MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ



Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “6360 sayılı Yasa uyarınca ... yanında Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanlığının da davaya dahil edilerek husumetin yaygınlaştırılması, dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait 3 ayrı dönemde çekilmiş stereoskopik hava fotoğraflarının dosya arasına konulması, bundan sonra taşınmazın bulunduğu yöreyi iyi bilen, elverdiğince yaşlı, yansız, yerel bilirkişi ve taraf tanıkları, ziraat mühendisi, jeolog, jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyetinin katılımıyla yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın öncesinin kime ait olduğu, kimden intikal ettiği ve ne şekilde kullanıldığı, taşınmazın imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği hususlarının etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılarak, çekişme konusu taşınmaz bölümlerinin hava fotoğraflarında gösterilmesinin istenilmesi ve bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılması; ziraat mühendisi bilirkişiden, taşınmazın tamamı üzerinde ekonomik amaca uygun şekilde zilyetlik bulunup bulunmadığını, çekişmeli taşınmazın toprak yapısını, eğimini ve niteliğini açıklar şekilde, çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınması; jeolog bilirkişiden, taşınmazın aktif dere yatağı içerisinde olup olmadığı, derenin etkisinde bulunup bulunmadığı hususlarında ayrıntılı rapor alınması; fen bilirkişisine, keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, rapor ve harita düzenlettirilmesi ve bundan sonra oluşacak sonuca göre karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın fen bilirkişi tarafından hazırlanan 19.03.2014 tarihli rapor ve eki haritada (A) harfi ile gösterilen 1.845,68 metrekare, (B) harfi ile gösterilen 1.956,74 metrekare ve (C) harfi ile gösterilen 2.771,97 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz bölümlerinin bahçe vasfıyla davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından ve vekalet ücreti ve yargılama giderlerine yönelik olarak davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, hükme esas alınan fen bilirkişi raporunda (A), (B) ve (C) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümleri üzerinde, davacı lehine zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de, varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Bir taşınmazın zilyetlikle kazanılabilmesi için, öncelikle zilyetlikle kazanılabilecek yerlerden olması, bundan sonra da 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 17. maddeleri uyarınca, emek ve para harcanmak suretiyle imar-ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilmesi ve bu işlemlerin tamamlanmasından sonra kazanmayı sağlayacak zilyetlik süresinin geçmesi zorunludur. Somut olayda, dosya kapsamında bulunan 02.01.2017 tarihli teknik bilirkişiler Ekrem Kesmez ve Salih Sancar tarafından hazırlanan rapor ekinde bulunan 1993 yılına ait memleket haritasında, (B) ve (C) harfleriyle gösterilen taşınmazların Oltu Çayı içerisinde kaldığı; yine 05.01.2017 tarihli jeoloji yüksek mühendisi Elif Ağırman Aktürk tarafından hazırlanan raporda, kadastro bilirkişileri tarafından hazırlanan ek rapor ekindeki 1966, 1991 ve 1993 yıllarına ait haritalarda (memleket haritası) Oltu Çayı’nın aktif dere yatağının süreç içerisinde değiştinin gözlemlendiğinin, ileri ki dönemlerde herhangi bir fezeyan ve sel baskını durumlarında (A), (B) ve (C) harfleriyle gösterilen tüm bölümlerin Oltu Çayı’nın etki alanı içerinde kalabilmeleri ihtimal dahilinde olduğunun belirtildiği ve yine öncesinde 08.7.2014 tarihli jeoloji bilirkişi raporunda, (A) harfiyle gösterilen taşınmaz bölümünün zemininin orta-küçük boyutlu çakıllı malzemelerle dolu olduğu, daha iç kesimlere doğru tane boyunun daha da küçülmeye başladığı ve ince taneli kumlu ve killi olduğu, (B) harfiyle gösterilen taşınmazın zemininin ince taneli kumlu ve killi alüvyon malzemeyle dolu olduğu ve (C) harfiyle gösterilen taşınmazın zemininin küçük çakıllı ince taneli kumlu ve killi alüvyon malzemeyle dolu olduğu belirtilmiştir. Buna göre, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin derenin aktif etki alanında kaldıkları, 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 17. maddeleri uyarınca, emek ve para harcanmak suretiyle imar-ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilmedikleri ve buna bağlı olarak davacı lehine zilyetlikle iktisap koşullarının oluşmadığı anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca; Mahkemece, dava konusu taşınmaz bölümleri üzerinde davacı lehine, 3402 sayılı Kanun"un 14. maddesinde öngörülen iktisap koşullarının gerçekleşmemesi nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması isabetsiz olup temyiz itirazları açıklanan nedenle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 31.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.