Hukuk Genel Kurulu 2013/1579 E. , 2015/2774 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki “şahsi iflas” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 6.Asliye Ticaret Mahkemesince davalılardan ... hakkındaki davanın kabulüne, diğer davalılar hakkındaki davanın reddine dair verilen 31.12.2008 gün ve 2001/4 E. 2008/814 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili ile davalılardan ... vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 14.09.2009 gün ve 2009/6343 E. 2009/8134 K. sayılı ilamı ile;
(...Davacı vekili, Ege Bank ...nın yönetim ve denetiminin 4389 Sayılı Yasa gereğince Bakanlar Kurulu Kararı ile 22.12.1999 tarihinde ...’na devir edildiğini, Fona devir edilen banka bünyesinde yapılan teftiş sonrası düzenlenen 22.11.2000 tarihli murakıp raporunda dava dışı Cen Havacılık Turizm Taşımacılık ve Tic....ne kullandırılan kredinin usulsüz olduğu ve muvazaalı işlem sonucu bankaya ait paranın davalı ...’in zimmetine geçtiği, bankayı zarara uğratan bu işlemlerde Yönetim Kurulu Başkanı ..., Yönetim Kurulu Üyeleri ... ve ...’nun sorumlulukları bulunduğunu, yine dava dışı ... Tekstil Konfeksiyon San.ve Tic.Ltd.Şti.ile Himak ...ye kullandırılan kredilerin de usule aykırı olduğu ve davalı ...’in zimmetine geçtiği bankayı zarara uğratan bu işlem nedeniyle Yönetim Kurulu Başkanı ..., Yönetim Kurulu Üyesi ..., Genel Müdür Yardımcısı Buket Yengüalp ve ..., Müdür ... ile denetçi ...’ın sorumlulukları bulunduğunu iddia ederek ...’den 21.664.408.67.-TL., ...’dan 11.624.418.51.-TL., ...’ndan 11.624.418.51.-TL., ...’ten 9.939.990.15.-TL., Buket Yengüalp’den 9.939.990.15.-TL., ...’dan 9.939.990.15.-TL., ...’dan 9.939.990.15.-TL., E....’dan 9.939.990.15.-TL.nin tahsili ile şahsi iflaslarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... savunmasında, dava dışı Cen ...ye gerekli teminatlar alınarak kredi verildiğini, ayrıca kredi onay belgesinde imza eksiği olması nedeniyle geçersiz bir belge olduğunu, sorumluluğun krediyi veren kişiye ait olduğunu beyan ederek davanın reddini istemiştir.
Davalılar Buket Yengüalp, ..., ... savunmalarında, kredi tahsis yetkilerinin bulunmadığını, Yönetim Kurulu’nun talebi üzerine işlem yapıldığını ve zarara neden olmadıklarını beyan ederek davanın reddini istemişlerdir.
Davalı ... savunmasında, dava dışı ... Ltd.Şti.ve Himak ...ye kullandırılan kredilerden dolayı bankanın bir zararı bulunmadığını beyan ederek davanın reddini istemiştir.
Davalı ... ve ... savunmalarında, kullandırılan kredilerin teminatının alındığını, bankanın bir zararı bulunmadığını beyan ederek davanın reddini istemişlerdir.
Davalı ... savunmasında, kullandırılan kredilerin tahsis edilmesinde bir sorumluluğu olmadığını beyan ederek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, dava dışı Cen Havacılık ...ne usulsüz olarak ...’in talimatı ile kredi kullandırıldığı, kredi tahsisine ilişkin 14.07.1999 tarihli Yönetim Kurulu Kararı’nda en az 4 imza gerektiği halde 3 imza bulunması nedeniyle bu kararın yok hükmünde olduğu ve imzaları bulunan Yönetim Kurulu Üyelerinin bu nedenle sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle Cen ...ye kullandırılan kredi nedeniyle uğranılan zararın Yönetim Kurulu Üyeleri ... ve ...’ndan talep edilemeyeceği, zarardan Yönetim Kurulu Başkanı ...’in sorumlu olduğu, ... Ltd.Şti.ne kullandırılan kredi yönünden ise kredinin ...’in zimmetine geçtiği, diğer davalıların sorumlu bulunmadıkları gerekçesiyle iflas davasının ... yönünden depo emrine uyulmadığı için kabulüne, diğer davalılar yönünden koşullar oluşmadığı, ... yönünden ise 4389 Sayılı Yasanın 17. maddesinde denetçilerin şahsi iflasları talep edilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı ... vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle banka çalışanlarının Yönetim Kurulu Kararı uyarınca kullandırılan kredilerden sorumlu tutulmamalarında bir usulsüzlük bulunmamasına ve Yönetim Kurulu Başkanı ...’in eylemleri ile bankanın zarara uğratıldığının anlaşılmasına göre, davacı bankanın sair, davalı ...’in tüm temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı bankanın eski Yönetim Kurulu Üyeleri ..., ... ve ...’e yönelik temyizine gelince;
Davacı banka bünyesindeki Bankalar Kanunu’na aykırı usulsüz işlemler nedeniyle zor duruma düşmüş ve Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca yönetim ve denetimi ...’na devir edilmiştir. Dolayısıyla yapılan her türlü usulsüz işlemin bankanın Fona devrinde katkısı olduğu kuşkusuzdur.
