Abaküs Yazılım
19. Hukuk Dairesi
Esas No: 2018/1624
Karar No: 2019/1927
Karar Tarihi: 21.03.2019

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2018/1624 Esas 2019/1927 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Davacı, çeki iade etmesi sonrası ileri tarihli başka bir çek aldığını ancak çekin ciro edilmediğini ve dolayısıyla davalıya borçlu olmadığını belirterek, çek ve icra takibinden kaynaklanan borcunun olmadığının tespitini ve kötüniyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir. Mahkeme, davalının çeki aldığı kişinin hamil sıfatında olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak istinaf mahkemesince, davanın reddedilmesi gerektiği ve çekte hamil sıfatının davalıya geçtiği belirtilmiştir.
TTK'nın 684/1-c maddesi gereği, bir çeki beyaz cirolu olarak elinde bulunduran hamilin beyaz ciroyu doldurmadan ve kendisi ciro yapmadan başka bir kişiye verebilmesi mümkündür. Ayrıca, çekte keşidecinin veya keşideciye veya başka bir cirantaya aval vermiş kişinin bu çekte ayrıca hamil olarak yer almasını engelleyen bir kanun hükmü bulunmamaktadır.
Kanun Maddeleri: TTK 684/1-c.
19. Hukuk Dairesi         2018/1624 E.  ,  2019/1927 K.

    "İçtihat Metni"

    19. HUKUK DAİRESİ
    MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
    MAHKEMESİ : ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesi

    Taraflar arasındaki menfi tespit davası hakkında ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nden verilen davanın kabulüne yönelik 22.11.2016 gün, 2015/1243 E.-2016/1135 K. sayılı hükme karşı davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması sonucunda ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi tarafından verilen davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik kararın davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vekili Av.... ve davalı ... vekili Av. ... gelmiş olduğundan duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. dosya incelendi,gereği konuşulup düşünüldü.

    -KARAR-

    Davacı vekili, davacı aleyhine başlatılan takibe konu çekin davacı tarafından alacaklı olduğu dava dışı ... Tekstil Ltd. Şti"nden teslim alınmış olup, bu şirketin talebi üzerine çekin iade edildiğini ve karşılığında ileri tarihli başka bir çek alındığını, ancak çekin iade işlemi sırasında iyi niyetli olan davacı şirket cirosunun iptal edilmediğini, dolayısıyla çekin davacı tarafından davalıya ciro edilmediğini, bu çek sebebiyle taraflar arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığını belirterek çek ve icra takibinden dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine ve %20 "den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
    Davalı vekili, Davalının çeki ön yüzünde aval sıfatıyla imzası bulunan ... isimli şahıstan alacağına karşılık aldığını, ilgili şahsın çekte cirosu bulunmasa da hamil sıfatıyla ciro etmeden devretme yetkisi bulunduğunu, davacının dava dışı ... Tekstil ile olan hukuki ilişkisinin iyi niyetli üçüncü kişi olan davalıyı bağlamadığını, davacının basiretli tacir gibi hareket etmesi gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
    Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davalının takibe konu çeki dava dışı avalist ...’dan aldığı, avalin kimin için verildiği belirtilmemiş ise keşideci için verildiğinin kabul edileceği, davacı çeki bankaya ibraz eden son hamil olup görünüşte ciro silsilesinde kopukluk bulunmamakta ise de çeki aval verenden almış ise çekteki ciro zincirinin bozulacağı, davacının çekteki ciroyu iptal etmeden iade etmesi nedeniyle kusurlu olması ve bu kusurunun sonuçlarına katlanması gerekir ise de davalının aval verenden çeki alması nedeniyle kanuna göre yasal hamil olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
    Bölge Adliye Mahkemesince, davalının çeki aldığı ...’ın dava konusu çekin ön yüzünde avali olduğu, bu avalin keşideci lehine olduğu, dava dışı aval veren ..."ın davalıya usulüne uygun bir şekilde cirosu bulunmadığı,aval veren sadece kişideci ile birlikte sorumlu olup ve aval veren tarafından davalıya da usulüne uygun bir şekilde ciro yapılmadığından davalının çekte meşru hamil olmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    Dava konusu çekte davacı ciranta davalı ise çeki bankaya ibraz eden son hamildir. Çek metnine göre davalı-alacaklının yetkili hamil olduğu hususunda herhangi bir tereddüt bulunmamaktadır. Davacının ise dava sebebi olarak gösterdiği ciro imzasını çizerek iptal etmeyi unuttuğu iddiasının sonuca etkisi bulunmamaktadır.
    Davalının savunmasında geçen bu çeki davacının beyaz cirosu ile elinde bulunduran keşideci avalisti ...’dan teslim aldığı hususu davalının yetkili hamil sıfatını ortadan kaldıracak bir durum değildir. Zira TTK"nun 684/1-c maddesine göre, bir çeki beyaz cirolu olarak elinde bulunduran hamilin beyaz ciroyu doldurmadan ve kendisi ciro yapmadan başka bir kişiye vermesi mümkündür. Ayrıca çekte keşidecinin veya keşideciye yada başka bir cirantaya aval vermiş kişinin bu çekte ayrıca hamil olarak yer almasını engelleyen bir kanun hükmü bulunmamaktadır.
    Bu itibarla istinaf mahkemesince ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak davanın esastan reddine karar verilmesi gerekirken istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
    SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlere hükmün davalı yararına BOZULMASINA, dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’ne iadesine, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 21/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.

    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi