MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 19.10.2015 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebi üzerine Yargıtay .14 Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne, Muğla ili, ...ilçesi, İçmeler Köyünde bulunan 1133 sayılı parselin tapusunun iptali ile davacı adına tescili"ne dair verilen 07.03.2019 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:

Dava önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
...3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 24/01/2017 gün ve ... sayılı Kararı ile davalı tarafından edinilen payın noter kanalıyla davacıya bildirildiği, davacı tarafından satışın 23/12/2013 tarihinde öğrenildiği, davanın ise 19/10/2015 tarihinde açıldığı, davada üç aylık hak düşürücü sürenin geçtiğinden söz edilerek davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinaf talebi aynı gerekçe ile esastan reddedilmiş; hükmün davacı vekili tarafından temyizi üzerine, Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin... Karar sayılı ilamıyla “ ...davaya konu 1133 parsel sayılı taşınmazda davacının 5/8 pay maliki olduğu, dava dışı önceki malik Ayşe Tokmak"ın 3/8 payını 28.10.2013 tarihinde davalıya sattığı tapu kaydından anlaşılmaktadır. Davalı vekili tarafından dosyaya sunulan ...3. Noterliğinin 9.12.2013 tarihli 8132 yevmiye numaralı “24.10.2013 tarihinde satın alınan taşınmazın tahliye ve tesliminin ihtarı,” konulu ihtarnamesi incelendiğinde, keşidecinin ... vekili Av....; muhatabın ..., ...ve ... olduğu, ihtarnamenin muhataba bizzat 11.12.2013 tarihinde tebliğ edildiğinin belirtildiği görülmüştür. Türk Borçlar Kanunu’nun 241. maddesinin 1. fıkrasında “Satıcı veya alıcı, satış sözleşmesinin yapıldığını ve içeriğini önalım hakkı sahibine noter aracılığıyla bildirmek zorundadır.” hükmü yer almaktadır. Dosyada mevcut ...3. Noterliği’nin 9.12.2013 tarih 8132 yevmiye numaralı ihtarnamesi incelendiğinde yasanın aradığı anlamda önalım hakkının kullanılmasına yönelik düzenlenmiş usulüne uygun bir ihtarname olmadığı, satış sözleşmesinin içeriğinin (satış tarihi, satış bedeli, intifa hakkı tesisi...) ihtarnamede belirtilmediği, taşınmazın satın alınması nedeniyle tahliyesine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Bu durumda mahkemece usulüne uygun ihtarname düzenlenmediğinden, satış tarihinden itibaren iki yıl içinde dava açıldığından işin esasının incelenmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.“ gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, fiili taksimin varlığının ispat edilemediği gerekçesiyle önalım davasının kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Önalım davalarında fiili taksime değer verilmesi için, taksimin yazılı olarak yapılması ya da taşınmazın çok sayıda paydaşının bulunması halinde tüm paydaşlar tarafından fiilen kullanılan bölümlerin olması gerekmez. Önalım davasına konu payın ilişkin bulunduğu taşınmazda davacının kullandığı ve davalıya pay satan kişinin kullandığı ayrı ayrı bölümler var ise zamanında bu yerde hak iddia etmeyen davacının tapuda yapılan satış nedeniyle önalım hakkını kullanması TMK"nın 2. maddesinde yer alan dürüstlük kuralı ile bağdaşmaz. Kötü niyet iddiası 14.2.1951 gün ve 17/1 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca davanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece de kendiliğinden nazara alınması gerekir. Bu gibi halde savunmanın genişletilmesi söz konusu değildir. Eylemli paylaşmanın varlığı halinde davanın reddi gerekir.
Somut olaya gelince; dava konusu 1133 parsel sayılı taşınmazda 3/8 pay sahibi malik ... 28.10.2013 tarihinde payını davalıya satmıştır. Mahkemece mahallinde yapılan keşif sonucu alınan fen ve inşaat bilirkişi raporları ile keşif mahalinde dinlenen tanık beyanlarından dava konusu taşınmazda 3 bağımsız bölümlü bina bulunduğu, davacı ve davalının binada ayrı ayrı kullandıkları bağımsız bölümler olduğu anlaşılmıştır. Bu durumda önceki malik zamanında bu kullanım şekline itiraz etmeyen davacının önalım hakkını kullanmak istemesi TMK"nın 2. maddesine aykırıdır. Hal böyle iken; mahkemece, dava konusu taşınmazda fiili taksimin varlığı kabul edilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29/09/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.