Dava dışı Cen ...ye 14.07.1999 tarihli Yönetim Kurulu Kararı ile kredi tahsisi yapılmış ve kararı ... ile ... imzalamışlardır. Kredi tahsisinde bir kısım koşullar bulunmasına rağmen bu koşullar yerine getirilmeden Yönetim Kurulu Başkanının talimatı ile kredi anılan şirkete ödenmiştir. Dolayısıyla tahsis kararında imza eksiği olması imzaları ile kredi tahsisine onay veren üyeleri doğacak sorumluluktan kurtarmaz. Banka Yönetim Kurulu Üyeleri olan kişilerin imza sorumluluklarını bilmeleri ve 3. kişilere kullandırılacak kredilerde kredi alacak kişi ve kuruluşların yapılarını araştırmaları ve 3. kişilerin bu krediyi geri ödeme imkanına sahip olup olmadığını incelemeleri gerekir.
... Ltd.Şti.ile Himak ...ye kullandırılan krediye gelince;
Kredi tahsisi için 25.11.1999 tarihinde alınan Yönetim Kurulu Kararı’nda davalı ...’in imzası bulunmakta olup, bu kredinin kullandırılmasının da usulsüz olduğu bilirkişi kurulu raporları ile belirlenmiştir. O halde bankanın usulsüz işlemler sonucu zarara uğradığı ve yönetim ve denetiminin Fona devrinin gerçekleştiği gözetildiğinde, anılan davalının da zarardan imzası ile sorumluluğunun bulunduğunun kabulü gerekmektedir.
Sonuç olarak yukarıda açıklanan hususlar dikkate alındığında, yönetim ve denetimi banka bünyesindeki usulsüzlükler sonucu Fona devir olunan Egebank ...nin dava konusu krediler yönünden uğradığı zarardan kredi tahsisine olanak sağlayan Yönetim Kurulu Kararı’nda imzası bulunan Yönetim Kurulu Üyeleri ..., ... ve ...’in de sorumlu oldukları ve kendilerine zarar belirlenerek depo emri çıkarılması gerekirken mahkemece yazılı gerekçe ile bu kişiler hakkındaki davanın reddi doğru görülmemiştir....)
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava; 4389 sayılı Bankalar Kanunu"nun (mülga) 17 ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 110. maddesine dayalı kanuna aykırı karar ve işlemleriyle bankanın iflasına neden oldukları ileri sürülen banka yönetim kurulu başkan ve üyeleri, denetçi ve diğer banka çalışanları hakkında doğrudan şahsi iflaslarına ve alacağın tahsiline karar verilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili; kanuna aykırı karar ve işlemleriyle Egebank A.Ş’nin yönetim ve denetiminin ...’ye devir edildiğini, Fon’a devir edilen banka bünyesinde yapılan teftiş sonrası düzenlenen murakıp raporlarında dava dışı Cen Havacılık Turizm Taşımacılık ve Tic.A.Ş., ... Tekstil Konfeksiyon San.ve Tic.Ltd.Şti.ile Himak A.Ş’ye kullandırılan kredilerin usulsüz olarak bankanın hakim ortağı davalı ...’in zimmetine geçtiği, bankayı zarara uğratan bu işlemlerde Yönetim Kurulu Başkanı ..., Yönetim Kurulu Üyeleri ..., ..., ..., Genel Müdür Yardımcısı Buket Yengüalp ve ..., Müdür ... ile denetçi ...’ın sorumluluklarının bulunduğunu iddia ederek zararın tahsili ile şahsi iflaslarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili; şahsi kefalet ve gerekli teminatlar alınması koşuluyla kredi verilmesine ilişkin yönetim kurulu kararında imza eksiği olması nedeniyle geçersiz hale geldiğini, sorumluluğun geçersiz kredi onay belgesine rağmen ayrıca şahsi kefalet koşulunu yerine getirmeden krediyi veren kişilere ait olduğunu, pek çok kredi tahsis kararında imzası bulunduğunu, gerekli araştırma ve incelemenin titizlikle yapıldığını, onay verilen kredilerin çok az bir kısmının geri dönmediğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı ... vekili; dava konusu kredilerden dolayı bankanın bir zararı bulunmadığını beyan ederek davanın reddini istemiştir.
