MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
SUÇ : Resmi Belgede Sahtecilik, 5607 sayılı Kanuna muhalefet
HÜKÜM : Beraat

Yerel mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle; başvurunun nitelik, ceza türü, süresi ve suç tarihine göre dosya okunduktan sonra Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
Halkalı Gümrük Müdürlüğü"nün İstanbul Gümrük Müdürlüğü"ne muhatap 01/06/2012 tarihli ve 31658 sayılı yazısında; Halkalı Gümrük Müdürlüğünce ... Dış Tic.A.Ş adına tescilli 07/06/2011 tarihli 280333 sayılı ihracat beyannamesi 3151 rejim kodunda İngiltere’de mukim ... ... Limited alıcı adına işleme alınarak Bilge Sistemince kırmızı hatta yönlendirildiği ve teslim alınmış statüde bulunduğu, Halkalı Gümrük Müdürlüğünce ... Dış Tic.A.Ş adına tescilli 08.06.2011 tarihli 282073 sayılı ihracat beyannamesi muhteviyatı eşyaların 3151 rejim kodunda İngiltere’de mukim ... ... Limited adlı alıcı firma adına işleme alınarak Bilge Sistemince sarı hatta yönlendirildiği ve kapanmış statüde bulunduğunun, beyan sahibi tarafından 07.06.2011 tarihli 280333 sayılı ihracat beyannamesi eki faturanın ve beyanname kalemlerinin toplam 2 kalemin dağıtılmak suretiyle birinci kaleminde 1 adet 08.06.2011 tarihli 282073 sayılı beyannameyi üreterek işlem yapıldığının tespit edildiğinin bildirilmesi üzerine yapılan incelemeler neticesinde;
Halkalı Gümrük Müdürlüğünce ... Dış Tic. A.Ş adına tescilli 07.06.2011/EX280333 tarih ve sayılı ihracat beyannamesi muhteviyatı eşyaların 3151 rejim kodunda beyanda bulunularak kırmızı hatta yönlendirilen ancak muayeneye sunulmayan eşyalar için 07.06.2011 tarihli 280333 sayılı ihracat beyannamesi eki faturanın ve iki kalemden ibaret beyanname kalemlerinin dağıtılmak suretiyle 1. kaleminde Halkalı Gümrük Müdürlüğünce aynı firma adına tescilli 3151 rejim kodunda beyan edilen 08.06.2011 tarihli 282073 sayılı beyannameyi üreterek 3151 rejim kodundaki kırmızı hatta düşen beyannamenin işlemlerinden vazgeçilerek eşyanın sarı hat kriterine göre 3151 rejim kodunda yeni beyanname ile ihraç edilmiş gösterilerek fiziki muayeneden kaçınıldığı,
Yine Halkalı Gümrük Müdürlüğünce ... Dış Tic.A.Ş adına tescilli 27.07.2011/EX372485, 29.12.2011/EX650894, 29.12.2011/EX650896 ve 19.10.2011/EX520795 tarih/sayılı 4 ayrı ihracat beyannameleri bilge sisteminde kırmızı hatta işlem görmek üzere yönlendirilmiş ve teslim alınmış statüde bekleyen beyannamelerin onay işlemi yapılıp eşyaların muayeneye sunulmadığı fiziki muayeneden kaçınıldığının tespit edildiği iddialarıyla sanıklar hakkında kaçakçılık ve sahtecilik suçlarından dava açıldığı,
Sanıklardan ..."ın anılan tüm gümrük beyannamelerinin ihracatçısı olan ... Dış Tic.A.Ş firmasının yönetim kurulunun başkanı olduğu, sanık ..."in 07.06.2011/280333 ve 08.06.2011/282073 tarih /sayılı beyannameler muhteviyatı eşyaların üreticisi olan ... Tekstil San.ve Dış Tic.A.Ş firmasının sahibi ve yönetim kurulu başkanı olduğu, sanık ..."nün 27.07.2011/372485 tarih/sayılı beyannameyi düzenleyen gümrük müşaviri olduğu, sanık ..."ın 07.06.2011/280333 ve 08.06.2011/282073 tarih /sayılı beyannameleri düzenleyen gümrük müşaviri olduğu, sanık ..."ın ise 29.12.2011/650894 ve 29.12.2011/650896 tarih/sayılı beyannameleri düzenleyen gümrük müşaviri olduğu, sanık ..."in 19.10.2011/520795 tarih/sayılı beyannameyi düzenleyen Gümrük Müşaviri olduğu ,
