MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki yargılamanın yenilenmesi davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, orman yangınına neden olduğu gerekçesi ile davalının kendisine tazminat davası açtığını, hakkında kamu davası da açıldığını, Asliye Ceza Mahkemesinin kararının kesinleşmesi beklenmeksizin tazminat davasının kabul edildiğini, Yargıtay tarafından onanan tazminat kararının kesinleştiğini, Asliye Ceza Mahkemesi tarafından verilen beraat kararının da onandığını, kesinleştiğini, ...nın 375/1-ğ maddesinde düzenleme bulunduğunu ileri sürerek yargılamanın iadesine, mahkeme kararının kaldırılarak haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, yasal şartların bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
...nın 375 /1 – ğ maddesinde;
"Karara esas alınan bir hükmün, kesinleşmiş başka bir hükümle ortadan kalkmış olması" yargılamanın iadesi sebeplerinden birisi olarak düzenlenmiştir.
Yargılamanın iadesi, bazı ağır yargılama hatalarından ve noksanlarından dolayı, maddi anlamda kesin hükmün bertaraf edilmesini ve daha önce kesin hükme bağlanmış olan bir dava hakkında yeniden yargılama ve inceleme yapılmasını sağlayan fevkalade bir kanun yoludur çünkü ancak kesinleşmiş olan kararlara karşı bu yola başvurulabilir.
Yargılamanın iadesi talebi, bir dava olarak açılır ve incelenir. Hukuki niteliği itibariyle ayrı ve bağımsız bir dava olup mutlaka duruşma yapılarak iki aşamada incelenmesi gerekir. Mahkeme öncelikle davanın dinlenmeye değer olup olmadığını kendiliğinden araştırır. Bu aşamada genel dava koşullarından ayrı olarak yargılamanın iadesi davasının
süresinde açılıp açılmadığının, teminat gösterilip gösterilmediğinin ve yasada sayılan yargılamanın iadesi sebeplerine dayanılıp dayanılmadığının incelenmesi gerekir. Bu koşullardan birisinin mevcut olmadığı sonucuna varılması halinde istem ret edilir. Mahkeme birinci aşamada yargılamanın iadesi davasının dinlenmeye değer olduğu sonucuna varırsa, ikinci aşamada esasa girerek ileri sürülen yargılamanın iadesi sebeplerinin doğru olup olmadığını araştırır. Dava dilekçesinde ileri sürülen sebebin gerçek olduğu kanısına varması halinde ise istem kabul edilerek asıl dava hakkında yeni bir karar verir.
818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 53. (TBK m. 74) maddesi gereği ceza mahkemesinde verilen beraat kararı hukuk hakimini bağlamaz ise de, hukuk hakiminin bu bağımsızlığı sınırsız olmayıp ceza mahkemesinin maddi vakıaların belirlenmesine ilişkin mahkumiyet kararı hukuk hakimi yönünden bağlayıcı olup taraflar yönünden kesin delil niteliği taşıyacaktır.
Somut olayda; davalının davacıya açtığı tazminat davasında, kamu davasının sonucu beklenmeksizin verilen kısmen kabule ilişkin karar, Yargıtay tarafından onanmış, karar da 02/05/2012 tarihinde kesinleşmiştir. Davacının orman yangınına neden olma suçundan yargılandığı kamu davasında Asliye Ceza Mahkemesi delil yetersizliğinden beraat kararı vermiş, bu karar Yargıtay tarafından onanmış ve 23/06/2015 tarihinde de kesinleşmiştir. Ceza Mahkemesi tarafından oluşturulan beraat hükmünün gerekçesi delil yetersizliği olduğuna göre bu kararın hukuk mahkemesini bağlaması mümkün değildir. Diğer bir anlatım ile Ceza Mahkemesinin anılan kararının ...nın 375 / 1-ğ maddesinde yeralan düzenlemeye uygun şekilde Hukuk Mahkemesinin kararını ortadan kaldırdığını söylemek mümkün değildir.
Mahkemece, yargılamanın iadesi koşulları bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken; eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 26.03.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.