MAHKEMESİ : ...ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki ... davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, mülkiyeti...ye ait ... Adliye Sarayı içerisinde bulunan ... ocağının 08.07.2004 başlangıç tarihli üç yıl süreli ... sözleşmesi ile davalıya ...landığını, davalının sözleşmede kararlaştırılan ... bedellerini ödememesi sebebiyle 12.12.2005 tarihinde sözleşmenin feshedildiğini belirterek ödenmeyen 15.786.-TL ... bedelinin 11.986.06.-TL gecikme zammı ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, adliyede ... açılınca iş yapamaması sebebiyle ... ocağını kapatmak zorunda kaldığını belirterek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece davanın kabulüne, 27.771.96.-TL "nin dava tarihinden itibaren 6183 sayılı Yasa"nın 51. maddesinde belirtilen oranda işleyecek gecikme zammı ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-) Davalının faize yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Taraflar arasında 08.07.2004 başlangıç tarihli üç yıl süreli ... sözleşmesi konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. ... sözleşmesinde yıllık ... bedeli 14.010.- TL olarak belirlenmiştir. ... sözleşmesinin 11. maddesinde, ... bedeli zamanında ödenmediği takdirde 6183 sayılı Amme ...larının Tahsili Usulü Hakkında Kanunu"nun 51. maddesi gereğince belirlenen oranda gecikme zammı ödeneceği düzenlenmiştir. Davacı ...ya veren tarafından, talep edilen döneme ait ... bedeline hükme esas alınan bilirkişi raporunda 6183 sayılı Yasaya göre değişen oranlarda faiz uygulanarak hesaplama yapılmış ise de; sözleşmenin özel şartlar 11. maddesinde düzenlenen gecikme cezası, nitelik itibariyle temerrüt faizidir.
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanun"unun ...cı aleyhine düzenleme yasağı başlıklı 346.maddesinde; ...cıya ... bedeli ve yan giderler dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemeyeceği, özellikle ... bedelinin zamanında ödenmemesi halinde ceza koşulu ödeneceğine veya sonraki ... bedellerinin muaccel olacağına ilişkin anlaşmaların geçersiz olduğu, 6101 Sayılı Türk Borçlar Kanun"unun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun"un Geçmişe etkili olma başlıklı 2.maddesinde; Türk Borçlar Kanun"unun kamu düzenine ve genel ahlaka ilişkin kurallarının gerçekleştikleri tarihe bakılmaksızın bütün fiil ve işlemlere uygulanacağı, aynı kanunun görülmekte olan davalara ilişkin uygulama başlıklı 7.maddesinde de; Türk Borçlar Kanun"unun Kamu Düzenine ve Genel Ahlaka İlişkin Kuralları ile Geçici Ödemelere İlişkin 76"ncı, faize ilişkin 88"nci, temerrüt faizine ilişkin 120"nci ve aşırı ifa güçlüğüne ilişkin 138"nci maddesinin görülmekte olan davalara da uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. ...cıyı koruma amacıyla getirilen TBK.nun 346.maddesindeki bu yasal düzenlemenin kamu düzenine ilişkin olduğu kuşkusuzdur. Bununla birlikte 6217 Sayılı Yasanın geçici 2.maddesinde değişiklik yapan 6353 Sayılı Yasanın 53.maddesine göre; ...cının Türk Ticaret Kanun"un da tacir olarak sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri ...larında 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanun"unun 323, 325, 331, 340, 343, 344, 346 ve 354"ncü maddelerinin 01.07.2012 tarihinden itibaren 8 yıl süreyle uygulanamayacağı, bu halde ... sözleşmelerinde bu maddelerde belirtilmiş olan konulara ilişkin olarak sözleşme serbestisi gereği ... sözleşmesi hükümlerinin tatbik olunacağı da öngörülmektedir.
Ancak, dosya içeriğinden ...cının Türk Ticaret Kanunu kapsamında tacir olup olmadığı anlaşılamamaktadır. Bu durumda mahkemece T.T.K.nun 14,17,1463. maddeleri, 5362 Sayılı ... ... Meslek Kuruluşları Kanununun 3. maddesi çerçevesinde ...cının tacir olup olmadığı araştırılarak, davalının tacir olmaması halinde ise TBK."un 346. maddesi gereğince cezai şart hükmü geçersiz olacağı gibi faize ilişkin TBK.nun 88 ve 120. maddesi hükümleri görülmekte olan davalara da uygulanacağından gecikme faizi konusunda sözleşme hükmü yanında TBK.nun 88 ve 120. maddeleri çerçevesinde de değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi doğru değildir.
Kabule göre de yalnızca asıl alacağa temerrüt tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekirken 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 121/son maddesi (818 sayılı Borçlar Kanunu m.104/son) hükmüne aykırı olarak faize faiz yürütülmesi sonucunu doğuracak şekilde asıl ... ile gecikme cezası toplamına faiz yürütülmesi de doğru görülmediğinden bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK. nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.