14. Hukuk Dairesi 2016/403 E. , 2018/5821 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, 13.02.2015 gününde verilen dilekçe ile mirasın gerçek reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; mahkemenin görevsizliğine dair verilen 14.05.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Davacılar vekili hasım göstermeden Sulh Hukuk Mahkemesine verdiği dava dilekçesiyle, muris ..."nun 25.11.2014 tarihinde vefat ettiğini, ... Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2014/557-665 E. K. sayılı mirasçılık belgesine göre ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ..."nun mirasçı olduğunu, adı geçen mirasçıların ve onların muhtemel mirasçılarının TMK 612. maddesine göre mirası kayıtsız şartsız reddetttiklerini, murisin ... İcra Dairelerinde borçlu olduğu icra dosyalarının bulunduğunu, bu dosyalar sebebiyle görülmekte olan ortaklığın giderilmesi davası bulunduğunu, terekenin borca batık olduğunu, bu sebeplerle tüm davacılar yönünden mirasın hükmen reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, davacı talep edenlerin yerleşim yerlerinin ..., ... ... Bulvarı No : 64 İç Kapı No : 9 ... /..., Bey ... Mahallesi, ... . Cad. No : 82 İç Kapı No : 4 ... / ... olması nedeniyle mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
Hükmü, davacılar vekili temyiz etmiştir.
Yasal koşulların gerçekleşmesi halinde mirasçılar Türk Medeni Kanununun 605/1 maddesine dayalı dava açabilecekleri gibi, Türk Medeni kanununun 605/2 maddesine dayalı dava da açabilirler.
Gerçek ret, mirasçıların sulh mahkemesine sözlü veya yazılı beyanı ile yapılır (TMK m. 609). Mirasçıların her birine tanınmış, tek taraflı olarak kullanılabilecek, bozucu yenilik doğuran bir haktır. Bu nedenle, ret beyanı hukuki sonuçlarını sulh hakimine ulaşmakla kendiliğinden meydana getirir ve mirasçı kural olarak bu andan itibaren artık beyanından geri dönemez. Böyle bir davada sulh hukuk mahkemesi hakiminin görevi, reddin süresinde olup olmadığı ve ret edenin mirasçılık sıfatı bulunup bulunmadığını incelemek, süre koşulu ile mirasçılık sıfatının gerçekleşmesi halinde ise, Türk Medeni Kanununun 609. maddesi uyarınca ret beyanını tespit ve tescil etmekten ibarettir. Bu tür davalarda yetki, mirasın açıldığı (murisin son ikametgahı) yer mahkemesidir. Hükmi ret ise tereke alacaklısına karşı açılacak davada, miras bırakanın ölüm tarihindeki terekesinin borca batık olduğunun tespiti niteliğindedir. Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir. En yakın mirasçıların tamamının tarafından mirasın reddedilmesi halinde miras, sulh mahkemesince iflas hükümlerine göre tasfiye edilir.
Somut olaya gelince, dava hasım gösterilmeden sulh hukuk mahkemesinde açılmıştır. Dava dilekçesinde TMK 612. maddesi gereğince gerçek ret talebinden bahsedilmesine rağmen sonuç kısmında hükmen ret talep edilerek dilekçede çelişki yaratılmıştır. Talebin, mirasın gerçek reddi mi yoksa mirasın hükmen reddi mi olduğu anlaşılamamaktadır. Bu sebeple mahkemece, davacılar vekilinden dava dilekçesinin içeriği açıklattırılmalıdır. Talebin mirasın hükmen reddine ilişkin olduğunun anlaşılması halinde ise görevsizlik kararı verilmelidir. Talebin mirasın gerçek reddine ilişkinse davaya bakmakla yetkili olunduğu göz önünde bulundurulmalıdır. Mirasın reddini istemek muirisin yasal mirasçılarına ait olup, yasal mirasçı olmayan davacılar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... açısından aktif husumet yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmeli, diğer davacılar açısından da işin esası incelenerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece belirtilen hususlar üzerinde durulmadan yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenlerle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.09.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.