Aşamalardaki savunmalarında; sanık ..."ın; ... Dış Ticaret adlı firmalarının alanında Türkiye"nin önde gelen firmalarından olduğunu, her sene ilk beşe giren firmalardan olduğunu, yılda ortalama 4-5 bin civarında ihracat beyannamesi düzenlediklerini, zaman zaman sipariş iptalleri yaşanmakta olduğunu, kırmızı hatta düştüğü halde fiziki muayeneye sunulmadığı iddia olunan DİİK kapsamında olmayan 4 adet beyannamede alıcı firmaların sipariş iptalleri nedeniyle söz konusu durumun gerçekleştiğini, DİİK kapsamındaki beyanname yönüyle ise siparişlerin bir kısmının iptali sonrası yeni duruma göre beyanname sunarak ihracatı gerçekleştirdiklerini ve iptal dilekçesi de verdiklerini, suç kastının olmadığını, suçlamaları kabul etmediğini belirttiği, sanık ..."in; şirketlerindeki ihracat işlerinden sorumluluğun kendisine ait olduğunu, DİİK kapsamındaki 07/06/2011 tarih ve 280333 sayılı beyannamede 2 kalem eşya bulunduğunu, 1. kalem eşyanın alıcı firmanın temsilcisi tarafından kalite kontrol işlemi neticesinde uygun bulunduğu halde 2. kalem eşyanın uygun bulunmayarak reddedildiğini, bu nedenle 07/06/2011 tarihli beyannameyi iptal ederek 1. Kalem eşyayı 08/06/2011 tarih ve 282073 sayılı beyanname ile aynı alıcıya gönderdiklerini, ikinci kalemdeki eşyada ise değişiklik ve ilaveler yaparak, müşterinin malı alması için iskonta da yaparak 05/07/2011 tarih ve 332108 sayılı beyannname ile aynı alıcıya gönderdiklerini, eşya adedindeki eksikliğin tamir için verilen fireden kaynaklandığını, suçlamaları kabul etmediğini belirttiği, sanık ... ..."ün; ihracatçı firma tarafından verilen belgelere göre işlem yaptığını, durumun ekonomik kriz nedeniyle sipariş iptalinden kaynaklandığını, suçlamaları kabul etmediğini belirttiği, sanık ..."ın; kendilerine verilen belgelere göre işlem yaptıklarını, 07/06/2011 tarih ve 280333 sayılı beyanname muhteviyatı eşyalarla ilgili olarak ... firmasınca beyannamenin 2. kaleminde bulunan eşyaların kalite kontrolden geçmemesi sebebiyle ihracat işleminin durdurulduğunun söylendiğini, daha sonra 280333 sayılı beyannameye ilişkin iptal dilekçesi vererek sunulan belgeler ve ihracatçı tarafından verilen talimatlar doğrultusunda işlem yaptığını, suçlamaları kabul etmediğini belirttiği, sanık ..."in; sunulan belgelere göre beyannameyi hazırlayıp sunduktan sonra aynı gün ihracatçı tarafından yeni fatura gönderilince önceki beyanname için iptal dilekçesi vererek bu defa o faturaya göre aynı tarihli yeni bir beyanname hazırlayıp sunduğunu, yeni beyannamenin de kırmızı hatta düştüğünü ve neticeten eşyanın fiziki muayenesi yapılarak fiili ihracatın gerçekleştirildiğini, suçlamaları kabul etmediğini belirttiği, sanık ..."ın; ihracatçı firma tarafından verilen belgelere göre işlem yaptıklarını, eşyanın fiziki muayeneye hazır edilmesi için defalarca ihracatçıya bildirimde bulunduklarını, en son bu konuda ihracatçıya noter aracığılıyla ihtarda bulunduklarını ancak netice alamadıklarını, kusurunun bulunmadığını, suçlamaları kabul etmediğini belirttiği ve buna dair 22/06/2012 tarih ve 39036 yevmiye no"lu ihtarname suretini ibraz ettiği,
