12. Hukuk Dairesi 2016/9483 E. , 2017/1012 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
1- HUMK"nun 438. ve İİK"nun 366. madde hükümleri gereğince inceleme konusu işin niteliği bakımından temyiz tetkikatının duruşmalı olarak yapılması mümkün olmadığından, borçlunun duruşma talebinin REDDİNE,
2- Borçlu hakkında ... 3. İcra Müdürlüğü"nün 2011/5219 Esas sayılı takip dosyası ile başlatılan genel haciz yolu ile ilamsız icra takibinde, borçlunun ödeme emrinin tebliği üzerine yasal süresinde takibe itiraz ettiği, alacaklının başvurusu üzerine icra mahkemesince itirazın kaldırılmasına karar verildiği ve takibin kesinleştiği, bunun üzerine borçlu tarafından, ... 5. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2011/859 Esas sayılı dosyası ile menfi tespit davası açıldığı, bu davada 02/12/2011 tarihinde, ... 3. İcra Müdürlüğü"nün 2011/5219 Esas sayılı dosyasına girecek paraların alacaklısına ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı alındığı ve bu kararın ... 3. İcra Müdürlüğü"nün anılan dosyasına 30/12/2011 tarihinde işlendiği ve aynı tarihte, dosya borcunun tamamının borçlu şirket ... Alüminyum Tic. ve Paz. Ltd. Şti. tarafından ödendiği, daha sonra borçlu şirketin, ilama dayalı alacakları için ... 10. İcra Müdürlüğü"nün 2015/17995, 2015/17996 ve 2015/17997 Esas sayılı takip dosyaları ile ilamlı icra takipleri başlattığı, borçlunun; başlatılan ilamlı icra takiplerinden doğan alacakları ile ... 3. İcra Müdürlüğü"nün 2011/5219 Esas sayılı dosyasına konu borcun takas ve mahsubuna yönelik 07/12/2015 tarihli talebinin, ... 3. İcra Müdürlüğü"nce reddine dair işlemin iptali amacıyla icra mahkemesine yaptığı başvurunun, mahkemece; ... 5. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2011/859 Esas sayılı dosyasından, dosyaya yatırılan paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde tedbir kararı verildiği ve bu nedenle icra müdürlüğünün takas mahsup talebini değerlendirmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle reddine karar verildiği görülmektedir.
Borçlunun icra mahkemesine başvurusu, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 71/1. maddesi uyarınca; takibin kesinleşmesinden sonraki döneme ilişkin takas/mahsuba dayalı itfa itirazıdır.
Takas hakkı, doğduğu tarihten itibaren kullanılabilen ve karşı tarafa ulaştığı anda geriye yönelik olarak hukuksal sonuç meydana getiren, yenilik doğuran, alacağı ve borcu
küçük alacak oranında karşılıklı olarak ortadan kaldıran bir haktır. HGK"nun 12.10.1994 tarih ve 1994/251-593 sayılı kararında da benimsendiği üzere dar yetkili icra mahkemesinin yargılama usulü göz önünde tutulduğunda takip hukuku bakımından takas ve mahsup iddiası kural olarak;
1- Takasa konu alacağın İİK"nun 68. maddesindeki belgelere dayalı bulunması,
2- Bu alacakla ilgili olarak icra takibinin yapılmış ve takibin kesinleşmiş olması,
3- Alacağın ilama bağlanması hallerinde nazara alınabilir.
Bir alacağın ilama bağlanmış olması halinde takas ve mahsuba konu edileceği tartışmasız olup, takas ve mahsup yapılabilmesi için ilamın kesinleşmesi de zorunlu değildir. İlama dayalı takas iddiası, icra mahkemesinde her zaman ileri sürülebilir.
Somut olayda borçlu şirketin takas hakkı, ... 10. İcra Müdürlüğü"nün 2015/17995, 2015/17996 ve 2015/17997 Esas sayılı takip dosyalarına konu ilamların karara bağlandığı tarihte doğmuş olup, takas talebinin alacaklıya ulaştığı anda geriye yönelik olarak hukuki sonuç meydana getireceğinin kabulü gerekir. Ayrıca borçlunun, .... 3. İcra Müdürlüğü"nün 2011/5219 Esas sayılı dosyası alacaklısına borçlu olmadığı yönünde ... 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2011/859 Esas sayılı dosyası ile açmış olduğu menfi tespit davasında almış olduğu tedbir kararının davanın sonuçlanmasına kadar sürecek olması, borçlu aleyhine değerlendirilemeyeceği gibi, borçlunun takas iddiasının bu tedbir nedeniyle incelenmemesi de söz konusu olamaz. Diğer taraftan borçlunun takas definden (07/12/2015 tarihinden) önce, ... 3. İcra Müdürlüğünün 2011/5219 Esas sayılı dosyası üzerine, (Kapatılan) ... 2. İcra Müdürlüğü"nün 2011/16792 Esas sayılı dosyasından dolayı 07/12/2011 tarihinde, ... 7. İcra Müdürlüğü"nün 2011/8718 Esas sayılı dosyasından dolayı da 08/12/2011 tarihinde haciz konulduğu görülmektedir.
O halde, mahkemece takas def"inin, def"iden önce hacizlerin olduğu dikkate alınarak incelenip oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, ihtiyati tedbir kararı nedeniyle takas-mahsup talebinin değerlendirilemeyeceği gerekçesiyle istemin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25.01.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.