MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı banka tarafından borçlu... Lojistik Ticaret A.Ş. hakkında kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibine başlandığı, adı geçen borçlu vekili tarafından; ilk cironun lehdar tarafından yapılması gerekirken araya müvekkili şirketin cirosunun girdiği, ciro silsilesinin kopuk olduğu, davalı tarafın yetkili hamil olmadığından bahisle takibin iptalinin talep edildiği mahkemece; ciro silsilesi kopuk olduğu bu çeke dayalı olarak kambiyo takibi yapılamayacağı gerekçesiyle takibin iptaline karar verildiği, işbu karara karşı davalı-alacaklı tarafından yapılan istinaf başvurusunun ise esastan reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 790. maddesinde; "Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro takip ederse bu son ciroyu imzalayan kimse çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır" hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanun"un 798. maddesine göre ise, çekin bir takas odasına ibrazı, ödeme için ibraz yerine geçer.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Bankalararası Takas Odaları Merkezi Yönetmeliği"nin 14/B maddesinin ikinci fıkrasında da; “Elektronik ortamda işlem yapan takas odalarında, bankalarca, muhatap bankalara fiziken ibraz edilmeyen çekler için birbirlerine vekalet vererek hesaben tesviye edilmek amacıyla işlem yapacak bankalar, Bankalararası Takas Odaları Merkezi Yönetim Kurulu’nca hazırlanan protokolü imzalamak suretiyle bu faaliyetlere katılabilirler” düzenlemesine yer verilmiştir.
Bu bilgi ve açıklamalar ışığında somut olaya dönüldüğünde, takip konusu çek keşideci tarafından... Petrokimya Nak. Loj. İnş. San. Dış Tic. A.Ş. lehdar gösterilerek düzenlenmiştir. Çek arkasındaki ciroların ve ibraz kaşesinin durumuna bakıldığında ilk cironun... Lojistik Ticaret A.Ş. ait olduğu anlaşılmaktadır. Lehdar konumdaki şirketin cirosu ise... Lojistik Ticaret A.Ş. cirosundan sonra yapılmış ve lehdar konumundaki şirket tarafından yapılan beyaz cirodan sonra hamil adına ve muhatap bankaya vekaleten T. İş Bankası A.Ş.’ye ibraz edilmiştir.


T... Bankası A.Ş."nin, ibraz işlemlerini, yukarıda belirtilen yönetmelik hükmü gereği muhatap ... Bankası A.Ş. adına vekaleten yaptığı görülmektedir. Takip alacaklısı T... Bankası A.Ş., aynı zamanda muhatap banka durumunda olmadığından ve çek adı geçen banka tarafından ibraz edildiğinden, takip yapan bankanın yetkili hamil olduğunun kabulü gerekir.
Diğer taraftan, emre yazılı veya belirli bir kimse lehine düzenlenen çek ciro ve teslim yolu ile devredilebilir. Çekin emre yazılı veya belirli bir kişi lehine düzenlenmesi halinde ilk cironun lehdara ait olması gerekir. Lehdarın cirosundan önce başka ciro yapılması halinde, daha sonra lehdarın cirosunun bulunması durumunda, lehdarın cirosundan önceki cirolar yok sayılır. Lehdarın cirosundan sonra çeki devralanlar, yetkili hamil olurlar. Ancak cirosu yok sayılanlar yönünden takip hakları bulunmaz.
Somut olayda, lehdarın cirosundan önce çeki ciro eden... Lojistik Ticaret A.Ş.’nin cirosu yok hükmünde olduğundan lehdarın cirosundan sonra devralan yetkili hamil T... Bankası A.Ş.nin adı geçen yönünden takip hakkı yoktur.
O halde, mahkemece; şikayetin, şikayetçi-borçlu yönünden alacaklının takip hakkı olmaması nedeniyle kabulü gerekirken, yetkili hamil olmadığı gerekçesiyle kabulü ve Bölge Adliye Mahkemesince de istinaf başvurusunun esastan reddi isabetsiz ise de sonuçta istem reddedildiğinden karar sonucu itibariyle doğru olup, bu nedenle Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanması gerekmiştir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının reddi ile sonucu doğru Bölge Adliye Mahkemesi kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 364. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken HMK"nun 370. maddeleri uyarınca (ONANMASINA), alınması gereken 54,40 TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenden tahsiline, 09/03/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.