Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/1683 Esas 2018/5720 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 28.01.2015 gününde verilen dilekçe ile kamu haczinin terkini talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; dava hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına dair verilen 14.04.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, ... kaydındaki haciz şerhinin terkini istemine ilişkindir.
Davacı, arsa sahipleri ile yaptıkları kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile 37860 ada 2 parsel sayılı taşınmazda yapılmış olan dairelerden 6 nolu Bağımsız bölümün arsa sahipleri ... kayıtlı olduğundan, davalı idare tarafından ...’ın vergi borcu nedeni ile ... adına olan 1/3 hisseye kamu haczi konulduğu, taşınmazın gerçek sahibinin müvekkili şirket olduğundan ... kaydındaki haciz şerhinin kaldırılmasını talep etmiştir.
Davalı vekili, davacının taraf sıfatının bulunmadığını, mükellefin borcunu ödemesi üzerine davanın konusuz kaldığını beyanla davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, konusu kalmayan dava hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
Taraf sıfatı, bir başka deyişle husumet ehliyeti; davaya konu hak ile kişiler arasındaki ilişkiyi ifade eder. Sıfat, bir maddi hukuk ilişkisinde tarafların o hak ile ilişkisinin olup olmadığının belirlenmesi anlamına gelir. Davacı sıfatı, davaya konu hakkın sahibini, davalı sıfatı ise davaya konu hakkın yükümlüsünü belirler. Uygulamada davacı sıfatı, aktif husumeti, davalı sıfatı ise pasif husumeti karşılayacak şekilde kabul edilmektedir. Dava konusu şey üzerinde kim ya da kimler hak sahibi ise, davayı bu kişi veya kişilerin açması ve kime karşı hukuki koruma isteniyor ise o kişi veya kişilere davanın yöneltilmesi gerekir. Bir kimsenin davacı veya davalı sıfatına sahip olup olmadığı tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir. Taraf sıfatı bu anlamda, defi değil itiraz niteliğinde olup; taraflarca süreye ve davanın aşamasına bakılmaksızın her zaman ileri sürülebileceği gibi taraflar ileri sürmemiş olsalar bile mahkemece re"sen nazara alınmalıdır.
Somut uyuşmazlıkta, davacı tarafından; 37860 ada 2 parsel sayılı taşınmazda bulunan 6 numaralı bağımsız bölümün ... kaydındaki haciz şerhinin terkini istenmiştir. Ancak 6 numaralı bağımsız bölüme ..., ... ve ... elbirliği halinde maliktirler.
Haciz şerhinin terkinini isteyen davacı şirketin ... kaydında malik sıfatı bulunmadığından aktif dava ehliyeti de bulunmamaktadır.
Bu nedenle davacının dava açma ehliyeti bulunmadığından aktif husumet ehliyeti yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle davalı ... vekillinin temyiz itirazların kabulü ile; hükmün BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.09.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.