Dosya kapsamından; Halkalı Gümrük Müdürlüğünce ... Dış Ticaret A.Ş adına tescilli 07/06/2011 tarihli ve EX 280333 sayılı gümrük çıkış beyannamesi ile sanık ..."in firmasına ait DİİB kapsamında geçici ithalatı yapılan eşyaların yurtdışı edilmek üzere, 3151 rejim kodu ile iki kalem olarak 1. Kalemde 240 koli 12000 adet bayan t-şhirt, 2. Kalemde 160 kolide 8000 adet polyester beyaz t-şhirt olarak beyan edildiği, 07/06/2011 tarihli ve EX 280333 sayılı gümrük çıkış beyannamesinin kırmızı hat kriterine tabi olduğu ancak fiziki muayeneye sunulmadığı, daha sonra beyannamenin işlemlerinden iptal dilekçesi verilmek suretiyle vazgeçilerek 07/06/2011 tarihli ve EX 280333 sayılı beyanname eki faturanın ve beyanname kalemlerinin toplam 2 kalem dağıtılmak suretiyle 1. Kalem eşyanın yine DİİB kapsamında 08/06/2011 tarih ve EX282073 sayılı beyanname ile, 2 kalem eşyanın ise 825 adet eksik tişört adedi ile 7175 adet tişört üzerinden DİİB kapsamında 05/07/2011 tarih ve EX332108 sayılı beyanname ile beyanda bulunularak bu defa sarı hat kriterinden ihraç edilmiş gösterildiği,
... Dış Tic. A.Ş adına tescilli 27.07.2011/EX372485, 29.12.2011/EX650894, 29.12.2011/EX650896 ve 19.10.2011/EX520795 tarih/sayılı 4 ayrı bilge sisteminde kırmızı hatta işlem görmek üzere yönlendirilen ve DİİK kapsamında olmayan gümrük çıkış beyannamelerinin ise onay işlemi yapıldığı halde eşyaların fiziki muayeneye sunulmadığı, anılan beyannameler için iptal dilekçeleri verildiği, bu beyannamelerden 19/10/2011 tarih ve EX520795 sayılı gümrük çıkış beyannamesi muhteviyatı eşya 170 kolide %100 Viskon örme bayan atlet 14899 adet olduğu halde aynı gün 19/10/2011 tarih ve EX521758 sayılı çıkış beyannamesi ile 170 kolide 13824 adet olarak beyan edilip bu miktarla uyumlu yeni fatura tanzim edilerek ve kırmızı hattan fiziki muayenesi de yapılarak ihraç edildiği,
Bu oluş ve kabule göre atılı suçların oluşup oluşmadığının tespiti bakımından atılı eylemlerin hukuki niteliğinin belirlenmesinin gerektiği, bu bağlamda;
Suç tarihinde yürürlükte bulunan 5607 sayılı Yasadaki ilgili düzenlemelerin şu şekilde olduğu;
"Madde 3– 4. Belli bir amaç için kullanılmak veya işlenmek üzere ülkeye geçici ithalat ve dahilde işleme rejimi çerçevesinde getirilen eşyayı, sahte belge ile yurt dışına çıkarmış gibi işlem yapan kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
Madde 3–14. İhracat gerçekleşmediği halde gerçekleşmiş gibi göstermek ya da gerçekleştirilen ihracata konu malın cins, miktar, evsaf veya fiyatını değişik göstererek ilgili kanun hükümlerine göre teşvik, sübvansiyon veya parasal iadelerden yararlanmak suretiyle haksız çıkar sağlayan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Beyanname ve eki belgelerde gösterilen ile gerçekte ihraç edilen eşya arasında yüzde onu aşmayan bir fark bulunması halinde, sadece 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu hükümlerine göre işlem yapılır.
