MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş)Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, ihbar tazminatı ile bir kısım işçilik alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalıların Cevabının Özeti:
Davalılar, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalıların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davalı ...Ş.’nin tanıklarının dinlenmemesinin yerinde olup olmadığı ihtilaflıdır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 137. maddesinde, “(1) Dilekçelerin karşılıklı verilmesinden sonra ön inceleme yapılır. Mahkeme ön incelemede; dava şartlarını ve ilk itirazları inceler, uyuşmazlık konularını tam olarak belirler, hazırlık işlemleri ile tarafların delillerini sunmaları ve delillerin toplanması için gereken işlemleri yapar, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebileceği davalarda onları sulhe teşvik eder ve bu hususları tutanağa geçirir. (2) Ön inceleme tamamlanmadan ve gerekli kararlar alınmadan tahkikata geçilemez ve tahkikat için duruşma günü verilemez.”
140. maddesinde ise, “ (1) Hâkim, ön inceleme duruşmasında, dava şartları ve ilk itirazlar hakkında karar verebilmek için gerekli görürse tarafları dinler; daha sonra, tarafların iddia ve savunmaları çerçevesinde, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususları tek tek tespit eder. (2) Uyuşmazlık konularının tespitinden sonra hâkim, tarafları sulhe teşvik eder; bu konuda sonuç alınacağı kanaatine varırsa, bir defaya mahsus olmak üzere yeni bir duruşma günü tayin eder. (3) Ön inceleme duruşmasının sonunda, tarafların sulh faaliyetinden bir sonuç alıp almadıkları, sonuç alamadıkları takdirde anlaşamadıkları hususların nelerden ibaret olduğu tutanakla tespit edilir. Bu tutanağın altı, duruşmada hazır bulunan taraflarca imzalanır. Tahkikat bu tutanak esas alınmak suretiyle yürütülür. (4) Ön inceleme tek duruşmada tamamlanır. Zorunlu olan hâllerde bir defaya mahsus olmak üzere yeni bir duruşma günü tayin edilir. (5) Ön inceleme duruşmasında, taraflara dilekçelerinde gösterdikleri, ancak henüz sunmadıkları belgeleri mahkemeye sunmaları veya başka yerden getirtilecek belgelerin getirtilebilmesi amacıyla gereken açıklamayı yapmaları için iki haftalık kesin süre verilir. Bu hususların verilen kesin süre içinde tam olarak yerine getirilmemesi hâlinde, o delile dayanmaktan vazgeçilmiş sayılmasına karar verilir.”
Somut olayda, davalı ...Ş. vekili 08/04/2013 havale tarihli cevap dilekçesinde, tanık deliline dayandığını bildirmiştir. 16/07/2014 tarihli ön inceleme duruşmasının yapıldığı ve tahkikat aşamasına geçildiği celseye ilişkin davalı ...Ş. vekilinin mazeret dilekçesi verdiği, bu durumun duruşma tutanağına geçildiği, hazır olan davacı tanıklarının dinlenildiği ancak davalı ...Ş. vekilinin mazeretine ve tanıklarını bildirmesine ilişkin bir ara karar kurulmadığı görülmektedir.
Yukarıda içeriği aktarılan Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 137 ve 140. maddesi hükümleri dikkate alındığında mahkemenin ön inceleme duruşması yaparak öncelikle uyuşmazlık konularını belirlemesi ve ondan sonra ihtilaflı konularla ilgili delillerini bildirmeleri için süre vermesi gerekirken, davalının savunma hakkını kısıtlar biçimde tanıklarının dinlenmesine ilişkin herhangi bir karar verilmemesi hatalı olmuştur. Davalı ...Ş.’nin tanıklarının usulünce celbi ile beyanlarının alınarak tüm deliller ile birlikte değerlendirildikten sonra karar verilmesi gerektiğinden kararın bu yönden bozulması gerekmiştir.
3-Taraflar arasında davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışıp çalışmadığı ve varsa bu çalışmalarına karşılık işverence ödenmemiş alacaklarının bulunup bulunmadığı hususunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Fazla çalışmanın belirlenmesinde 4857 sayılı İş Kanunu"nun 68. maddesi uyarınca ara dinlenme sürelerinin dikkate alınması gerekir.
Aynı ilkeler hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil çalışmaları için de geçerlidir.
Somut olayda, mahkemece davacı tanıklarının soyut beyanları dikkate alınarak fazla çalışma ve hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil alacakları yönünden sonuca gidildiği görülmektedir. Bu nedenle, fazla çalışma alacağı yönünden tanıklar tekrar dinlenilerek (yukarıda 2. maddede belirtildiği üzere davalı ...Ş.’nin bildirdiği tanıklarda dinlenilerek) beyanları alınmak suretiyle davacının çalışma saatleri netleştirilerek sonucuna göre değerlendirme yapılmalıdır.
Hafta tatili alacağı yönünden, yine tanıklar tekrar dinlenilerek (yukarıda 2. maddede belirtildiği üzere davalı ...Ş.’nin bildirdiği tanıklarda dinlenilerek) beyanları alınmak suretiyle davacının hafta tatili çalışması netleştirilmeli ve sonucuna göre değerlendirme yapılmalıdır.
Ulusal bayram ve genel tatil alacağı yönünden de, davacı tanıklarının daha önceki beyanlarında ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin sadece bayram izinlerinin verilmediği belirtilmekle tanıklar yeniden dinlenilerek bayram izinlerinin verilmediğine ilişkin beyanları netleştirilmek (yukarıda 2. maddede belirtildiği üzere davalı ...Ş.’nin bildirdiği tanıklarda dinlenilmek) suretiyle sonucuna göre değerlendirme yapılmalıdır.
Açıklanan nedenlerle yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
4-Kabule göre de; davacının ücret alacağı talebi reddedildiğine göre davalılar lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerekmektedir.
5-Diğer yandan, dosya içeriğinden ıslah harcının 13.02.2015 tarihinde yatırıldığı görülmektedir. Ancak buna rağmen, mahkemece hükmedilen alacaklara 13.02.2015 tarihi yerine hatalı olarak 24.11.2014 tarihi ıslah tarihi belirtilmek suretiyle faiz başlangıcı kabul edilmesi de bir diğer bozma sebebidir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere adesine, 19.12.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.