Abaküs Yazılım
21. Hukuk Dairesi
Esas No: 2016/5751
Karar No: 2017/8126
Karar Tarihi: 23.10.2017

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2016/5751 Esas 2017/8126 Karar Sayılı İlamı

21. Hukuk Dairesi         2016/5751 E.  ,  2017/8126 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
    Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının ve eksik primlerinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
    Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
    Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

    K A R A R
    Dava; davacının davalı işyerinde 01.04.1988 – 22.03.2012 tarihleri arasında geçen çalışmalarının ve prime esas kazançlarının tespiti istemine ilişkindir.
    Mahkemece; davacının, davalı şirkete ait iş yerinde 01.12.1992 – 22.03.2012 tarihleri arasında sigortalı olarak kesintisiz ve asgari ücretle çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
    Dosyadaki kayıt ve belgelerden; oluklu mukavva üreten işyerinde makine teknikeri olarak çalıştığını beyan eden davacı adına 01.04.1988 tarihli işe giriş bildirgesinin 2080 sicil numaralı ve..... Sanayi isimli işyerince düzenlendiği, ancak dosyada mevcut işyeri bilgilerine ilişkin belgelerden 2080 sicil numarası ile bildirilen işyeri unvanının .....olduğu, davacının 01.04.1988 – 25.12.1988 tarihleri arasındaki çalışmalarının .....unvanlı işyerinden davalı Kurum"a bildirildiği, davacı tarafından talep ettiği dönemdeki tüm çalışmalarının aynı işyerinde geçtiği iddia edilmekte ise de hizmet cetvelinde davacının; 01.04.1989 – 30.06.1989 tarihleri arasındaki çalışmalarının 2080 sicil numaralı .....unvanlı işyerinden, 01.07.1989 – 30.08.1990 tarihleri arasındaki çalışmalarının 0731 sicil numaralı Sina Kimyasan Ltd. Şti."nden, 15.09.1991 – 30.08.1992 tarihleri arasındaki çalışmalarının 2401 sicil numaralı ancak unvanı belli olmayan işyerinden, 01.12.1992 – 31.12.1995 tarihleri arasındaki çalışmalarının 7440 sicil numaralı Elif Oluklu Muk. Amb. Ltd. Şti."nden, 02.01.1996 – 31.03.2001 tarihleri arasındaki çalışmalarının 2080 sicil numaralı .....unvanlı işyerinden, 01.04.2001 – 31.05.2002 tarihleri arasındaki çalışmalarının 1812 sicil numaralı Selman Esmerer işyerinden, 01.06.2002 – 31.08.2005 ve 01.09.2005 – 30.06.2006 tarihleri arasındaki çalışmalarının davalı şirketten, 01.07.2006 – 19.03.2008 tarihleri arasındaki çalışmalarının 3923 sicil numaralı Cihan İnş. Müh AŞ."den ve 01.04.2008 – 22.03.2012 tarihleri arasındaki çalışmalarının da davalı şirketten davalı Kurum"a bildirildiği, davalı şirketin 2004/12. aydan sonrasına ait dönem bordrolarının dosya arasına alındığı, 2006/6, 2008/3-9-10-12 ve 2011/12. aylara ait bir kısmı imzalı ücret bordrolarının bulunduğu, raporu hükme esas alınan bilirkişi tarafından; davacının dava dışı işyerinde çalışmasının bulunması nedeni ile 01.12.1992 tarihinden önceki dönemin hak düşürücü süreye uğradığının ve ücret hususunda yazılı delil sunulamadığının belirtildiği, davalı şirketin antetli kağıdına “Sn yetkili” başlığı ile yazılan 21.10.2009 tarihli yazıda; davacının işyerinin bakım-onarım müdürü olarak çalıştığının, aylık net 3.500,00 TL aldığının bildirildiği, davalı vekilinin delil olarak sunduğu belgeler arasında davacının davalı işyerinden kendi rızası ile 30.06.2006 tarihinde ayrılmak istediğine dair 21.06.2006 tarihli dilekçe bulunduğu, davalı