21. Hukuk Dairesi 2016/19981 E. , 2017/7829 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacılar murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davacılar, davalılardan ..., ... ... (...) Sigorta A.Ş. ve ... vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlerle temyiz kapsam ve nedenlerine göre; temyiz eden tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, sigortalının iş kazası sonucunda vefatı nedeniyle yakınlarının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davalı ... Paz. San.ve Tic. A.Ş. açısından kusuru bulunmadığından bahisle davanın reddine, maddi tazminat istemlerinin kabulü ile ... Kozmetik Paz. San.ve Tic. A.Ş. dışındaki davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, manevi tazminat istemlerinin ise kısmen kabulü ile ... Kozmetik Paz. San.ve Tic. A.Ş. ve sigorta şirketi olan davalılar dışındaki davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine karar verilmiştir.
Dosya kapsamından, meydana gelen iş kazasında davacılar murisinin %25 oranında müterafik kusurunun bulunduğu, davacı tarafın davalı ... şirketlerinden manevi tazminat isteminde bulunmadığı yine davalı ... şirketleri yönünden dava ve ıslah dilekçelerinde sigorta şirketlerinin maddi tazminatlardan poliçe limitleri dahilinde sorumluluklarına karar verilmesi talep edildiği anlaşılmaktadır.
3-Gerek mülga BK’nun 47 ve gerekse yürürlükteki 6098 sayılı TBK’nun 56. maddesinde hakimin bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verebileceği öngörülmüştür. Hakimin manevi zarar adı ile ölenin yakınlarına verilmesine karar vereceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin Duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 26.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Manevi tazminatın tutarını belirleme görevi hakimin takdirine bırakılmış ise de hükmedilen tutarın uğranılan manevi zararla orantılı, duyulan üzüntüyü hafifletici olması gerekir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları tarafların ... ve ekonomik durumları paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu olayın ağırlığı olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması, bunun yanında olayın işverenin işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerini yeterince alınmamasından kaynaklandığı da gözetilerek gelişen hukuktaki yaklaşıma da uygun olarak tatmin duygusu yanında caydırıcılık uyandıran oranda manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. ( HGK 23.6.2004, 13/291-370)
Bu ilkeler gözetildiğinde, davacı eş ve çocuk yararına hüküm altına alınan 30.000,00"er TL, davacı anne yararına hüküm altına alınan 5.000,00 TL, davacı kardeş yararına hüküm altına alınan 2.000,00 TL manevi tazminat tutarları ayrı ayrı azdır.
4-6100 Sayılı HMK"nın 26.maddesi kapsamında mahkemeler taleple bağlılık kuralına göre tarafların talep sonuçları ile bağlı olup ondan daha fazlasına karar veremezler.
Somut olayda, davalı ... şirketleri yönünden, dava ve ıslah dilekçelerinde sigorta şirketlerinin maddi tazminatlardan poliçe limitleri dahilinde sorumluluklarına karar verilmesi talep edildiğinden, davalı ... şirketlerinin maddi tazminatların ferileri olan harç, yargılama giderleri ve vekalet ücretlerinden de poliçe limitleri dahilinde sorumluluklarına karar verilmesi gerekirken bu husus gözetilmeden yazılı şekilde bunların tamamından sorumlu tutulmaları doğru olmamıştır.
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi"nin 13/1. maddesinde; tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücretinin, davanın görüldüğü mahkeme için Tarifenin İkinci Kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla, tarifenin üçüncü kısmına göre hesaplanacağı, 10. maddesinde de, manevi tazminat davalarında avukatlık ücretinin, hüküm altına alınan miktar üzerinden nispi olarak hesaplanacağı, davanın kısmen reddi durumunda, karşı taraf vekili yararına nispi vekalet ücretinin, davacı vekili lehine belirlenen ücreti geçemeyeceği, manevi tazminat davasının, maddi tazminat veya parayla değerlendirilmesi mümkün diğer taleplerle birlikte açılması durumunda ise; manevi tazminat açısından vekalet ücretinin ayrı bir kalem olarak hükmedilmesi gerektiği düzenlenmiştir.
Buna göre,
A)Davacı tarafın davalı ... Paz. San.ve Tic. A.Ş. açısından davasını ıslah etmediği maddi tazminat istemlerini bu davalı dışındaki diğer davalılar açısından arttırdıkları, dolayısıyla davalı ... Paz. San.ve Tic. A.Ş."den davacı eş açısından talep edilen maddi tazminat tutarının 3.000,00 TL, davalı çocuk açısından talep edilen maddi tazminat tutarının ise 2.000,00 TL olduğu, buna karşılık adı geçen davalı ... şirketi lehine maddi tazminatın reddinden dolayı vekalet ücreti tayin edilirken bu husus dikkate alınmadan fazla red vekalet ücretine hükmedilmesi isabetsizdir.
B)Manevi tazminatın reddedilen kısmı üzerinden vekalet ücretine hükmedilirken tarifenin 3. kısmında belirtilen oranlara riayet edilmeden fazla red vekalet ücretine hükmedilmesi hatalıdır.
C)Davacıların davalı ... şirketlerine yönelik manevi tazminat talepleri bulunmadığı halde manevi tazminatın reddedilen kısmı üzerinden hesaplanan red vekalet ücretinden davalı ... ... Sigorta A.Ş."nin de yararlandırılması doğru olmamıştır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, temyiz eden tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 16/10/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.