MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar Hazine ve ... Yönetimi tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı vekili 19/09/2003 havale tarihli dilekçesi ile ... ilçesi, ... köyünde bulunan ve tapuda kayıtlı olmayan taşınmazı 1960 yılından bu yana murislerinin ve kendisinin imar ihya ederek nizasız ve fasılasız olarak kullandıklarını belirterek taşınmazın davacı adına tapuya tescilini talep etmiş, mahkemece yapılan keşif sonucu taşınmazın 1305 parsel numarası ile 2003 yılında tarla vasfıyla idari yoldan tapuya tescil edildiği tespit edilmiş, yargılama sonucunda davanın kabulü ile ... ili, ... ilçesi, ... köyü 1305 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi ..."nın 12.11.2004 tarihli raporunda gösterdiği 2188 m²"lik kısmın tapusunun iptali ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, karar davalılar Hazine ve ... Yönetimi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, tapusuz taşınmazın tescili talebine ilişkindir. Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yörede genel arazi kadastrosu çalışmaları 1954 yılında, ... kadastrosu çalışmaları ise 1988 yılında yapılarak kesinleşmiştir. Taşınmaz genel arazi kadastrosu çalışmalarında Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan yerlerden olduğu gerekçesiyle tespit harici bırakılmıştır.
Mahkemece verilen karar usul ve kanuna aykırıdır. Şöyle ki; 6100 sayılı HMK"nın 50. maddesinde medenî haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanın davada taraf ehliyetine de sahip olacağı, 51. maddesinde dava ehliyetinin medenî hakları kullanma ehliyetine göre belirleneceği, 114/d maddesinde ise taraf ve dava ehliyetinin dava şartlarından olduğu ve 115. madde uyarınca da mahkemenin dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı belirtilmektedir. 4721 sayılı TMK"nın 47, 48, 49 ve 50. maddelerinde de tüzel kişiliğin kazanılması, hak ehliyeti ile fiil ehliyeti ve bunun kullanılmasına ilişkin hükümler yer almaktadır. 442 sayılı Köy Kanununun 37/7. maddesi uyarınca da köy tüzel kişiliği adına dava açmak ve açılan davayı takip yetkisi köy muhtarına aittir. Köy muhtarının hukukî bir engelinin çıkması durumunda bu yetki aynı Kanunun 33/b maddesine göre köy derneğinin seçeceği temsilciye tanınmıştır.
Ancak, On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6360 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince;
1) ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... illerinde, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulmuş ve bu illerin il belediyeleri büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür.
2) ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... Büyükşehir Belediyelerinin sınırları il mülkî sınırlarıdır.
3) Birinci ve ikinci fıkrada sayılan illere bağlı ilçelerin mülkî sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır. 2018/1941 - 2018/6503 Aynı Kanunun geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrasında; "1. maddeye göre tüzel kişiliği kaldırılan belediye ve köylerin mahkemelerde süren davalarında katıldıkları ilçe belediyesi taraf olur" hükmü yer almaktadır. Bu hüküm Kanunun "Yürürlük" başlıklı 36. maddesi uyarınca ilk mahalli idareler genel seçiminin yapıldığı 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Somut olaya gelince; davalı ... Beldesi Belediye Başkanlığının tüzel kişiliğinin, 6360 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen hükümleri gereğince kaldırıldığından aynı Kanunla büyükşehir belediyesi sınırları il mülkî sınırları olarak belirlendiğinden ... Belediyesi Başkanlığı ile ... Büyükşehir Belediyesinin de davada taraf olacağı dikkate alındığında 6360 sayılı Kanunun geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrası gereğince işlem yapılması için kararın bozulması gerekmiştir.
Ayrıca, çekişmeli taşınmazın içerisinde bulunduğu 1305 parsel sayılı taşınmaz ile hüküm tarihinden sonra yapılan imar uygulaması sonucu oluşan 431 ada 69 parsel sayılı taşınmazın malikinin ... ... ...Yapı Kooperatifi olduğu dikkate alınarak tapu maliki .... ... ... Sitesi Yapı Kooperatifinin de davalı olarak davaya dahil edilmesi için davacıya süre verilmesi ve çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde yapılan imar planı uygulamasının ne zaman yapıldığı ve kesinleşip kesinleşmediği araştırılarak dava konusu taşınmazın imar planında ne şekilde tespit gördüğünün tam olarak belirlenmesi ve hüküm kurulurken taşınmazın imar planı sonucu oluşan güncel durumunun dikkate alınması gerektiği halde bu husus gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup kararın bu yönden de bozulması gerekmektedir. Yine, mahkemece çekişmeli taşınmaza 1305 parsel numarası verilerek idari yoldan Hazine adına tapusunun oluştuğu tarihe kadar davacı yararına zilyetlikle kazanma şartlarının oluşup oluşmadığı araştırılmamıştır. Mahkemece 1980-1985 yıllarına ait hava fotoğrafları ilgili yerlerden getirtilip, önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve ... Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman üç ziraat mühendisi ve bir fen elemanı aracılığıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; tarım uzmanı bilirkişi olarak ziraat mühendislerine inceleme yaptırılıp, taşınmazın zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi niteliğinde olup olmadığı belirlenip, bu yolda rapor alınmalı; komşu parsellerin tutanak ve dayanakları getirtilip uygulanarak, bu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; varsa, zilyetlik tanıkları taşınmazlar başında dinlenmeli; zilyetliğin ne zaman başladığı, kaç yıl süreyle ne şekilde devam ettiği sorulup, kesin tarih ve olgulara dayalı, açık yanıtlar alınıp; idari yoldan tapu kaydının oluştuğu 09.01.2003 tarihine kadar davacı yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli; 3402 sayılı Kanunun 14. maddesi uyarınca, davacı adına aynı çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tesbit ya da tescil edilip edilmediği tapu müdürlüğü ve ilgili kadastro müdürlüğü ile hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğünden sorulup, aynı Kanunun 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen 14/2. maddesi hükmü gözetilerek sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanunun getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanmalı, davacı yararına zilyetlikle kazanma şartlarının oluşup oluşmadığı yukarıda anlatılan yöntemlerle belirlenmeli, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalılar Hazine ve ... Yönetiminin temyiz isteminin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 16/10/2018 günü oy birliğiyle karar verildi.