şirket ile davacının hizmet cetvelinde bildirimi bulunan Cihan İnş. Müh. AŞ. arasında 12.06.2006 tarihinden itibaren 180 gün sürecek bir inşaat işi için anahtar teslimi inşaat yapım sözleşmesi yapıldığı ve 2006/6. aydan itibaren davalı işyerinin bazı işçileri bu şirket üzerinden sigortalı gösterdiği, bu sözleşmenin fabrikanın yanması üzerine yeniden inşa edilmesi amacıyla yapıldığı, dosya kapsamından davacının inşaat işi ile ilgili ustalığının bulunmadığının anlaşıldığı, dava dışı bir işçinin 05.01.2006 tarihinde geçirdiği iş kazası nedeni ile yapılan soruşturmada davacının 14.03.2006 tarihli ifadesinde; 19 yıldır davalı işyerinde çalıştığını, makine bakım şefi olduğunu beyan ettiği, her ne kadar komşu işyeri tanıkları davacıyı tanımadıklarını beyan etmişlerse de; komşu işyeri tanıklarının tespiti için zabıtaya yazılan yazıya; davalı şirketin müzekkerede belirtilen Deparko Sanayi Sitesi"nde 2002 yılından faaliyete başladığının tespit edildiği belirtilerek komşu işyerlerinin bildirildiği, ancak davalı şirketin internet sitesinde; şirketin 1977 yılında Kasımpaşa İlçesinde çok ortaklı bir atölye olarak kurulduğunun, daha sonra Şirinevler ve Küçükçekmece"de faaliyette bulunduğunun, 1984 yılında Yenibosna"daki fabrikaya taşındığının, 2002 yılından itibaren de İkitelli Organize Sanayi Bölgesi"ndeki tesise taşındığının yazmakta olduğu, bu adreslerden komşu işyeri tanıklarının araştırılmadığı, komşu işyeri tanıklarından ... tarafından; tanık olacağını öğrendiğinde şirket yetkililerinden Mehmet Bey"i aradığının, Mehmet Bey"in kendisine; 2006 yılındaki yangından önce şirketin sahibinin amcası olduğunu, yangından sonra şirketi babası Selman"ın devraldığını, yangından sonra şirketi çalışanları ile birlikte devraldıklarını ve davacının 20 yıl kadar bir çalışması olduğunu söylediğini beyan ettiği anlaşılmaktadır.
    Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/8. maddelerine göre Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurum"ca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır. Yasa"da yer alan 5 yıllık süre hak düşürücü olup mahkeme tarafından kendiliğinden nazara alınması gerektiği gibi davacının aynı işyerinde çalışmasını sürdürmesinin veya 5 yıllık hak düşürücü süre içerisinde tekrar aynı işyerine girerek çalışmasının, hak düşürücü sürenin işlemesine engel olmayacağı ve hak düşürücü sürenin, kesilmesi ve durmasının mümkün bulunmadığı hukuksal gerçeği de ortadadır.
    İşverenin, çalıştırmış olduğu sigortalılara ait hangi belgeleri Kurum"a vermesi gerektiği Yasa"nın 79/1. maddesinde açıkça ifade edildiği üzere yönetmeliğe bırakılmıştır. Atıf yapılan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği"nin dördüncü kısmında işverence verilecek belgeler düzenlenmiştir. Bunlar, aylık sigorta primleri bildirgesi (SSİYön.Madde16) , dört aylık sigorta primleri bordrosu (SSİYön. Madde 17), sigortalı hesap fişi (SSİY. Yön. Madde 18) vs.dir. Yönetmelik"te sayılan bu belgelerden birisinin dahi verilmiş olması halinde artık Yasa"nın 79/10 (eski 8) maddesinde yer alan hak düşürücü süreden söz edilemez. Yargıtay uygulamasında anılan maddenin yorumu geniş tutulmakta; eğer sayılan belgelerden birisi işveren tarafından verilmişse burada Kurum"un işçinin çalışmasından haberdar olduğu ve artık hizmet tespiti davası için hak düşürücü sürenin varlığından söz edilemeyeceği kabul edilmektedir.
