MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; davalılardan 01.06.2005 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile ... -... daki " ... Otel" ünvanlı oteli kiraladıklarını, tahliyede iade edilmek üzere davalılara 200.000 USD depozito verildiğini, davacının ... 4.sulh Hukuk Mahkemesinin 2011/346- 1071 sayılı kararı ile akde aykırılık nedeniyle tahliyesine karar verildiğini ve ilamın ... 35.İcra Müdürlüğünün 2012/1053 Esas sayılı dosyasında infaz edilerek kiralananın 14.06.2012 tarihinde tahliye edildiğini, davacı tarafından satın alınarak kiralananda kullanılan demirbaş eşya iade edilmemek ve bedelleri mahsuplaşmada kullanılmak üzere, taraf vekillerince tanzim edilen protokol ile davalılara bırakıldığını, borcu bulunmayan davacıya, davalıların kendilerine bırakılan demirbaş eşya bedeli olan 300.000 USD ödemesi gerektiğini, ancak depozito bedelinin ödenmediğini, depozitonun tahsili için ... 5.İcra Müdürlüğünün 2012/14173 esas sayılı dosyasında icra takibi başlattıklarını, davalılar tarafından davacı kiracının otele zarar verdiği iddiası ile ... 9. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2011/132 d.iş sayılı dosyasında tespit yaptırdıklarını belirterek takibe itiraz ettiklerini, ancak tespit raporunda otelin komple tadil ve dekore edildiğinin tespit edildiğini, tahliye sırasındaki taraf vekillerinin imzaladığı protokolden de anlaşılacağı üzere davacının bir çok demirbaşı davalılara bırakmış olduğu, davalıların bir zararı bulunmadığını ileri sürerek, davalıların itirazlarının iptali ile takibin devamına, icra inkar tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Davalılar; davacı kiracının taşınmaza hasar verdiğini, tespit yaptırdıklarını savunarak; davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davacı kiracının taşınmaza 200.000 TL hasar verdiği gerekçesiyle hasar bedeli mahsup edilerek icra takibinin 162.000 TL olarak devamına dair verilen karar Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 30.09.2014 tarih ve 2014/6924 E – 10595 K sayılı ilamı ile; ""Davacı kiracının kiralayanlara verdiği depozito bedeli ancak kiralananın ve kiralanan ile birlikte teslim edilen menkullerin tahliye tarihinde tam ve sağlam olarak kiralayanlara teslimi halinde mümkündür. Bu durumda,kiralayanlar tarafından kiralananda hasar,olağan kullanım dışında yıpranma ve eksiklikler olduğu savunulduğuna göre,davalı kiralayanların bu savunmaları üzerinde durulmalı,kiralananın tahliye anındaki durumunun ayrıntılı bir şekilde araştırılarak varsa,olağan kullanım dışında kalan hasar,yıpranma ve eksikliklerin tespit edilmesi gerekmektedir. Ancak,mahkemece bu hususta bilirkişi incelemesi yaptırılmış ise de bilirkişilerin uzmanlık alanı dışında kalan hususlar bulunduğu(mekanik ve elektrik işleri gibi) bizzat bu bilirkişilerce beyan edilmiştir. Bu durumda Mahkemece, gerektiğinde yerinde keşif yapılarak,makine,inşaat ve elektrik mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulu aracılığıyla kiralananın kira sözleşmesi düzenlendiği sıradaki durumu,kiralama ile kiracıya teslim edilen menkuller,varsa kiralananda kiracının olağan kullanımı dışında oluşan hasar,yıpranma ve eksikliklerin (inşaat,mekanik ve elektrik işleri yönünden de) ayrıntılı olarak tespit edilmesi,davalı tarafça yaptırılan tespit sonucu hazırlanan 23.7.2012 tarihli tespit raporunda bahsedilen jeneratör ve ... marka merkezi ısıtma ve soğutma sisteminin kiralama sırasında kiralanan ile birlikte kiracıya teslim edilip edilmediği,edilmiş ise olağan kullanım dışında kalan nedenlerle oluşan bir yıpranma ya da arıza bulunulup bulunmadığının belirlenmesi ve hasıl olacak sonuca göre depozito bedelinin ne kadarı yönünden iade şartlarının oluşup olmadığının belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile kiralanandaki hasar ve eksikliklerin sadece inşaat işleri yönünden tespiti ile eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir."" gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece; bozmaya uyma kararı verilerek yapılan yargılama sonucunda; davacı kiracıya jeneratör ve ... soğutma siteminin teslim edildiğinin ispat edilemediği tespit edilmiş ve zarar bedeli belirtilmeden davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı ile davalılar arasında 1.6.2005 başlangıç tarihli ve 4 yıl süreli kira sözleşmesi ile “90 odalı otelin” kiralandığı, kira sözleşmesi ile birlikte sözleşmenin 15. maddesinde yazılı bir kısım eşyaların kiracıya teslim edildiği ve sözleşmenin 16. maddesi gereğince davalı kiralayanlara 100.000"er USD depozito verildiği hususlarında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinin 5.maddesinde “...kiracının, mecur için yapacağı her türlü yenileştirici tamirat ve tadilatları kendisi yapacağı,bu yönde olmak üzere yapacağı harcamalara ait bedelleri kiraya verenden talep edemeyeceği,yapılan tüm eklenti ve tadilatlar kira akdinin sonunda mecur ile birlikte kiraya verene teslim edileceği...”, 16.maddesinde ise “..." kiralanan mecurun kiralandığı günkü durumu ile (ana g.menkul iç ve dış cephe boyaları yeni yapılmış,komple tadilattan geçmiş,tüm eklentileri yeni ve çalışır vaziyette) ve 15.maddesinde sayılmış bulunan menkullerinde tam, sağlam ve çalışır olarak kiralayanlara teslimi halinde bu bedelin kiralayanlarca kiracıya nakit olarak teslim edileceğinin...” kararlaştırıldığı anlaşılmıştır. Kiralananın 14.6.2012 tarihinde tahliye edildiği ve 14.6.2012 tarihli protokolün düzenlendiği her iki tarafın da kabulündedir. Bu protokol ile kira sözleşmesi ile teslim edilen eşyalar ile kiracıya ait eşyaların varlığı konusunda mutabakata varılmış, değerlerinin bilahare tespit edilip alacak-borç ilişkisine mahsup edileceği kararlaştırılmıştır.
Davalı kiralayanlar tarafından ... 9. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2011/132 d.iş. sayılı tespit dosyasında “global olarak inşaat işlerinin 200.000 TL,elektrik işlerinin 30.000 TL,mekanik işlerin 50.000 TL,demirbaşlar için 100.000 TL olmak üzere toplam 380.000 TL ve ayrıca ... ve jeneratör"ün yenilenmesi durumunda ise 200.000 Euro ilave bir bedel gerekeceğinin...” tespit edildiği görülmüştür. Mahkemece bozma öncesi inşaat mühendisi ve hukukçudan oluşan bilirkişi heyetinden alınan bilirkişi raporunda “inşaat işleri yönünden 200.000 TL hasar bedelinden davalının sorumlu olacağı ancak elektrik, mekanik ve demirbaş eşya husularının uzmanlık alanları dışında kaldığı bildirilmiştir.
Mahkemece bozma sonrasında alınan bilirkişi heyet raporunda; kira sözleşmesi ve eki demirbaş listesinde davacı kiracıya jeneratör ve ...iller marka sistemin teslim edildiğine dair kayıt olmadığını, otelin tahliye sonrası komple tamir edilmiş olduğu daha önceki raporlar ile tespit edilen hasar yönünden takdirin mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş ancak bozma gerekleri yerine getirilmemiştir. Jeneratör ve ... marka sistemin kiracıya teslim edildiği ispat edilememiş ise de mahkemece hangi hasarlar ve bedel yönünden mahsup yapılarak davanın reddedildiği gerekçede belirtilmemiştir. Mahkemece bu durumda; son bilirkişi heyetinden ek rapor alınarak jeneratör ve .. marka sistemi dışında kiralalanda olağan kullanım dışında meydana gelen hasar, yıpranma ve eksiklerin dosyada mevcut tespit raporu, bozma öncesi yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporu ve resimler ile belirlenerek davalıların alacağı tespit edilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde yetersiz bilirkişi raporu ile karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.03.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.