Madde 4–5. Bu Kanunda tanımlanan suçların ve kabahatlerin, belgede sahtecilik yapılarak işlenmesi halinde, ayrıca bu suçtan dolayı da cezaya hükmolunur.
4458 sayılı Gümrük Kanun"unun 64. maddesinde beyannamenin iptali konusunda düzenleme yapılmıştır. Söz konusu maddenin olaya ilişkin 1. ve 5. fıkralarındaki düzenlemeler şöyledir:
"Madde 64 – 1. Gümrük idareleri, beyan sahibinin talebi üzerine ve eşyanın yanlışlıkla beyanname konusu gümrük rejimine tabi tutulmasına veya beyan edildiği rejime tabi tutulmasının özel nedenlerle artık mümkün olmadığına ilişkin kanıtlayıcı belgeleri ibraz etmesi halinde, tescil edilmiş bir beyannameyi iptal ederek, gerektiğinde yeni bir rejim beyanında bulunulmasına izin verebilirler.
Ancak, Gümrük İdarelerince beyan sahibine eşyanın muayene edileceğinin bildirilmiş olduğu hallerde, muayenenin sonucu alınmadan beyannamenin iptaline ilişkin talep kabul edilmez.
5. Beyannamenin iptali, yürürlükteki cezai hükümlerin uygulanmasına engel oluşturmaz.”
Eşyanın bilgisayar sistemi tarafından kontrol türünün kırmızı hat olarak belirlenmesi konusunda Gümrük yönetmeliğinin 121. maddesinde de bir düzenleme yer almaktadır. Maddenin ilgili 2. fıkrası şöyledir:
“Gümrük Yönetmeliği madde 121/(2) (Değişik:RG-07/02/2013-28552) Eşyanın teslimine kadar;
a) Eşyanın muayenesi için bilgisayar sistemi tarafından beyanın kontrolü türünün kırmızı hat olarak belirlenmesinden,
b) Beyan edilen eşyaya ilişkin bilgilerin yanlış olduğunun tespit edilmesinden,
önce beyannamede düzeltme yapılmasına izin verilir ve herhangi bir cezai işlem uygulanmaz."
Yukarıda belirtilen hükümler birlikte değerlendirildiğinde; gümrük eşyasının muayene edileceğinin idarece beyan sahibine bildirilmesi halinde bu beyannamenin iptalinin talep edilemeyeceği, eşyanın kontrol türünün bilgisayar sistemi tarafından kırmızı hat olarak belirlenmesi halinde bu eşyanın fiziki muayenesinin zorunlu olduğu, eşyanın kontrol türünün kırmızı hat olarak belirtilmesi halinin beyan sahibine eşyanın fiziki olarak muayene edileceğinin bildirilmesi anlamına geldiği, böyle bir durumda muayene sonucu alınmadan beyannamenin iptaline ilişkin talebin kabul edilemeyeceği, beyannamenin iptalinin cezai hükümlerin uygulanmasına engel olmayacağı sonucuna varılmaktadır.