    Maddede belirtildiği üzere yönetmelikle tespit edilen belgelerin (işe giriş bildirgesi) verilmesi durumunda hak düşürücü süreden bahsedilemeyeceği gibi çalışmaların sigorta müfettiş raporu ile saptanması durumunda da hak düşürücü sürenin geçtiğinden söz edilemeyeceği açıktır. Bir sigortalının askere gitmeden önce çalıştığı işyerini askerliğe müteakip girmesi durumunda hizmet akdi mecburi hizmet nedeniyle kesilmiş olduğundan artık hak düşürücü sürenin oluştuğundan bahsedilemez. Davacıya ödenen ücretten sigorta primi kesilen hallerde, davacının iş ve sosyal sigorta mevzuatının öngördüğü sigorta hak ve yükümlülüklerini yerine getirmesi nedeniyle Kurum"un Yasa"dan kaynaklanan denetim ve inceleme görevini yapmaması karşısında hak düşürücü sürenin işlemeyeceği kabul edilmelidir.
    Davacının sigortalı çalışmalarının Kurum"a kısmen bildirildiği hallerde, eksik bildirimlere yönelik olarak açılan davada hak düşürücü süre işlemeyecektir. (Hukuk Genel Kurulu"nun 23.06.2004 gün ve 2004/21-369 E, 2004/371 K. sayılı kararı )
    Halen yürürlükte olduğu şekliyle dava açma süresi beş yıl olup hak düşürücü süredir. 506 sayılı Yasa"nın yürürlüğe girdiği tarihte beş yıl olan hak düşürücü süre 20.06.1987 tarih ve 3395 sayılı Kanun"un beşinci maddesiyle on yıla çıkarılmışken, 01.06.1994 tarih ve 3995 sayılı Kanun"un 3. maddesiyle tekrar beş yıla indirilmiştir.
    Somut olayda; her ne kadar mahkemece davacının 01.12.1992 tarihinden önceki çalışmalarının hak düşürücü süreye uğradığının kabulü ile sonuca gidilmişse de; davacının çalışmaları aynı işyerinde sürekli ise hak düşürücü süreden söz edilemez. Davacının çalışmalarının bildirildiği şirketlerin ve ortaklarının isim benzerlikleri, tanık ..."un beyanı, davacının çalıştığını beyan ettiği işyerinde 2006 yılında yangın çıktığına dair beyanları ve davacının hizmet bildirimi bulunan Cihan İnş. Müh. AŞ. ile davalı şirket arasında inşaat işlerine ilişkin 12.06.2006 tarihinde yapılan sözleşmenin de davacının çalışmalarının aynı işyerinde geçtiğine dair iddialarını destekler nitelikte olduğu anlaşılmaktadır.
    Mahkemece yapılacak iş; davalı Kurum"dan, davacının hizmet bildirimi bulunan 0731 ve 2401 sicil numaralı işyerlerinin ortak ve işyeri bilgilerini istemek, bu işyerleri de dahil olmak üzere davalı şirket ile davacının hizmet cetvelinde bildirimi bulunan diğer işyerlerinin davalı şirket ile hukuki ya da fiili bağı bulunup bulunmadığını, şirketler arasında devir ilişkisi olup olmadığını araştırmak, hizmet cetvelinde bildirim bulunan diğer işyerlerinin dönem bordrolarını da dosya arasına alarak re"sen seçilecek bordro tanıklarını dinlemek, davalı şirketin daha önce faaliyetinin bulunduğu adresleri araştırarak zabıta marifeti ile bu adreslerdeki komşu işyeri tanıklarını tespit ederek dinlemek, bu itibarla; davacının çalışmalarının hep aynı işyerine bağlı olarak geçip geçmediğini tereddüte mahal bırakmayacak şekilde tespit etmek, gerek görülür ise hizmet cetvelinde bildirim bulunan diğer işyerlerini de davaya dahil etmek ve hüküm fıkrasında; infazda tereddüt yaratmayacak şekilde, davacının çalışmasının hangi tarihte hangi işyerinde geçtiğini ayrı ayrı belirtmek, davacının prime esas kazanç tespiti talebine yönelik olarak da; talep ettiği dönemlere ilişkin emsal ücret araştırması yapmak ve böylece toplanan deliller değerlendirilmek sureti ile varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
    Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
    O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
    SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacıya ve davalılardan..... Sanayi Ve Ticaret Ltd."e iadesine
    23.10.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.



    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi