10. Hukuk Dairesi 2019/2757 E. , 2019/5367 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
KARAR
Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyularak ilamında belirtildiği şekilde asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemece uyulan bozma ilamımızda, “….Davaya konu somut olayda, kesinleşen tazminat davasında, davalı işverenler adi ortaklığına % 40 ardan % 80, kazalı sigortalıya % 10, Karadeniz Teknik Üniversitesine % 10 kusur verilmiştir. Dosyada alınan kusur raporunda ise davalı işveren ortaklığına % 45 erden % 90, kazalı sigortalıya % 10 kusur verilmiştir. Dosyadan alınan kusur raporunda; kazaya konu inşaat işi ve kazazede işçi bakımından işveren özelliği bulunmayan, 4857 sayılı İş Kanununun 2. maddesine göre yüklenici ile arasında asıt-alt işveren ilişkisi mevcut olmayan, idare konumunda (iş sahibi) olan, yapım işini ihale ile anahtar teslimi olarak bir bütün halinde yüklenici iş ortaklığına veren, 4734 sayılı Kamu ihale Kanununun 53/b maddesine göre çıkarılan ve ihaleye temel oluşturan Yapım İşleri Genel Şartnamesinin yapı denetim hizmetlerine ilişkin 15. maddesine göre görevi; yüklenicinin, üstlenmiş olduğu işi projelerine ve teknik belgelerine, sözleşme ve şartnamelerine, fen ve sanat kurallarına uygun şekilde, sorumlu bir meslek adamı olarak yapmak hususundaki yükümlerini denetlemekten ibaret olan Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörlüğüme atfı kabil bir kusur bulunmadığı belirtilmiş, maddi tazminat dosyasından alınan bilirkişi raporunda ise; yüklenicisi tarafından gerçekleştirilmesi sırasında fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmasını idare görevlilerinden oluşan yapı denetim görevlileri tarafından denetleme yetkisi mevcut olup yüklenicinin de denetim görevlileri tarafından verilen talimatlara uyma yükümlülükleri olduğundan denetim görevi yeterince yerine getirilmediğinden Karadeniz Teknik Üniversitesi % 10 kusurlu olarak görülmüştür.
Mahkemece, maddi olgu tereddüte mahal bırakmayacak şekilde belirlenmeli, iş kazasının gerçekleştiği iş kolu ile, işçi sağlığı ve işgüvenliği alanında uzman kişilerden seçilecek bilirkişi kurulundan yeniden kusur raporu aldırılarak bilirkişi raporları arasındaki çelişki giderilmeli, varılacak sonuca göre karar verilmelidir...….” hususları belirtilmiş olup,kusur yönünden bozma ilamı gerekleri tam olarak yerine getirilmeden karar verilmiştir.
Dosya kapsamındaki kayıt ve belgelerden; bozma öncesi ve bozma sonrası alınan kusur raporlarında, davalı ..."nün ihale makamı olarak iş sahibi olduğu, asıl işveren olmadığı kabul edilerek 3"ncü kişi olduğu kabul edilmek suretiyle kusur tespiti yapıldığı, bozma öncesi alınan kusur raporunda; davalı ... Üniversitesine, iş sahibi olduğu ve yapı denetim görevlilerinin denetim sorumlulukları kapsamında 3.kişi olarak kazaya etki eden kusuru olmadığı gerekçesiyle kusur verilmediği, bozma sonrası alınan kusur raporunda ise etkin denetim yapılmadığı gerekçesiyle % 10 kusur verildiği anlaşılmaktadır. Maddi tazminat dosyasında yapılan kusur tespitinde ise yapı denetimi ve sorumluluğuna ilişkin şartlar başlıklı anahtar teslim sözleşmenin 22"nci maddesindeki hükümler yerine getirilmediği gerekçesiyle kusur verilmiştir.
Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununda yapı denetim görevlilerinin sorumluluğu "Yapı denetimini yerine getiren idare görevlileri, denetim eksikliği nedeniyle işin fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmamasından ortaya çıkan zarar ve ziyandan onbeş yıl süre ile yüklenici ile birlikte müteselsilen sorumludur." şeklinde düzenlenmiştir. Bu kapsamda yapı denetim görevlilerinin sorumluluğu; yüklenicinin, üstlenmiş olduğu işi projelerine ve teknik belgelerine, sözleşme ve şartnamelerine, fen ve sanat kurallarına uygun şekilde, sorumlu bir meslek adamı olarak yapmak hususundaki yükümlerini denetlemekten ibarettir. Maddi tazminat dosyasından ve bozma sonrası dosyadan alınan kusur raporlarında, 3"nci kişi olarak Karadeniz Teknik Üniversitesinin iş kazasının meydana gelmesinde hangi sebeple kusurlu olduğu, olay ve kusur ilişkisi somutlaştırılmak suretiyle kusur tespiti yapılarak maddi tazminat dosyasından alınan kusur raporu ile bozma öncesi dosyadan alınan kusur raporu arasındaki çelişki giderilmemiştir.
Mahkemece, maddi olgu tereddüte mahal bırakmayacak şekilde belirlenmeli, iş kazasının gerçekleştiği iş kolu ile, işçi sağlığı ve işgüvenliği alanında uzman kişilerden seçilecek bilirkişi kurulundan yeniden kusur raporu aldırılarak bilirkişi raporları arasındaki çelişki giderilmeli, varılacak sonuca göre karar verilmelidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan Özdoğan İnş. Taah. Mad. San. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. ve Orhan Cihan Adi Ortaklığı"na iadesine, 24/06/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.