20. Hukuk Dairesi 2018/2293 E. , 2018/6477 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı Hazine vekili ve davalılardan ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne duruşma isteminin giderden reddine karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro sırasında ... ilçesi, ... köyü 485, 486, 487, 488, 490, 491, 573, 574, 575, 576, 577 ve 587 ile 484, 489, 492, 493, 494, 495, 572, 585 ve 586 parsel sayılı taşınmazlar malik haneleri, yüzölçüm ve nitelikleri açık olarak tespit görmüşlerdir.
Davacı Hazine vekili 14/11/1975 tarihli ... Asliye Hukuk Mahkemesine sunduğu dilekçesinde; ... ilçesi, ... köyü, ... Mevkiinde sınırlarını bildirdiği 80-90 dönümlük yerin Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan yerlerden olmasına rağmen, davalıların burdaki taş ve çalıları temizleyip, narenciye bahçesi yetiştirmek suretiyle el attıklarını öne sürerek, elatmalarının önlenmesine ve muhtesatın kal"ine karar verilmesini talep etmiştir. Dava devam ederken ..., ... köyünde tapulama çalışmalarının başladığı bildirilmekle, asliye hukuk mahkemesince görevsizlik kararı verilmiş ve dosyanın görevli ve yetkili kadastro mahkemesine gönderilmiştir.
Davacılar ..., ... ve ... 490, 491, 488, 489, 576, 575, 577, 574, 573, 494, 495, 492, 572, 493, 586, 485, 486, 484, 487, 587 sayılı parsellere; ... 586 sayılı parsele; ... 485, 486, 484, 487 sayılı parsellere; ..., ... 486 sayılı parsele; ..., ..., ..., ..., ... 587 sayılı parsele tapulama müdürlüğü nezdinde itiraz etmişlerdir. Tapulama komisyonu itiraz edilen bu parseller ile ayrıca 585 sayılı parselin ...Tapulama Mahkemesinin 1983/24 Esas sayılı dosyasında davalı oldukları gerekçesiyle tapulama mahkemesine devirlerine karar vermiştir.
Mahkemece, davacı gerçek kişilerin davasının reddine, davacı Hazinenin davasının ise kısmen kabul kısmen reddi ile 485, 486, 487, 488, 490, 491, 573, 574, 575, 576, 577 ve 587 parsel sayılı taşınmazların ... vasfıyla 484, 489, 492, 493, 494, 495, 572, 585 ve 586 parsel sayılı taşınmazların çalılık vasfıyla Hazine adına tespit ve tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm davacı Hazine vekili ve davalılardan ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... vekili tarafından aleyhlerine olan parseller yönünden temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tespitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde ... kadastrosu yapılmamıştır. Genel arazi kadastrosu işlemi ise 1983 yılında yapılıp, 1986 yılında ilân edilerek kesinleşmiştir.
Mahkemece verilen karar usûl ve kanuna aykırıdır şöyle ki;
Davacı kişilerin tapu kayıtlarına dayanmış oldukları, ancak mahkemece bu husus dikkate alınmamıştır, dosya arasında bulunan ziraat bilirkişi ve ... bilirkişi raporları yetersiz olup komşu taşınmazları dosya içine alınmamıştır. Mahkemece 1969 tarihli hava fotoğrafları ve 1961 tarihli memleket haritası incelenmiş ise de dava tarihinden 15-20 yıl önceki hava fotoğrafları memleket haritası stereoskopik olarak incelenmediği gibi taşınmazın öncesinde ne olarak 2018/2293 - 2018/6477 kullanıldığı imar ihyaya ne zaman başlandığı ve tamamlandığı da araştırılmamıştır. Ayrıca dava konusu taşınmazların yüzölçümleri boş olduğundan hüküm kısmında yüzölçüm hanelerinin de doldurulması gerekmektedir.
O halde, mahkemece öncelikli olarak davacıların hangi tapuya dayandıkları ve hangi tapu kaydının dava konusu taşınmazlar hangisine uyduğunu açıklamaları istenmeli daha sonra dayanılan tapu kayıtlarının ilk tesisinden itibaren bütün tedavüllerinin, plan, harita ve krokilerinin, ifraz görmüşler ise ifraz haritalarının; ilk tesisi mahkeme ilamına dayanıyorsa ilam örneği ile haritasının; kadastro sırasında revizyon görmüş ise revizyon gördükleri taşınmazlara ait kadastro tutanak örneklerinin; tedavüller sırasında kayıtların yüzölçümü ve sınırlarında değişiklik olmuşsa sebebinin açıklanarak buna ilişkin belgelerin onaylı örnekleri okunaklı ve tapu geldi gittileri bilgisayar çıktılı olmak şartıyla denetime elverişli olacak şekilde dosya içine alınmalı; dava konusu taşınmazlar hakkında varsa imar plan ve krokileri ile varsa 22/2-a uygulamasına ilişkin tutanaklar dosya içine alınmalı, dava konusu taşınmaz ve etrafını gösterir ve ilk defa o yerde grafik ya da fotogrametri yöntemiyle düzenlenen 1/5000 ölçekli arazi kadastro paftasının orijinal fotokopi örneği ile taşınmaza bitişik ya da yakın komşu parsellerin, kadastro tespit tutanak örnekleri ve bu parsellere uygulanan tapu ve vergi kayıtları ilk oluşturulduğu günden itibaren tüm gittileri ile, yine en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ile dava tarihinden 15 - 20 yıl önce iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ve bu fotoğraflara dayanılarak üretilmiş orijinal renkli memleket haritaları bulunduğu yerlerden istenerek, önceki bilirkişiler dışında halen ... ve ... Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman ... yüksek mühendisleri arasından seçilecek bir ... mühendisi, bir fen elemanı ve bir ziraat mühendisi aracılığıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyedlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 3. 3.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi ... olan bir yerin üzerindeki ... bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt ... toprağının ... sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli yukarıda değinilen diğer belgeler fen ve uzman ... bilirkişiler yardımıyla yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın konumunu çevre parsellerle birlikte haritalar üzerinde gösterecekleri yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalıdır.
