MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, iş sözleşmesinin davalı tarafından hiçbir gerekçe gösterilmeden feshi üzerine ... 3. İş Mahkemesinin 2014/521 esasına kayıtlı işe iade davasını açtıklarını, davanın kabulüne dair kararın Yargıtayca düzeltilerek onandığını, süresinde yapılan işe iade başvurusuna rağmen davalı tarafın davacıyı işe başlatmayacağını bildirdiğini ileri sürerek 4 aylık boşta geçen süre ücreti ile 6 aylık ücrete eşdeğer tutarda başlatmama tazminatının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-İşe başlatmama tazminatının hesaplanması taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
İşçinin işe iade sonrasında başvurusuna rağmen işe başlatılmaması halinde, işe başlatılmayacağının sözlü ya da eylemli olarak açıklandığı tarihte veya bir aylık başlatma süresinin sonunda iş sözleşmesi işverence feshedilmiş sayılır.
İşe başlatmama tazminatının fesih tarihindeki ücrete göre hesaplanması gerekir. İşçinin işe başlatılmadığı tarih, işe başlatmama tazminatının muaccel olduğu andır.
16.6.2009 tarihinde yürürlüğe giren 5904 sayılı Yasa ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda değişiklik yapılmış ve işe başlatmama tazminatı gelir vergisi istisnaları arasında gösterilmiştir. Buna göre işe başlatmama tazminatından sadece damga vergisi kesilmesiyle yetinilmelidir.
Somut uyuşmazlıkta, davacının 09/10/2015 tarihli başvurusu üzerine, davalı işverenin 21/10/2015 tarihli başlatmama iradesi ile iş sözleşmesinin feshedildiği sabittir. Başlatmama tazminatına esas ücret fesih tarihindeki ücrettir. Ancak hükme esas alınan bilirkişi raporunda 21/10/2015-31/10/2015 döneminde günlük yevmiye miktarı 187,99 TL, 01/01/2016-21/04/2016 döneminde günlük yevmiye miktarı ise 200,10 TL olarak belirlenmiş olup, bu değişen yevmiye miktarlar üzerinden işe başlatmama tazminatı hesaplanmıştır. İşe başlatmama tazminatına esas ücretin, davacının işe başlatılmaması suretiyle iş sözleşmesinin feshedildiği 21/10/2015 tarihindeki ücret dikkate alınarak hesaplanması gerekir. Mahkemece bu yön gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
3-Talep edilen alacaklara uygulanacak faizin başlangıç tarihi taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Kararın kesinleşmesine kadar en çok dört aya kadar hesaplanacak ücret ve diğer alacaklar, işçinin işe iade için başvurduğu anda muaccel olur (Yargıtay 9.HD. 20.11.2008 gün 2007/30092 E, 2008/31546
İşe iade başvurusunda boşta geçen süreye ait ücret ve diğer hakların ödenmesi talep edilmiş ise, başvuru ile birlikte işveren de temerrüde düşürülmüş sayılmalıdır. Sözü edilen ücret ve diğer hakların ödenmemesi durumunda başvuru tarihinden itibaren faiz hakkı doğar.
İşe başlama isteğini içeren başvuruda, boşta geçen süreye ait ücret ve diğer hakların açıkça talep edilmemiş olması halinde ise, dava ve varsa ıslah tarihlerinden itibaren faiz yürütülmelidir.
İşe başlatmama tazminatı yönünden faize hak kazanmak için kural olarak işverenin temerrüde düşürülmesi gerekir. İşverenin dava tarihinden önce temerrüde düşürülmemiş olması halinde dava ve varsa ıslah tarihlerinden itibaren faize hükmedilir. İşe iade kararına rağmen işçinin işe alınmaması nedeniyle işe başlatmama tazminatının ödenmesi söz konusu ise, işverenin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerekmez. Bu durumda işe başlatmama anından itibaren faiz hakkı doğar.
Somut olayda, davacının işe iade başvurusunda açıkça boşta geçen süre ücretinin ödenmesi talep edilmemiş olup, bu durumda boşta geçen süre ücreti için uygulanacak faizin başlangıç tarihi dava ve ıslah tarihi olmalıdır. Ancak davacının dava dilekçesinde faiz talebi bulunmamaktadır. Bu sebeple sadece ıslaha konu alacak miktarı için, ıslah tarihinden itibaren faiz uygulanmalıdır. Başlatmama tazminatı yönünden de aynı durum geçerli olup, kural olarak başlatmama tazminatı için işçinin işe başlatılmadığı tarihten itibaren faiz işletilebilir ise de, davacının dava dilekçesinde faiz talebi bulunmamaktadır. Hal böyle olunca sadece ıslaha konu alacak miktarları yönünden, açıklanan ilke ve esaslar doğrultusunda faiz uygulanması gerekmekte iken Mahkemece bu yön dikkate alınmadan yazılı gerekçe ile karar verilmesi hatalı olup, kararın bu sebeple de bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 24.12.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.