Davalı ... vekili; kullandırılan kredilerin teminatının alındığını, bankanın zarara uğramadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Diğer davalılar vekilleri; usulsüz kredi kullandırımından kaynaklanan bir sorumlulukları bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
Yerel Mahkemece; Cen Havacılık A.Ş’ne usulsüz olarak ...’in talimatı ile kredi kullandırıldığı, davalıların eylemi ile banka zararı arasında uygun illiyet bağı bulunmadığı, kredi tahsisine ilişkin 14.07.1999 tarihli yönetim kurulu kararının imza eksikliği nedeniyle yok hükmünde olduğu ve imzaları bulunan yönetim kurulu üyelerinin bu nedenle sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle Cen A.Ş’ye kullandırılan kredi nedeniyle uğranılan zararın yönetim kurulu üyeleri ... ve ...’ndan talep edilemeyeceği, zarardan Yönetim Kurulu Başkanı ...’in sorumlu olduğu, Himak A.Ş’ne kullandırılan krediler yönünden ise bir kısım davalıların eylemleri ile bankanın Fon’a devri arasında uygun illiyet bağı bulunmadığı, davaya konu işlemlerin nitelik yönünden hukuka aykırı olmasına karşın nicelik yönünden şahsi iflas için nedensellik bağının oluşmadığı, denetçinin şahsi iflasının istenemeyeceği gerekçesiyle bankanın hakim ortağı ve Yönetim kurulu başkanı Yahya Murat Demirel’in sorumlu olduğu, denetçinin şahsi iflasının istenemeyeceği gerekçesiyle iflas davasının ... yönünden kabulüne, diğer davalılar yönünden koşullar oluşmadığı, ... yönünden ise pasif husumet nedeniyle reddine dair verilen karar; davacı vekili ile davalılardan ... vekilinin temyizi üzerine; Özel Daire tarafından yukarıda açıklanan gerekçelerle bozulmuş, davacı vekili ve davalılar ..., ..., ... ve ... vekilinin karar düzeltme istemlerinin reddine karar verilmiş, Yerel Mahkemece; önceki gerekçelerle direnilmiştir.
Direnme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; Fon"a devredilen banka eski yönetim kurulu üyeleri olan davalıların, iddia edildiği şekilde yasaya aykırı eylem ve işlemlerinin bulunup bulunmadığı, bu eylem ve işlemlerin bankanın Fon’a devrine neden olup olmadığı, varılacak sonuca göre şahsi iflaslarının istenip istenemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Görüşmeler sırasında bir kısım üyeler tarafından, Cen Havacılık AŞ’ne 14.07.1999 tarihli Yönetim Kurulu tarafından şahsi teminat ve finansman senedi alınması şartına bağlı olarak tahsis edilen krediye ilişkin olarak verilen kararın, üye tam sayısının çoğunluğu ile alınmaması nedeniyle geçersiz olduğu, geçersiz bir karara dayalı olarak kararda imzası bulunan yönetim kurulu üyelerinin sorumlu tutulamayacağı, bir kısım üyeler tarafından, davalılar aleyhine açılan sorumluluk ve ceza davalarının sonuçlanmasından sonra şahsi iflas koşullarının oluşup oluşmadığının tartışılması gerektiği ileri sürülmüş ise de bu görüşler Kurul çoğunluğu tarafından bozma ilamında gösterilen nedenlerle benimsenmemiştir.
O halde tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı BOZULMASINA, 02.12.2015 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Dava dosyasındaki deliller, hükme esas alınan bilirkişi raporları, mahkeme gerekçesinde açıklanan nedenler ve özellikle direnmeye konu ...Havacılık A.Ş"ye tahsis edilen kredi ile ilgili yönetim kurulu kararının temettü hariç payları fona devredilen bankanın ana sözleşmesinde öngörülen karar nisabı gözetildiğinde yok hükmünde olması, buna rağmen bu karardaki kredi teminatına ilişkin şahsi kefalet koşulu aranmadan şahıs iflasına karar verilen yönetim kurulu üyeleri dışındaki yönetim kurulu başkanının girişimleri sonucu kredi ödemelerinin yapılmış olması karşısında yerel mahkeme kararının onanması gerektiği kanaatinde olduğumdan sayın çoğunluğun aksi yöndeki görüşüne katılamıyorum.