Dava konusu taşınmazın ... sayılmayan ve zilyetlikle kazanılabilecek yerlerden olduğunun belirlenmesi halinde, dava konusu taşınmaz ve etrafını gösterir ve ilk defa o yerde grafik ya da fotogrametri yöntemiyle düzenlenen 1/5000 ölçekli arazi kadastro paftasının orijinal fotokopi örneği ile taşınmaza bitişik ya da yakın komşu parsellerin, kadastro tespit tutanak örnekleri ve bu parsellere uygulanan tapu ve vergi kayıtları ile yine en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ile dava tarihinden 15 - 20 yıl önce iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ve bu fotoğraflara dayanılarak üretilmiş orijinal renkli memleket haritaları bir ..., bir fen ve bir ziraat bilirkişi kurulu yardımıyla incelenerek dava konusu taşınmaz ile çevresine uygulanıp bu belgelerde dava konusu yer belirlendikten sonra, hava fotoğrafları ve dayanağı haritalar stereoskop aletiyle ve üç boyutlu olarak incelettirilip taşınmazın niteliğinin bu belgelerde ne şekilde görüldüğü, taşınmazların niteliği üzerindeki ağaçların yaşı, cinsi, kapalılık oluşturup oluşturmadıkları ve tasarruf sınırlarının bulunup 2018/2293 - 2018/6477 bulunmadığı imar-ihya ve zilyetliğin hangi tarihte başlanılıp tamamlandığı belirlenmeli, bu belgeler ile kadastro paftası, pafta düzenlenmemişse dava konusu taşınmazın 23/06/2005 gün ve 9070 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan ... (Büyük Ölçekli Haritalar ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliği) hükümlerine göre koordinatlı olarak düzenlenecek haritası hem 1/5000 ve hem de 1/25000 ölçeklerinde eşitlenerek kadastro paftası ile düzenlenen harita, komşu ve yakın komşu taşınmazları da içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmazın konumu, hava fotoğrafları ile orijinal renkli memleket haritaları üzerinde gösterir biçimde bilirkişi kurulundan ayrıntılı ve bilimsel verileri içerir, topografik ve memleket haritalarından yararlanılarak taşınmazın gerçek eğim durumunu gösterir rapor alınmalı; yine imar ve ihya üzerinde durulup, bu konuda ve zilyetliğin tespiti yönünden tanık beyanlarına başvurulmalı; parselin öncesinin ne olduğu, imar ve ihyanın hangi tarihte tamamlanıp bittiği, zilyetliğin hangi tarihte başlayıp kimler tarafından ne biçimde sürdürüldüğü, kullanımın ekonomik amacına uygun olup olmadığı, tanıkların imar-ihya ve zilyetlik olgusunu hangi olaylarla nasıl hatırladıkları saptanmalı; dava konusu taşınmazların imar ve varsa 22/2-a çalışmasına tabi olup olmadıkları araştırılmalı; dayanılan tapu kayıtları mahalli bilirkişi eliyle mahallinde uygulanmalı, sınır denetimi yapılmalı, mahalline uyup uymadığı tespit edilerek tapu kaydı mahalline uyuyor ise tapu kaydının kapsadığı taşınmazları gösterir fenni bilirkişileri tarafından düzenlenecek denetlemeye elverişli krokili rapor alınmalı, dayanılan tapu kayıtları çekişmeli taşınmazlara uyuyor ise tapu kayıt malikleri ile tapu kaydına dayanan kişiler arasında akdi veya irsi irtibat bulunup bulunmadığı araştırılmalı, davanın tarafı gerçek kişilerin belgesiz zilyetlik yoluyla kazandığı toprak olup olmadığı, varsa cinsi ve miktarı tapu ve ilgili kadastro müdürlüklerinden çekişmeli taşınmaz dışında, başka taşınmazlar için salt zilyetlik nedenine dayalı olarak açtığı bir başka tescil davasının bulunup bulunmadığı mahkemeler yazı işleri müdürlüğünden sorulup tespit edilmeli; tüm kanıtlar toplanıp birlikte değerlendirilmeli; oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmeli, ayrıca dava konusu taşınmazların yüzölçüm haneleri doldurulmalıdır, belirtilen hususlar gözetilmeksizin, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı Hazine vekili ve davalılardan ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ...vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 16/10/2018 günü oy birliği ile karar verildi.