında umumi hizmetlere ve resmî kurumlara ayrılmak suretiyle veya ilgili kanunların uygulamasıyla tasarrufu kısıtlanan taşınmazlar hakkında, 03.05.1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununda öngörülen idari başvuru ve işlemler tamamlandıktan sonra idari yargıda dava açılabilir”
Hükmünü içermektedir.
İdari bir işlem niteliğinde olduğu tartışmasız olan imar planıyla umumi hizmetlere ayrılan yerlerde kişilerin taşınmaz malları üzerindeki haklarına, imar programı süresince bir takım kısıtlamalar getirilmekte olup kamulaştırma ya da takas cihetine gitmeyen idare, maliklerin taşınmaz üzerindeki tasarruf haklarını belirsiz bir süre için kullanılamaz hale getirmektedir. Bu durumda açılacak tazminat davalarında 24.05.2013 tarihli 6487 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun Geçici 6. maddesinin onuncu fıkrasının üçüncü cümlesi uyarınca idari yargı görevli bulunmaktadır. Nitekim HGK’nun 30.10.2013 gün ve 2013/5-603 E., 2013/1503 K. sayılı ilamı da aynı yöndedir.
Bu açıklamalar çerçevesinde somut olaya bakıldığında; davacıya ait ...Mahallesi ......Çiftliği mevkiinde bulunan 992 ada 1 parsel numaralı taşınmazın tamamının 1/1000 ölçekli 23.10.1996 tarihli Gazi Mahallesi Revizyon İmar Planında meslek lisesi alanında kaldığı, yürürlükte olan imar planına göre taşınmazın, özel mülkiyete konu olamayacak yerlerden olduğu anlaşılmakta olup, bu haliyle dava konusu taşınmaz hakkında idarenin fiili bir elatması bulunmasa da imar kısıtlamasına dayalı hukuki elatması bulunmaktadır.
Az yukarda belirtildiği üzere, bu tür iddialara karşı açılacak davalarda, 2942 sayılı Kanun’un Geçici 6. maddesinin onuncu fıkrası hükmü gereğince idari yargı görevli olduğundan direnme kararının yargı yeri bakımından bu değişik gerekçeyle bozulması gerekmiştir.
Bu nedenle, davalı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile “onama” yönündeki Hukuk Genel Kurulu’nun 10.04.2013 gün ve 2012/5-1210 E., 2013/501 K. sayılı kararının kaldırılmasına ve direnme kararının yukarıda belirtilen değişik gerekçe ve nedenlerden dolayı bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
Bozma nedenine göre işin esasına yönelik inceleme yapılmamıştır.
SONUÇ: Davalı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Hukuk Genel Kurulu’nun 10.04.2013 gün ve 2012/5-1210 E., 2013/501 K. sayılı kararının kaldırılmasına; yerel mahkeme direnme hükmünün yukarıda açıklanan değişik gerekçe ve nedenlerle 6217 sayılı Kanunun 30.maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici Madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, istek halinde karar düzeltme harcının yatırana geri verilmesine, 05.03.2014 gününde oybirliğiyle ile karar verildi.