Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2018/4975 Esas 2018/6691 Karar Sayılı İlamı

20. Hukuk Dairesi
Esas No: 2018/4975
Karar No: 2018/6691
Karar Tarihi: 22.10.2018

Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2018/4975 Esas 2018/6691 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı ve davalı arasındaki ticari satış sözleşmesine dayalı olarak yapılan icra takibine yapılan itirazın iptali davası açılmıştır. İlk olarak Asliye Hukuk Mahkemesi taraflar arasında yapılan yetki sözleşmesine dayanarak yetkisizlik kararı vermiş, sonrasında Asliye Ticaret Mahkemesi ise davanın iptali davası olduğuna işaret ederek re’sen yetkisizlik kararı vermiştir. Mahkeme ise kesin yetkinin olmadığı hallerde ve tarafların yetki itirazı ileri sürmediği durumlarda davanın ilk açıldığı mahkemenin yetkili olduğuna karar verilmiştir. Bu nedenle uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi) tarafından görülüp çözümlenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Kanun Maddeleri: 6100 sayılı HMK’nın 17 ve 18. maddeleri, 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi.

20. Hukuk Dairesi 2018/4975 E. , 2018/6691 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada ... 1. Asliye Hukuk ve ... 1. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, ticari satımdan kaynaklanan alacağa ilişkin başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
... 1. Asliye Hukuk Mahkemesince; HMK"nın 17. maddesi gereğince "tacirler veya kamu tüzel kişilere aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşme ile yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen mahkemelerde açılabilir." Taraflar arasında 25.12.2017 tarihli sözleşmeyle dava konusu uyuşmazlığa ilişkin aralarında HMK"nın 17. maddesi uyarınca yetki sözleşmesi yaparak ... mahkemelerini yetkili kılındığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... 1. Asliye Ticaret Mahkemesince ise dava itirazın iptali davasıdır. ... Asliye Hukuk Mahkemesince taraflar arasında yetki sözleşmesi bulunduğundan bahisle re"sen yetkisizlik kararı verilmiştir. Davalı taraf davaya süresi içerisinde cevap vermediği gibi yetki itirazında da bulunmamıştır. Dava konusu ise tacirler arası alacağa dayalı itirazın iptali davası olup uyuşmazlıkta yetki kamu düzenine ilişkin yahut kesin yetki olmadığından re"sen yetkisizlik kararı verilebilecek bir hal bulunmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (HMK) 17. maddesinde "Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır." düzenlemesi yer almaktadır.
Yetki sözleşmesi tacirler veya kamu tüzel kişileri arasında yapıldığı takdirde HMK"nın 17. maddesi uyarınca geçerlidir. Yalnızca tacirler ve kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek uyuşmazlık hakkında bir veya birden fazla mahkemeyi yetkili kılabilir. Bu yeni düzenleme, 01.10.2011 tarihinden sonra açılacak davalar bakımından uygulanmakla birlikte, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (HMK) 19. maddesinin 2. bendi “Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz.” hükmünü içermektedir. 2018/4975-6691 Mahkemece re"sen yetkisizlik kararı verilebilecek haller, dava şartı olan, kesin yetki halleridir. HMK"nın 18. maddesi kesin yetkinin olduğu hallerde tarafların yetki sözleşmesi yapamayacaklarını açıkca düzenlemiştir. Bu nedenle yetki sözleşmesi kesin yetkinin olduğu hallerde yapılamaz. Yetki sözleşmesinin yapılmış olması da resen yetkisizlik kararı verilebilecek hallerden değildir. (11. HD 2016/15056 -2017/319 vb)
Somut olayda, kesin yetki durumu bulunmadığından ve taraflar yetki itirazı ileri sürmediğinden, davanın ilk açıldığı ... 1. Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi yetkili hale gelmiştir. Bu durumda uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı ... 1. Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesince görülüp çözümlenmesi gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince ... 1. Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 22/10/2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.