Bu açıklamalar ışığında somut olayın değerlendirilmesine gelince:
Halkalı Gümrük Müdürlüğünce ... Dış Ticaret A.Ş adına tescilli DİİB kapsamındaki geçici ithalatı yapılan eşyaların yurt dışı edilmesine ilişkin 07/06/2011 tarihli ve EX 280333 sayılı gümrük çıkış beyannamesi ve ... Dış Tic.A.Ş adına tescilli DİİB kapsamında olmayan 27.07.2011/EX372485, 29.12.2011/EX650894, 29.12.2011/EX650896 ve 19.10.2011/EX520795 tarih/sayılı 4 ayrı ihracat beyannamelerinin bilge sisteminde kırmızı hatta işlem görmek üzere yönlendirildikleri ve dolayısıyla da idarece eşyaların fiziki olarak muayene zorunluluğunun doğmuş olduğu,
Bu muayenenin yapılması için eşyanın Gümrük İdaresine sunulması gerektiği, buna karşılık eşyaların kırmızı hatta düştüğü bilindiği halde DİİP kapsamında olmayan 27.07.2011/EX372485, 29.12.2011/EX650894, 29.12.2011/EX650896 ve 19.10.2011/EX520795 tarih/sayılı 4 ayrı ihracat beyannamesine konu eşyaların gümrük sahasına muayene için getirilmediği, 07/06/2011 tarihli ve EX 280333 sayılı gümrük çıkış beyannamesine konu toplam 2 kalem eşyanın ise dağıtılmak suretiyle DİİB kapsamında 08/06/2011 tarih ve EX282073 sayılı beyanname ve DİİB kapsamında 05/07/2011 tarih ve EX332108 sayılı beyannameler ile yeniden ihracat beyannamesi sunularak eşyaların sarı hat kriteri üzerinden fiziki muayenesi yapılmaksızın ihraç edilmiş gösterildiği ve yasal olarak mümkün olmadığı halde beyannamelerin iptali talebinde bulunulduğu,
Bu durumda;
5607 sayılı Kanunun suç tarihinde yürürlükte bulunan 3. maddenin (18). fıkrasına göre: "Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiiller, teşebbüs aşamasında kalmış olsa bile, tamamlanmış suç gibi cezalandırılır." hükmü de nazara alındığında;
Dava konusu olayda DİİK kapsamında olmayan beyannameler yönüyle ihraç edilmemiş bir eşyayı ihraç edilmiş gibi, DİİK kapsamındaki beyanname yönüyle ise dahilde işleme rejimi çerçevesinde belli bir amaç için kullanılmak veya işlenilmek üzere ülkeye geçici ithalatı yapılan eşyayı sahte belge ile yurtdışına çıkarmış gibi göstererek haksız çıkar sağlama kastıyla hareket ettiklerinin kabulü gerekmektedir. Olayda sanıkların beyanname düzenleyerek idareye vermeleri ile beyannamenin tescili atılı suçun icra hareketini oluşturmaktadır.
07/06/2011 tarihli ve EX 280333 sayılı gümrük çıkış beyannamesine konu toplam 2 kalem eşya ise dağıtılmak suretiyle DİİB kapsamında 08/06/2011 tarih ve EX282073 sayılı beyanname ve DİİB kapsamında 05/07/2011 tarih ve EX332108 sayılı beyannameler ile yeniden ihracat beyannamesi sunularak eşyaların sarı hat kriteri üzerinden fiziki muayenesi yapılmaksızın ihraç edilmiş gösterilmesi şeklindeki eylemin suç tarihinde yürürlükte olan 5607 sayılı Yasanın 3/4. maddesi kapsamında olduğu, Gümrük İdaresince bu eylem bakımından ortada bir ihlal görülmeyerek 2010/D1-04261 sayılı dahilde işleme izin belgesinin kapatılmış olmasının neticeyi değiştirmeyeceği, 27.07.2011/EX372485, 29.12.2011/EX650894, 19.10.2011/EX520795 tarih/sayılı ve 29.12.2011/EX650896 tarih/sayılı 4 ayrı ihracat beyannamesine konu kırmızı hatta düşen eşyaların gümrük sahasına muayene için getirilmemesi şeklindeki eylemin suç tarihinde yürürlükte olan 5607 sayılı Yasanın 3/14 maddesi kapsamında olduğu, atılı kaçakçılık ve iddianameye konu edilen sahtecilik suçlarının yasal unsurları itibariyle oluştuğu, 5607 sayılı Yasanın suç tarihinde yürürlükte bulunan 3/4 ve 3/14 madde ve fıkraları arasındaki ilişki bakımından TCK"nun 44/1. maddesinde düzenlenen fikri içtima kuralı da gözetilerek sanıkların olaydaki fonksiyonlarına göre hukuki durumlarının değerlendirilerek hüküm kurulması gerekirken dosya kapsamıyla örtüşmeyen gerekçeyle yazılı şekilde hüküm tesisi,
Yasaya aykırı, katılan Gümrük İdaresi adına Hazine vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden hükmün, 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi gereğince yürürlükte bulunan 1412 sayılı CMUK"nun 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 11/02/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.