20. Hukuk Dairesi 2020/665 E. , 2020/1062 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Alacak istemine ilişkin olarak açılan davada Afyonkarasihar 3. Asliye Hukuk ve Ankara 16. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, dava dışı işçiye ödenen işçilik alacaklarının rücuan tahsili istemine ilişkindir.
Afyonkarasihar 3. Asliye Hukuk Mahkemesince, davacı ... davalı yanların iddia ve savunmaları dosya içine alınan taraflar arasında düzenlenen hizmet alım sözleşmelerinde yetki uyuşmazlıklarının çözümü için Ankara Mahkemelerinin yetkili kılındığı, HMK"nın 17. maddesi gereğince taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça davanın sadece sözlemeyle belirlenen mahkemelerde açılabileceği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ankara 16. Asliye Hukuk Mahkemesince, davalıların ayrı ayrı yetki itirazında bulunduğu belirlenmiş ise de, davalı ... Ltd. Şti."nin Kuşadası mahkemesinin yetkili olduğunu iddia ettiği, diğer davalı ... A.Ş."nin yetkili mahkemeyi süre uzatım dilekçesinde belirtmediği; ek olarak iş bu davalara bakacak mahkeme yetkisinin kamu düzenine ilişkin ve/veya kesin yetki kapsamında kalmadığı, dolayısıyla yetki ilk itirazı HMK"nın 19. maddede emredici şekilde düzenlenen usule uygun şekilde yapılmadıkça, mahkemenin re"sen yetkili mahkemeyi belirleyemeyeceği, mahkeme yetkisiz olduğu kanaatine varmış olsa bile ve dosyadaki yetki sözleşmesini dikkate alamayacağı, dosyanın bu haliyle davaya bakmaya yetkili mahkemenin Afyon 3. Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (HMK) 17. maddesinde "Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır." düzenlemesi yer almaktadır.
Yetki sözleşmesi tacirler veya kamu tüzel kişileri arasında yapıldığı takdirde HMK"nın 17. maddesi uyarınca geçerlidir. Yalnızca tacirler ve kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek uyuşmazlık hakkında bir veya birden fazla mahkemeyi yetkili kılabilir. Bu yeni
düzenleme, 01.10.2011 tarihinden sonra açılacak davalar bakımından uygulanmakla birlikte, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (HMK) 19. maddesinin 2. bendi “Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz.” hükmünü içermektedir.
Mahkemece re"sen yetkisizlik kararı verilebilecek haller, dava şartı olan, kesin yetki halleridir. HMK"nın 18. maddesi kesin yetkinin olduğu hallerde tarafların yetki sözleşmesi yapamayacaklarını açıkca düzenlemiştir. Bu nedenle yetki sözleşmesi kesin yetkinin olduğu hallerde yapılamaz. Yetki sözleşmesinin yapılmış olması da resen yetkisizlik kararı verilebilecek hallerden değildir. (11. HD 2016/15056 -2017/319 vb)
Somut olayda, kesin yetki durumu bulunmadığından ve taraflar yetki itirazlarında ""sözleşmede gösterilen Ankara mahkemelerin yetkili olduğunu"" ileri sürmediğinden, davanın ilk açıldığı Afyonkarasihar 3. Asliye Hukuk Mahkemesi yetkili hale gelmiştir. Bu durumda uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı Afyonkarasihar 3. Asliye Hukuk Mahkemesince görülüp çözümlenmesi gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Afyonkarasihar 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 27/02/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.