1. Hukuk Dairesi 2020/329 E. , 2021/2850 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı, dava konusu 175 ada 16, 15, 182 ada 1, 188 ada 1, 186 ada 7, 189 ada 12, 174 ada 78, 79, 80, 189 ada 18, 116 ada 1, 122 ada 34, 35, 36, 61, 125 ada 1 parsel sayılı toplam on altı parça taşınmazın köyün tapulu mülkü iken, 6360 sayılı Kanunun geçici 2. maddesi uyarınca davalının talebiyle tapu müdürlüğü tarafından re’sen davalı adına tahsisen tescil edildiğini, ancak anılan yasada belirtilen taşınmazların belediyenin bizatihi satın alma, istimlak ya da Hazineden tahsis yolu ile edindiği mallar olup, davaya konu taşınmazların ise köyün belediye olmadan önce kadastroca adına tescil edilen taşınmazlar olduğunu ileri sürerek dava konusu on altı parça taşınmazın tapu kayıtlarının iptali ile köy tüzel kişiliği adına tescilini istemiş; bilahare, dava konusu taşınmazlardan 125 ada 1 parsel sayılı taşınmazın dava dilekçesinde ada numarasının sehven hatalı bildirildiğini belirterek 149 ada 1 parsel olarak düzeltilmesini istemiştir.
Davalı, ... Belediyesi tüzel kişiliğinin 6360 Sayılı Kanun gereğince 30.03.2014 tarihinde sona erdiğini, 6360 sayılı Kanunun geçici 2. maddesinde “... Bu madde ile tüzel kişilikleri kaldırılan belediyelerin personeli, her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları il özel idaresine devredilir” hükmüne yer verildiğini, davacı ... kişiliğinin kapatılmadan önce ... Belediyesi olarak sahip olduğu tüm taşınmaz mallarının yasaya uygun şekilde İl Özel İdaresi adına tescil edildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, belediye tüzel kişiliği sona erdirilen köylerin her türlü taşınır ve taşınmaz mallarının İl Özel İdaresine devredileceğinin yasada belirtildiği, belediye olmadan önce köy tüzel kişiliğine ait ve halen köy adına kayıtlı taşınmazların da anılan düzenleme kapsamında kaldığı, zira bu konuda yasada bir istisna getirilmediği, davalı adına yapılan tescilin hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, 26/03/1989 tarihinde belediye statüsünü kazanan davacı ... kişiliğinin 6360 Sayılı Kanun kapsamında 30/03/2014 tarihi itibariyle belediye tüzel kişiliğinin sona erdirildiği, davalı ... İdaresinin 10/04/2014 tarihli yazısına istinaden 30/03/2014 tarihi itibariyle tüzel kişiliği sona eren belde belediyelerine ve bu belediyelerin bulunduğu yerde köy tüzel kişiliğine ait taşınmazların tamamının davalı ... adına 07/05/2014 tarihinde tescil edildiği, buna göre dava konusu 175 ada 16 parsel sayılı
bahçe-otel ve hamam, 116 ada 1 parsel sayılı sulama havuzu, 122 ada 34 parsel sayılı mezarlık, 182 ada 1 parsel sayılı camii, 188 ada 1 parsel sayılı arsa, 186 ada 7 parsel sayılı seten ve arsası, 189 ada 12 parsel sayılı yunak ve havuz, 189 ada 18 parsel sayılı arsa vasıflı taşınmazların 18/04/1966 tarihli tapulama işlemiyle ... adına kayıtlı iken 07/05/2014 tarihli tashih işlemiyle davalı ... adına, dava konusu 175 ada 15 parsel sayılı bağ vasıflı taşınmazın dava dışı ... adına kayıtlı iken 28/04/1971 tarihli satış işlemiyle, 122 ada 35 parsel sayılı bahçe vasıflı taşınmaz dava dışı ... adına kayıtlı iken 28/04/1971 tarihli satış işlemiyle, 122 ada 36 parsel sayılı bahçe vasıflı taşınmaz dava dışı... adına kayıtlı iken 02/04/1974 tarihli satış işlemiyle, 122 ada 61 parsel sayılı bahçe vasıflı taşınmaz dava dışı ... adına kayıtlı iken 01/09/1976 tarihli bağış işlemiyle, 174 ada 79 ve 80 parsel sayılı tarla vasıflı taşınmazlar dava dışı kişiler adına kayıtlı iken 15/05/1973 ve 16/08/1972 tarihli satış işlemleriyle, 174 ada 78 parsel sayılı tarla vasıflı taşınmaz dava dışı kişi adına kayıtlı iken 02/08/1973 tarihli satış işlemiyle davacı Köy tüzel kişiliği adına, 07/05/2014 tarihli tashih işlemiyle de davalı ... adına tescil edildiği, dava konusu 149 ada 1 parsel sayılı arsa vasıflı taşınmaz davacı ... adına tapulama yolu ile kayıtlı iken 23/08/2003 tarihli tahsis işlemiyle ... Belediyesi adına, 07/05/2014 tarihli tashih işlemiyle de davalı ... adına tescil edildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 6.12.2012 tarih ve 28489 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6360 Sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun geçici 2. maddesinin 1. fıkrasına göre, “ ...Kurumu tarafından tespit edilen 2011 yılı Adrese Dayalı Nüfus Sayım sonuçlarına göre nüfusu 2.000’in altında olan ekli (27) sayılı listedeki adları yazılı belediyelerin tüzel kişilikleri ilk mahalli idareler genel seçiminden geçerli olmak üzere kaldırılarak bu belediyeler köye dönüştürülmüştür.” Aynı maddenin 2. fıkrasına göre, “Bu madde ile tüzel kişilikleri kaldırılan belediyelerin personeli, her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları il özel idaresine devredilir. Hazinenin özel mülkiyetindeki veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazların Maliye Bakanlığınca, bu maddeyle tüzel kişilikleri kaldırılan belediyelere tahsis edilmiş olanlar, komisyon kararıyla, ihtiyaçlarına göre ilgili il özel idarelerine veya köy tüzel kişiliklerine tahsis edilmiş sayılır. Ancak, köye dönüştürülen belediyelerin ihtiyaç duyulan taşınmazları ile araç ve gereçleri komisyon kararıyla ilgili köy tüzel kişiliğine bırakılır. Mahkemelerde süren davaları ile belediye olarak faaliyet gösterdiği döneme ve yapılan işlemlere ilişkin olarak açılacak davalarda, muhatap ilgili il özel idaresidir.” düzenlemesine yer verildiği açıktır.
Somut olayda; Dairenin 04.03.2021 tarihli eksiklik talep yazısı ile 6360 sayılı Kanunun geçici 2. maddesinin 2. fıkrasında belirtildiği üzere, köye dönüştürülen ... Belediyesinin ihtiyaç duyulan taşınmazlarının davacı ... kişiliğine devrine ilişkin bir komisyon kararı olup olmadığı sorulmuş; var ise dayanak ve ekleriyle birlikte gönderilmesi istenilmiş; verilen cevapta böyle bir komisyon kararı bulunmadığı bildirilmiştir.
Hal böyle olunca; 6360 sayılı Kanunun geçici 2. maddesinin 2. fıkrasına göre, ihtiyaç duyulan taşınmazların devri için Komisyona başvuru yapmak üzere davacı ... kişiliğine süre verilerek neticelenmesinin bekletici mesele yapılması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bu hususun göz ardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Davacının değinilen yönden yerinde bulunan temyiz itirazının kabulü ile hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 26/05/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
-KARŞI OY-
Dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı, dava konusu 16 adet taşınmazın belediye olmadan önce kadastro yolu ile köy adına tescil edilen taşınmazlardan olduğunu, 6360 SK"nın geçici 2. Maddesi kapsamında davalı adına tescil edilmiş ise de, bunun hatalı olduğunu belirterek iptal tescil isteminde bulunmuş, davalı ise taşınmazların belediyenin kapatılması nedeniyle kanun hükmü gereği kendilerine intikal ettiğini belirterek davanın reddini savunmuş, mahkemece devrin kanuni olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hükmün davacı tarafından temyizi üzerine sayın çoğunluk tarafından davacıya devir komisyonuna başvuru yapılmak üzere süre tanınarak sonucuna göre karar verilmesi gereğine değinilerek karar bozulmuştur.
6360 Sayılı Kanunun geçici 2/2 maddesinde; " Bu madde ile tüzel kişilikleri kaldırılan belediyelerin personeli, her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları il özel idaresine devredilir. Hazinenin özel mülkiyetindeki veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlardan Maliye Bakanlığınca, bu maddeyle tüzel kişilikleri kaldırılan belediyelere tahsis edilmiş olanlar, komisyon kararıyla, ihtiyaçlarına göre ilgili il özel idarelerine veya köy tüzel kişiliklerine tahsis edilmiş sayılır. Ancak, köye dönüştürülen belediyelerin ihtiyaç duyulan taşınmazları ile araç ve gereçleri komisyon kararıyla ilgili köy tüzel kişiliğine bırakılır. Mahkemelerde süren davaları ile belediye olarak faaliyet gösterdiği döneme ve yapılan işlemlere ilişkin olarak açılacak davalarda, muhatap ilgili il özel idaresidir." hükmü düzenlenmiştir.
Geri çevirme yolu ile istenilen ... tarafından yazılan yazıda; tüzel kişiliği sona eren belediyenin taşınmazlarının komisyon kararı ile İl Özel İdaresine devredildiği, davacı köye devrine ilişkin bir komisyon kararı bulunmadığı bildirilmiştir. Devir ile ilgili komisyon tarafından alınmış bir karar bulunduğuna ve hak sahipliği iddiasıyla komisyona başvuru yönünde kanunda ayrı bir düzenleme bulunmadığına göre sayın çoğunluğun bu yöne değinen kararına katılmak mümkün bulunmamaktadır. Öte yandan, mahkemenin red gerekçesi kanun hükmüne ve düzenleme amacı ile dosya içeriğine uygun bulunduğundan hükmün onanması gerektiği kanaatindeyiz.